Terug naar de roots
Aan haar gevel kun je vaak de geschiedenis van een hoeve aflezen. Dat is net wat een hoeve zo interessant maakt, vindt Giuseppe Farris. Bij het verbouwen van deze boerderij in het Pajottenland liet de architect dan ook bewust de ‘littekens’ van de renovatie zichtbaar.
In het groene, zacht glooiende landschap van het Pajottenland lijkt de hectische stadsdrukte mijlenver weg. Toch ligt Brussel op amper een halfuurtje rijden. “De unieke ligging is een van de dingen die ons overtuigd hebben om deze boerderij te kopen”, vertellen de bewoners. “Hiervoor woonden we in Antwerpen, in een gerenoveerd herenhuis. Maar het was een verre droom van ons om ooit buiten te wonen. Het leek ons leuk voor de kinderen om te kunnen ravotten, in bomen te kunnen klimmen. We vinden het bovendien belangrijk dat onze kinderen de band met de natuur niet verliezen. Dat ze weten dat melk niet van de supermarkt, maar van de koe komt. Dat frietjes gemaakt zijn van de aardappelen die op het veld groeien.”
Toen deze boerderij in het hart van het Pajottenland te koop stond, kwam de droom plots een stuk dichterbij. “De hoeve ligt op een groot stuk grond en biedt een prachtig uitzicht. Alle grote steden zijn vanaf hier goed bereikbaar. Bovendien ben je hier omringd door buren, terwijl je toch het gevoel hebt dat je helemaal alleen woont. Deze zeldzame kans mochten we niet laten schieten.”
Patchwork
De ligging mocht dan ideaal zijn, het huis zelf was dat een pak minder. “Door de verbouwingen in de jaren vijftig was de boerderij veel van haar oorspronkelijke charme verloren. De stal en de schuur hadden nog karakter, maar het hoofdgebouw leek in niets meer op een hoeve. We hebben even overwogen om het huis volledig af te breken en een nieuwe woning te laten tekenen. Maar door de strikte bouwvoorschriften kom je al snel uit bij een soort fermettestijl, en dat was nu ook weer niet onze bedoeling.”
Samen met hun architect, Giuseppe Farris, gingen de bewoners aan het brainstormen. Ze besloten om de boerderij terug in ere te herstellen. “De eerste vraag die ik me stelde toen ik aan dit project begon, was : wat maakt een boerderij een boerderij ?” vertelt Giuseppe. “Ik heb veel studiewerk verricht rond de typologie van boerderijen. Een van de dingen die altijd terugkomen, is het patchwork van ramen en deuren. Een boer denkt heel functioneel. Waar er licht moet komen, maakt hij een raam. Als dat raam later niet meer nodig is, metselt hij de opening gewoon weer dicht. Zonder zich om de esthetiek te bekommeren. Dat idee heb ik gevolgd voor dit huis. Waar er licht nodig was, hebben we ramen bijgemaakt, zonder rekening te houden met de vorige ramen. De ‘littekens’ van de dichtgemetselde raam- en deuropeningen liet ik bewust zichtbaar.”
De boerderij revisited
Van de achtergevel maakte de architect een soort galerij van waaruit je een weids uitzicht hebt op de groene omgeving. In de voorgevel liet hij de ramen op verschillende hoogten plaatsen. Binnen levert dat een speels effect die de rechtlijnigheid van de leefruimte doorbreekt. De zolder kreeg dan weer twee dakkapellen van staal, ontworpen door de architect zelf. “De dakramen passen perfect bij de oorspronkelijke stijl van de boerderij. Met hun strakke lijnen ogen ze tegelijk heel hedendaags.”
Ander belangrijk kenmerk van een boerderij : de centrale open haard. Giuseppe Farris : “Zowel de bewoners als ik wilde graag een open haard in de leefruimte. Ik heb een strakke, acht meter hoge constructie van staal en glas ontworpen die ophangt aan het plafond en de grond niet raakt. Als je rond de haard zit, kun je elkaar nog makkelijk zien en heb je mooi overzicht op de woning.”
Investering
“Giuseppe heeft ons huis echt een meerwaarde gegeven”, vinden de bewoners. “De drie aparte gebouwen vormen nu, onder meer dankzij de consequente keuze van de materialen, een echte eenheid met een ziel. De leefzones zijn bovendien ruim en licht en bieden een mooi panorama, net zoals we gevraagd hadden. En de indeling van het huis is heel praktisch : in de vroegere stal bevinden zich de keuken en eetkamer, in het vroegere hoofdgebouw de slaapkamers.”
Het hele project slorpte een groot deel van de spaarcenten op van de bewoners, maar spijt hebben ze niet van hun beslissing. “Sommigen geven al hun geld uit aan verre reizen. Wij vinden een plek waar we ons goed voelen belangrijker. We zien dit huis ook een beetje als een investering. Mochten we dit huis niet hebben, dan zouden we ons geld waarschijnlijk spenderen aan reizen, etentjes, mooie kleren. En als het ooit fout loopt, dan kunnen we dit huis nog verkopen. Intussen wonen we toch maar mooi op deze fantastische plek.”
DOOR SISKA VERSTRAETE – FOTO’S TIM VAN DE VELDE PORTRET CHARLIE DE KEERSMAECKER
“Een boer denkt heel functioneel. Waar hij licht wil, maakt hij een raam.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier