Spelenderwijzen

Ze zien elkaar graag, ja. Nee, zo vaak horen ze elkaar niet. “Hoeft ook niet.” Verschillen ze ? “Uiteraard.” Graag spelen, dát delen ze. En dingen maken, creëren, dat doen ze allebei het liefst. De Lustige Lezers Adriaan Van den Hoof (35) en Wim Helsen (39). “Wij hebben de gevaarlijkste job die er bestaat.” Wim : “Na pompier misschien. Of blauwhelm.”

adriaan van den hoof

“Vonken. Man toch. Dat gaf vónken, die eerste keer dat wij elkaar ontmoetten. Kún je je niet voorstellen. Waar hé, Wim ? Nee, serieus. Het klikte meteen. We hebben elkaar leren kennen achter de schermen van Comedy Casino. Sindsdien zien en horen we elkaar geregeld. En zie, ik heb net dit fijne cadeau gekregen van Wim voor de geboorte van mijn tweeling Otto en Finn : Gerrit Komrijs De Nederlandse Kinderpoëzie in 1001 gedichten. ‘Nú al beginnen voorlezen’, zegt Wim streng. Ik droom trouwens stiekem van toekomstige cross-overs tussen de Helsens en de Van den Hoofs. Wims kinderen zijn tenslotte tweetalig, een goede partij voor de mijnen. Al heeft Wim wel één dochter en één zoon, bedenk ik net. Maar goed, ik heb sowieso de indruk dat de Finn al wat New York Fashion Week-neigingen vertoont.”

“Met Wim is het compleet anders dan in de eerste reeks met Bruno Vanden Broecke. Met Bruno strips voorlezen, dat ging vanzelf. Heel uitbundig was het. We speelden niet, we waren onszelf. En maar tetteren. Viswijven, bijna. Met Wim is het minder onschuldig. Zijn stijl is veel onderkoelder. Hermetischer. Wims geniepige ‘hm, hm’ tegenover Bruno’s bulderende ‘maar man toch !’. Heel natuurlijk is zo een soort metaverhaal in de regie geslopen : een zogezegde spanning tussen ons. Concurrentie. Ik merk dat mensen er zeer gevoelig voor zijn. ‘Jullie moeten niet van elkaar weten, hé ?’ zei mijn eigen moeder nog. Onlangs bij de bakker ook al een discussie erover. ‘Jullie kleren alleen al. Die verraden het. Dat felblauwe retrojasje tegenover jouw strakke truitje. Dat kán niet klikken’.”

“Hoezeer we verschillen ? Zeer. Zeker in gezelschap. Hij rustig, beschouwend. Ik een spraakwaterval, een open boek. ADHD ? Ik vrees dat ik het ken, ja. Het klopt dat daar al eens mee gekoketteerd wordt onder podiummensen. Maar ik kan het niet wegsteken. Ik heb altijd al concentratiemoeilijkheden gehad.En nog steeds. Sint-Lucas en later toneelschool waren, het klinkt jammerlijk cliché, mijn redding. Ik kwijnde weg in die passieve eenrichtingssfeer bij het ASO. Mocht ik niet alles kunnen doen wat ik nu doe, van theater tot dj-sets, ik denk dat ze me zouden mogen interneren.”

“Gelukkig heb ik een nuchtere vrouw, die mijn voeten geregeld weer op de grond trekt. ‘Ad jongen, relax nu eens.’ Wanneer ik in gezelschap weer eens te veel moeite doe bijvoorbeeld. Al heb ik die behaagzucht al kunnen afvijlen. Onder mensen uitermate gevat en grappig willen zijn en dan uitgeput thuiskomen en diep gedeprimeerd in bed kruipen : het is vreselijk ondermijnend. Maar goed, het is al fel geminderd.”

“Ik wil trouwens niet alleen lachen, gieren en brullen op het podium. De getormenteerde Koen De Bauw in De Indringer ? Daar mogen ze mij ook voor bellen. Echt, ik zou niets liever willen. Straks begin ik te toeren met mijn solovoorstelling Achterklap. Ook dat wordt geen dolle komedie. ”

“Humor met een rauwe rand, vind ik trouwens Überhumor. Wim is daar fantastisch in. Die existentiële ondertoon van hem, heerlijk. Er is zo ook een ongelooflijke scène bij cabaretier Theo Maassen, waarin hij vertelt over zijn bezoek aan een jongetje met kanker. Ik zat erbij te huilen. En dan, in één zin, breekt hij het af. Met het jongetje dat hem zegt : ‘Nou, ik hoopte eigenlijk op Hans Teeuwen.’ Hilarisch.”

“Bij nogal wat jonge comedymensen merk ik dat ze goed naar Wim hebben gekeken. Bij iemand als Bart Cannaert die nu alle festivals wint, is dat bijvoorbeeld heel duidelijk. Maar dat is niet erg. Ook Wim vindt dat niet. Want hij doet het goed. En het blijft bij een fascinatie, geen imitatie. We hebben trouwens allemaal helden, op wie we onze stijl enten. Dat is maar normaal. Ik had ook helden aan de toneelschool. Damiaan De Schrijver. Julien Schoenaerts. Maar niemand heeft mij ooit de nieuwe De Schrijver genoemd. Of de nieuwe Schoenaerts.”

“Jammer wel, als ik er zo over nadenk.”

De Lustige Lezers : elke weekdag in ‘Man bij Hond’ op Eén.

‘Achterklap’ van en met Adriaan Van den Hoof toert vanaf 7/2 door Vlaanderen. Info : myspace.com/adriaanvandenhoof

wim helsen

“Toen regisseur Jan Eelen me belde voor De Lustige Lezers, had ik de rubriek nog niet gezien. Ik heb geen televisie meer. Niet uit principe. Wel uit zelfbescherming. Op de duur keek ik alleen nog tv. Ik overdreef mateloos. Tot een gat in de nacht zat ik te kijken. Vandaar dus : geen kabel of antenne meer. Ik heb wel nog een dvd-speler. Dat kan ik beter controleren.”

“Samen met Jan heb ik enkele afleveringen van de eerste reeks bekeken. Ik vond het goed, maar soms iets te gehaast. Dat heb ik Jan en Adriaan ook gezegd. Ik weet : het moet snel gaan. Maar snel is niet gelijk aan gehaast. En snelheid sluit stilte niet uit. Al duurt die stilte maar een seconde : hij geeft reliëf. Enfin, mijn mening natuurlijk. En detailkritiek.”

“Ik heb geaarzeld om het te doen. Ik bedoel : ik ben geen geluidjesmaker en ik kan niet zoveel stemmetjes. Anderen zijn daar beter in. Niets voor mij dus, dacht ik, om stripfiguren te vertolken. Maar goed, Jan heeft me overtuigd. En misschien was het net omdat het niks voor mij leek, dat ik er me zo mee heb geamuseerd.”

“Heb ik mijn stempel erop gedrukt ? Dat zal wel zeker. Ik ben nu eenmaal een andere mens dan Bruno. Voor sommige kijkers was het even aanpassen, heb ik gehoord. Logisch : gebeurt altijd als je sleutelt aan een bestaande formule. En bovendien : met mij is de rubriek minder gezellig dan hij met Bruno is, denk ik. Net ook door die ingebouwde spanning tussen Adriaan en mij. Binnen de warme gloed van Man bijt Hond steekt het wel wat af, kan ik me voorstellen.”

“Zijn we kritisch voor elkaar ? Uiteraard. En kunnen we dat verdragen ? Natuurlijk wel. Kritisch zijn, dat is respect hebben voor iemand. Ik ben altijd ontzettend dankbaar als iemand me wijst op zwakke plekken. Toen ik een liedje van Michael Jackson in mijn voorstelling verwerkt had, was het Adriaan die me erop wees dat dat nummer niet goed genoeg werkte omdat ik het niet ‘introduceerde’. ‘De mensen hebben niet helemaal door dat je Michael Jackson aan het zingen bent. Knipoog naar The Jackson 5, of zoiets. Maar doe er iets meer mee.’ En hij had gelijk. Daar ben ik dan dankbaar om. Omgekeerd ga ik ook kijken naar een try-out van Adriaans nieuwe voorstelling. Dat doen er wel meer voor elkaar. Alex Agnew, Wouter Deprez, Nigel Williams, noem maar op. Is er dan geen concurrentie ? Geen haantjesgedrag ? Altijd wel wat wellicht. Maar toch vooral oprecht zin om elkaar te helpen. Nu, ik moet daar niet hypocriet in zijn. Dat zal wel mogelijk zijn omdat we allemaal meer dan genoeg werk hebben. Er is een soort comfortabele setting van waaruit we elkaar de hand kunnen reiken.”

“Ik heb geen toneelschool gedaan. Ik heb een tijd les gegeven aan de universiteit, voor de radio gewerkt, sociaal werker geweest. Beetje van alles. Uiteindelijk op het podium beland. Vorig jaar heb ik voor het eerst in een film meegespeeld, Dirty Mind. Toen was ik dag in dag uit onder andere acteurs, en het viel me op wat een speelvogels dat zijn. Onnozelaars. Spelende kinderen. Dat viel mij enorm mee.”

“Ja, ik ga akkoord met Adriaan wanneer hij zegt dat wij de gevaarlijkste job hebben die er bestaat. Na pompier misschien. Of blauwhelm. Gevaarlijk omdat we onszelf altijd zonder bescherming als schietschijf presenteren. Ik bedoel : over álles wat we doen, mag iedereen een mening hebben en ventileren. Veel mensen doen dat dan ook. Stel je voor dat heel Vlaanderen dat zou doen met die ene bediende bij Belgacom. ‘Hoe die gisteren zijn dossier heeft aangepakt, dat vond ik toch wel povertjes gedaan. En hoe hij zat te tikken !’ ”

“In die zin gevaarlijk dus. We kunnen elke dag afgaan of afgemaakt worden. Een paar jaar geleden was ik op weg naar de Bourla voor mijn eerste optreden daar. Een man vroeg me de weg en we wandelden een tijdje samen. Toen hij de straat insloeg, was ik enorm jaloers op hem. ‘Verdomme, hij kan nu rustig een avond op café zitten met vrienden, zonder stress. Waarom doe ik mezelf dit toch aan ? Waarom kan ik geen gewone job doen ?’ Maar goed, tijdens het spelen, weet ik altijd weer het antwoord.”

De film ‘Dirty Mind’ met Wim Helsen gaat na de zomer in première.

Door Guinevere Claeys I Foto’s Saskia Vanderstichele