Stoelen als pauwen, vlinders of violen

Een nieuw Vlaams boek is volledig gewijd aan stoelen van bekende meubelontwerpers. De doelgroep ? Kinderen vanaf tien jaar.

Ik wil je alleen vragen om niet te vergeten te spelen.” Het zijn woorden van de Finse architect en meubelontwerper Alvar Aalto die een gloednieuw Vlaams kinderboek inluiden. In Eniedereen ging op zijn mieren zitten, vertellen auteur Paul De Moor en illustrator Sabien Clement het verhaal van een jongetje dat – vanuit een boom – beslist om voor de mensen van zijn dorp stoelen te maken. Op pagina 12 lezen we : “Hij had zijn vader thuis nooit op een stoel zien zitten, en ook zijn moeder niet en zijn grootvader niet en zijn grootmoeder niet. Ook het dorp zat nooit op een stoel. Hij wist niet of de mensen er geen hadden omdat ze te arm waren of omdat ze er geen wilden. Ik maak een stoel voor het dorp, dacht hij. Ik geef iedereen een stoel en iedereen zal blijven zitten.”

De jongen uit jullie verhaal maakt niet één perfecte stoel, maar verschillende stoelen voor verschillende mensen.

Klopt. Hij maakt er een voor een oude buurvrouw, een voor zijn overleden vader, voor zijn moeder… Zijn bedoeling is om die stoelen comfortabel te maken voor wat ze moeten dienen. Een ligstoel dient enkel en alleen om in te liggen, bijvoorbeeld.

U schreef eerder al kinderboeken, maar nooit eerder over design. Waarom nu wel ?

Ik ben ook reisjournalist en voor een van mijn reportages belandde ik in Stockholm. Om de hoek van mijn hotel botste ik op een winkel met stoelen. Toevallig was de dochter van een stoelenontwerper, Ake Axelsson aanwezig. Ze nodigde me uit op bezoek bij haar vader. Zo ontmoette ik hem bij hem thuis. We hadden er lange gesprekken over stoelen. En over zitten. En over het leven. Het was zo’n fijne kennismaking dat ik besliste om daar nog wel eens iets mee te doen. Iedereen kent een stoel. Toen ik als kind niet graag naar school ging, had dat veel te maken met het feit dat die banken erg ongemakkelijk waren. Kinderen worden enorm veel met stoelen geconfronteerd, hoor.

Hebt u zelf stoelen van bekende ontwerpers staan bij u thuis ?

Mijn lievelingsstoel is de mier van Arne Jacobsen. Die staat bij mij thuis in zes verschillende kleuren rond een oude antieke tafel. Ik heb pas een schommelstoel uit schroot van een Nederlandse ontwerper gekocht. Piet Hein Eek heet hij, geloof ik. Een stoel moet voor mij een zekere poëzie in zich dragen. Je moet de achterliggende betekenis kunnen lezen. Die poëzie heb ik in mijn boek gestopt en ze zitten zeker ook in de illustraties van Sabien Clement.

Is het moeilijk om voor kinderen te schrijven over meubelen en vormgeving ?

Neen, hoor. In al mijn kinderboeken probeer ik hetzelfde principe te gebruiken : Moeilijke gedachten gebruiken mag. Maar moeilijke woorden probeer ik te vermijden. Ik wil zo helder mogelijk schrijven. Weet je, schrijven en stoelen maken is bijna hetzelfde, vind ik. Het gaat er over om een bepaalde bestaande werkelijkheid vorm te geven op telkens een andere manier. Het is leuk om te werken op het pad van de vervorming, de persoonlijke vertaling en de eigen interpretatie van de werkelijkheid.

Het verhaal is een mooie inleiding op meubelgeschiedenis en meubelontwerp. Krijgt dit boek nu een educatief staartje ?

Mijn doel is om te prikkelen en nieuwsgierig te maken. Natuurlijk. Maar ik hou ervan om niet alles te moeten uitleggen. Er mag wat mysterie blijven hangen. Ik vind het natuurlijk heel leuk dat er in het Design museum van Gent een kleine expo en een vertelnamiddag wordt georganiseerd. En misschien komen er in september nog verdere samenwerkingen in het museum met scholen.

Paul De Moor en Sabien Clement. En iedereen ging op zijn mieren zitten. Uitgeverij Lannoo. 13,95 euro. ISBN 978 90 209 7671 7, 13,95 euro. Expo : tien stoelen uit het boek worden voorgesteld samen met de uitvergrote illustraties van Sabien Clement. Het Design museum zorgt voor info over elke stoel en elke ontwerper. Op 20 maart, om 14.30 uur : vertelnamiddag met auteur Paul De Moor en met vertelster Hilde Rogge. Zo snel mogelijk reserveren via 09 267 99 99 of museum.design@gent.be. De expo loopt van 18 april tot 12 mei 2008. Design museum Gent, Jan Breydelstraat 5, Gent.

Paul De Moor (° 1957) is reisjournalist en toeristisch auteur. In 1996 leverde hij zijn eerste jeugdboek af: Hemelhoog op de regenboog. Nadien volgden Zal ik het… gewoon zeggen?, Zo moet het gaan als er iemand is. Ook over Darwin en God was in de keuken bezig. Ook over het begin. In april 2007 kwam Zo moet het gaan als er iemand is en Bellen blazen in de violentuin. Ook over Wolfgang Amadeus Mozart.

Sabien Clement (°1978) studeerde in 2000 af als Meester in de Beeldende Kunst aan het Sint-Lucas Instituut in Antwerpen. Voor haar eerste illustratieopdracht, het boek Jij lievert van Geert De Kockere kreeg ze in 2003 een Boekenpluim. Dit jaar ontving ze een Boekenpluim, een Boekenwelp en de Jeugdliteratuurprijs Gouden Uil voor Linus dat ze samen met Mieke Versyp en Pieter Gaudesaboos maakte. Info : www.sabienclement.be

Door Leen Creve I Portret Michel Vaerewijck I Illustraties Sabien Clement