THOMAS HEATHERWICK De man achter de rits

Sofie Albrecht
Sofie Albrecht Sofie Albrecht is beautyjournaliste en mede-oprichtster van de blog Café Cosmétique

Kunstenaars en ontwerpers breken steeds vaker uit hun vakjes, verleggen de grenzen van hun disciplines. Wat soms tot erg verrassende resultaten leidt, zoals een rits die een handtas wordt.

:: De Zip Bag bestaat in twee modellen (klein : 140 euro, groot : 340 euro) en vier kleuren en is vanaf mei te koop in de Longchamp-boetieks. Info : 02 543 07 02.

De synergie tussen mode en kunst is niet nieuw. Voor heel wat ontwerpers is kunst een dankbare inspiratiebron, een middel om hun imago op te poetsen of om iets bijzonders aan de collecties toe te voegen (met speciale edities door kunstenaars, zoals bij Delvaux en Louis Vuitton). De lijn tussen de twee is soms bijzonder vaag, bijvoorbeeld wanneer modemensen installaties maken of hun ontwerpen meer weg hebben van abstracte kunst dan van functionele kleding. Ook brengen gerespecteerde musea retrospectieven over bekende ontwerpers of wijden zich zelfs volledig aan de mode, zoals de modemusea van Antwerpen, Hasselt, New York en Parijs.

Die cross-over lijkt ook over te slaan op design. Getuige de homecollecties van elke ontwerper met wat naam en ambitie ( Armani Casa, Versace, Ralph Lauren,…) en het designtempelgehalte van elke zichzelf respecterende modeboetiek. Sommige labels gaan zelfs zo ver dat ze hun naam aan het hotelwezen verbinden : wat dacht je van een nachtje in het Versace Palazzo in Australië, een van de vier Lungarno-hotels van Ferragamo in Firenze of het retrohotel Pelican in Miami, waar Diesel de scepter zwaait ? Karl Lagerfeld ( Chanel) heeft het Berlijnse Regent Schlosshotel gerestyled en Armani kondigde onlangs concrete plannen aan met de grootste projectontwikkelaar van Dubai. Maar ook hier is de liefde wederzijds : een grote designer als Karim Rashid ontwierp een kleding- en juwelenlijn en heeft zelfs een cd uitgebracht. Andrée Putman kwam met een T-shirt, een eigen parfum en een bagagelijn voor Superior. Philippe Starck deed dat laatste voor Samsonite en heeft net als Putman een brillenlijn op zijn actief. Zijn interessegebied is bijzonder ruim, gaande van babyaccessoires tot een zeiljacht. Alleen Newson doet nog straffer met een vliegtuig, naast kleding voor het Australisch Olympisch team dit jaar.

Een nieuwe naam op die designer-goes-fashion-lijst is die van Thomas Heatherwick, een prille dertiger die door de Evening Standard dit jaar tot de vijftig Britten wordt gerekend met de grootste invloed op wat men draagt, beluistert, bespreekt en gaat bekijken. Hij haalde de dertiende plaats, in het goede gezelschap van onder andere JK Rowling (2), Ewan McGregor (4) en Catherine Zeta-Jones (7). Heatherwick een designer noemen is hem onrecht aandoen, want hij is niet onder één noemer te vangen : hij heeft al een plein en enkele ingenieuze bruggen ontworpen, maar net zo goed kunstinstallaties voor musea of etalages. Momenteel werkt hij aan een boeddhistische tempel in Japan. Suggereren dat hij zijn naam en stempel op zoveel mogelijk zaken wil drukken, doet hem evenzeer onrecht : deze bescheiden jongen is in de eerste plaats geïnteresseerd in het realiseren van een idee.

Eén van die ideeën resulteerde in een handtas. Hij experimenteerde met een lange rits, die hij als een spiraal aaneennaaide. Leuk, maar absoluut niet functioneel, besefte hij. De meest voor de hand liggende toepassing van het principe leek hem een handtas. Door de spiraal van de rits te verwerken in een zak, kun je die groter maken en bovendien een grafisch effect cre-eren met een contrasterende stof die tevoorschijn komt wanneer je hem openritst. Dus ging Heatherwick op zoek naar een partner met een knowhow in tassen. Hij kwam terecht bij Longchamp, een klein familiebedrijf met een goede reputatie en een internationale aanwezigheid. Groot genoeg om een degelijke distributie en productontwikkeling te kunnen bieden en tegelijkertijd klein genoeg om flexibel te zijn : “Bij die grote merken moeten er eerst altijd tien mensen hun goedkeuring geven voor elk detail, dat werkt niet vlot. Bovendien hou ik van het degelijke imago en de kwaliteit”, licht de ontwerper zijn keuze toe.

Bij Longchamp waren ze meteen geïnteresseerd, hoewel Heatherwick volgens Jean Cassegrain geen gemakkelijke klant was. “Moeilijk is misschien niet het juiste woord”, nuanceert hij direct. “Thomas weet zeer goed wat hij wil en waar hij mee bezig is. Hij wil het dan ook exact zoals hij het in zijn hoofd heeft.” Het basisidee is eenvoudig, maar de praktische uitvoering bleek een stuk ingewikkelder. “Wanneer je de rits open en dicht doet, mag de stof er niet tussen kruipen of dubbel plooien, mag de rits niet gaan wringen, enzovoort. We hebben er toch een jaar over gedaan om zo’n tas op punt te stellen.”

Het heen en weer ritsen werkt aanstekelijk : ik en vele anderen spelen met de verschillende modellen van de Zip Bag die op verlichte tafels staan uitgestald. Ook Heatherwick friemelt voortdurend aan zijn eigen prototype, de ritsspiraal waar alles mee begon. Hij is zenuwachtig, kan nauwelijks geloven dat er zoveel volk voor hem is gekomen : “Helemaal uit België ? Voor mijn tassen ? Dat is fantastisch !” Een oudere man onderbreekt zijn enthousiaste relaas met een schouderklopje. Het is Sir Terence Conran, bezieler van de Conran-designshops en de vele restaurants in Londen. Hij ontmoette Heatherwick toen hij in de examenjury zetelde van The Royal College of Art, waar de jongeman hem meteen opviel. Hij kocht diens eindproject, een houten zomerhuis, en Heatherwick werd een vriend des huizes.

Na zijn studies richtte de kersverse designer de Thomas Heatherwick Studio op, waar hij experimenteerde met een multidisciplinaire benadering van architectuur, design, beeldhouwen en constructie. Zijn realisaties waren even veelzijdig als zijn benadering : tijdens de London Fashion Week in 1997 liet hij zich opmerken met een installatie voor het grootwarenhuis Harvey Nichols, die als een slang door de etalages kronkelt, door de ruiten heen lijkt te komen en tegen de voorgevel opklimt. Een jaar later realiseerde hij Materials House, “’s werelds grootste sandwich van materialen”, voor het Science Museum in Londen.

Een andere opmerkelijke creatie is de The Blue Carpet, een stadsplein dat hij in 2002 aanlegde in Newcastle upon Tyne. Het plein lijkt wel een magisch tapijt dat aan een enkele kant wat opkrult en waaruit repen lijken gepeld die dan als banken fungeren. Onder die repen, net als rond de bomen op het plein waar de tegels omhoog komen, zit een mysterieuze wereld van verlicht glas dat een blik gunt op de onderaardse archeologische resten van de stad. Naar verluidt waren de bewoners teleurgesteld en hadden ze iets sensationeler verwacht. Maar daar gaat het Heatherwick niet om : “Ik wil het dagelijks leven aangenamer maken, letterlijk verfraaien door mooie dingen in het stadsbeeld te brengen.” Zoals een leuk plein. Of een ingenieuze tas.

Sofie Albrecht

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content