Mode

Shoppen 2.019

Technologie verandert hoe we online én offline winkelen. Artificiële intelligentie en robotica zijn geen sciencefiction meer, maar worden vandaag al gebruikt om de klantenservice – en uiteraard ook de omzet – te verbeteren. Drie voorbeelden van futuristisch shoppen vandaag.

1. Een robot als stylist

Wie af en toe online shopt, is hem vast al tegengekomen: de robotstylist. Websites als Net-a-Porter en Asos, maar ook merken als Filippa K maken er gretig gebruik van. Terwijl je aan het shoppen bent, krijg je via chat de vraag of je hulp nodig hebt. Die vraag komt niet van een mens van vlees en bloed, maar van een algoritme. Hij analyseert je surfgedrag en doet suggesties op basis van de items die je al bekeken of gekocht hebt. De kans dat je dan iets koopt, is groter dan wanneer je zelf op zoek moet. Die analyse gebeurt trouwens bij de meeste onlineshops, ook die zonder robotstylist. Zij gebruiken de data om, bijvoorbeeld, hun aanbod bij te sturen of om gerichter te communiceren naar hun klanten. Iemand die enkel zoekt naar kinderschoenen voor jongens, moet geen reclame ontvangen voor meisjesschoenen. Volgens consultancybureau Accenture zullen systemen op basis van artificiële intelligentie de rentabiliteit van de sector de komende twintig jaar met zestig procent doen stijgen. Betekent dat het einde van de echte stylist? Federico Marchetti, CEO van Net-a-Porter, denkt van niet. “Luxe draait om menselijke emotie en schoonheid,” zegt hij in Wired, “machines om snelheid en informatie. Je moet een evenwicht vinden tussen de twee.”

2. Sporenonderzoek

Retailers zijn niet alleen geïnteresseerd in je onlinegedrag, ook offline word je – bijna letterlijk – gevolgd. Daarvoor maken ze gebruik van een technologie ontwikkeld door Laurence Kemball-Cook van het Britse bedrijf Pavegen. Als student industrieel design ging hij op zoek naar een manier om groene energie op te wekken in het stadscentrum. Omdat windmolens en zonnepanelen daar vaak onmogelijk zijn, ontwikkelde hij in 2009 een slimme tegel die energie genereert als je erop stapt. Later is in die tegels ook bluetooth geïnstalleerd. Zo kun je onder andere achterhalen waar iemand loopt, hoelang hij ergens blijft staan of wat het drukste moment van de dag is. De slimme tegels werden al geïnstalleerd op meer dan 200 plaatsen wereldwijd, waaronder winkelcentra, Heathrow Terminal 3 en Harrods. Het bedrijf werkte ook al samen met merken als Nike, Samsung en Uniqlo.

3. Tommy’s digitale paskamer

Eind vorig jaar opende Tommy Hilfiger een nieuwe ‘winkel van de toekomst’ in Antwerpen, uitgerust met allerlei digitale snufjes. Zo kun je op een van de vier iPads bij Tommy Jeans checken of jouw item online of in een van de andere winkels beschikbaar is door de barcode te scannen. Er zijn ook twee digitale Denim Fit Guides die je helpen bij je zoektocht naar de perfecte jeans. De paskamer is voorzien van een selfie mirror, waarmee je foto’s en 360°-filmpjes van jezelf kunt maken en mailen, zodat je het item later ook gemakkelijk online kunt bestellen. In de Tommy-winkel in Regent Street in Londen geeft die spiegel ook modeadvies. Hiervoor gebruikt men radio-frequency identification (RFID): elk kledingstuk is voorzien van een tag die wordt herkend door de slimme spiegel. Zo kan hij items suggereren die matchen met wat je past. Heb je een andere maat nodig of wil je een van die suggesties proberen, dan hoef je alleen maar op het scherm te klikken en een winkelbediende brengt het item naar je paskamer. Die technologie wordt op termijn ook in Antwerpen verwacht.

Vaarwel privacy?

Handig, denk je dan, een winkel die mijn voorkeur kent en me dus persoonlijke advertenties stuurt. Of waar ik me 3D-gewijs kan laten inscannen zodat ik weet of wat ik wil kopen me ook past. Maar sceptici vragen zich meteen ook af wat er met die AI- gegevens gebeurt. Nu zal 2019 niet het eerste jaar zijn dat we ons zorgen maken over onze privacy. We piekeren al een tijdje over hoeveel Google van ons weet, nu de internetgigant onze foto’s beheert, locaties volgt op Google Maps, weet wat we op YouTube bekijken en ons appgebruik in het oog houdt. De Europese Unie doet ondertussen haar uiterste best om bedrijven als Facebook verantwoordelijk te doen omgaan met de tonnen data die ze over ons verzamelen. Vandaar dat je vorig jaar zo vaak akkoord moest gaan met de nieuwe General Data Protection Regulation. GDPR voor de vrienden.

Maar in 2019 wordt de discussie extra opgepookt. Vanaf april staan er op elke nieuwe Belgische identiteitskaart naast een lelijke foto ook twee vingerafdrukken, en in China is er sprake van een sociaalpuntensysteem dat allerlei sociale media en AI-gegevens gaat gebruiken om de burgers goede of slechte punten te geven. Het gevaar van AI en de datamining die ermee samengaat is niet alleen dat we vrijwillig veel van onze privacy opgeven door onze gegevens en levens te delen, maar ook dat de overal verspreide informatie over ons op veel grotere schaal dan ooit verzameld en geanalyseerd kan worden. Om maar te zeggen dat het laatste woord daarover nog niet geschreven is.