LIEF & LEED

Luc had zich verzoend met een vrolijk vrij-gezellenbestaan. Een degelijke relatie met een Chinese vrouw zat er voor hem toch niet in, dacht hij. Tot hij in Wuhan, zevenhonderd kilometer van zijn woonplaats Xi’an, Qiong Qiong ontmoette.

Ik kan niet zeggen dat mijn relatie erg vlotte, toen ik op mijn vijfendertigste naar China trok. Ik ging alleen en kwam niet meer terug. Wat van mijn relatie nog overbleef, verdampte snel.

In China kwam ik in een ander universum terecht. Vooral Xi’an, waar ik de eerste jaren woonde, is oertraditioneel. Als je een meisje leert kennen, moet je drie jaar haar handje vasthouden voor je het bed mag delen. Maar eerst moeten de ouders nog hun toestemming geven. Bovendien kon ik zelden een interessant gesprek voeren. Dat lag niet alleen aan mijn gebrekkig Chinees, er waren ook weinig of geen gemeenschappelijke passies. Het cultuurverschil tussen westerlingen en Chinezen is werkelijk onpeilbaar diep. Hoewel ik in Xi’an veel knappe meisjes ontmoette, werd ik nooit verliefd.

Uit mijn teleurstellingen leerde ik wel iets. Zo had ik eens zwaar geblunderd toen ik een meisje – met wie ik alleen maar deftig had gepraat – na het gesprek niet persoonlijk naar huis bracht, maar een taxi voor haar bestelde. Dat vond ze ongehoord. Chinese vrouwen hechten veel belang aan veiligheid. Ze verwachten dat een man zijn verantwoordelijkheid neemt. De les die ik daaruit trok, hielp me het hart te veroveren dat ik nu al twaalf jaar koester.

KEURINGSCOMMISSIE

Het was in Wuhan, een miljoenenstad op zevenhonderd kilometer van Xi’an. Ik vloog erheen voor een opleiding van verpleegsters, waar ik consultancy voor deed. ’s Avonds ging ik naar een feestje, waar hippe jongens en meisjes aan cocktails nipten. Wuhan is een havenstad aan de Jangtsekiang, de Blauwe Rivier, en daarom vooruitstrevender dan Xi’an. De sfeer is er losser en ongedwongen.

Er was een vrouw met lang, zwart, glanzend haar. Wonderlijk hoe dat haar zich vloeiend rond haar lichaam vlijde, als in reclamefilmpjes voor shampoo. Ze was met veel zorg en smaak gekleed, kunstzinnig eigenzinnig. Daarenboven bleek ze intelligent en communicatief. Het was bijzonder aangenaam praten met haar. Wat ik al jaren ondenkbaar achtte, gebeurde toch : ik werd diezelfde avond verliefd.

Elk mens die vlinders voelt in de buik, sterft van angst dat de ander niet hetzelfde voelt. Ik ook. Maar één ding wist ik zeker : ik had gescoord door na het feestje met haar mee te wandelen naar huis. Geen taxi dit keer. Ik gaf haar mijn telefoonnummer, en daar bleef het die avond bij.

Kun je je voorstellen hoe mijn hart opveerde toen ze me ’s anderendaags al belde ? “Qiong Qiongtalking“, zei ze. “Can we meet today ?” Verdomme toch, dacht ik, verdomme toch. Hoe verrukkelijk. Maar ook : waarom in godsnaam op zevenhonderd kilometer van de plek waar ik woon ?

We gingen wandelen in de parken van Wuhan, langs de meren, in het groen. Een romantischer decor kun je nauwelijks verzinnen. We praatten veel, we dronken iets. Het klikte zo goed tussen ons dat we doorzweefden tot aan het diner. Maar daar had ik haar niet voor mij alleen. Ze nodigde twee vriendinnen uit. De eerste keuringscommissie. Ik slaagde voor die eerste proef, maar toen moest ik nog voor het familietribunaal passeren.

Qiong Qiong was eerder al getrouwd. Een gearrangeerd huwelijk zonder liefde. Ze was inmiddels tweeëndertig, en niet te vinden voor nog een liefdeloze relatie. Ze verwachtte meer.

VAN MAN TOT MAN

Er wàs meer, zoveel meer. Verliefd tot over mijn oren, vloog ik elk weekend van Xi’an naar Wuhan en terug. Gewoonlijk logeerden we dan in een onbewoond appartement van een vriendin, privacy zat. Amper twee maanden na onze eerste ontmoeting werd ik aan haar familie voorgesteld. Ook in het moderne China is de goedkeuring van de familie cruciaal voor een relatie. De eerste kennismaking voelde letterlijk als een examen. Eerst testte haar vader mij. Hij diepte allerlei boeken op met foto’s van wereldsteden. Ik moest de steden benoemen, en liefst ook nog de monumenten op de foto. Ik beantwoordde zowat negentig procent van de vragen correct en mocht mezelf als geslaagd beschouwen.

Toen moest ik aan een andere tafel plaatsnemen, tegenover de moeder. Zij wilde weten wat voor werk ik deed. Dankzij mijn toenmalige lucratieve en internationale job, kreeg ik ook de goedkeuring van de moeder. Voortaan mochten we in de week-ends bij de ouders op bezoek. Dat bezoek werd aan regels onderworpen. Toen ik de eerste keer vroeg om bij Qiong Qiong te mogen slapen, verscheen er een brede glimlach op haar vaders gezicht. “Wij moeten eens praten van man tot man”, zei hij, en hij legde uit dat samen slapen vóór het huwelijk echt niet kon. De buren zouden mij ’s ochtends het pand zien verlaten en weten dat ik er geslapen had. Een echte schande zou dat zijn, zei hij, een blaam voor de familie ; we hadden immers nog geen trouwfeest gegeven. In China volgt de liefde een bepaald parcours. Eerst afstuderen, dan trouwen, dan vrijen.

Na anderhalf jaar stapten we in het huwelijksbootje en toen mocht ik ook in het ouderlijke huis bij Qiong Qiong slapen. Ik bleef in Xi’an wonen en vloog in het weekend naar Wuhan. Ons samenzijn was telkens zo gelukkig, dat ik werkelijk panikeerde toen er SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) uitbrak en er in Xi’an een dode viel. Er heerste paniek, en al snel kwam er een verbod om de stad te verlaten. Hemel en aarde heb ik bewogen om Qiong Qiong te kunnen opzoeken in Wuhan. Ik kon haar simpelweg niet missen. Anderzijds liet dat heen en weer reizen wel zijn sporen na. Na drie jaar hield ik dat voor bekeken. Ik gaf mijn baan op en verhuisde naar Wuhan.

HUISMAN IN WUHAN

Eindelijk samen met Qiong Qiong, maar wel mijn job kwijt. In de Chinese samenleving valt dat niet goed. Van een man verwacht men dat hij geld verdient. Een tijdlang speelde ik huisman om het gebrek aan inkomen te compenseren. Van trotse man evolueerde ik tot een man in de luwte, aan de zijde van een sterke zakenvrouw. Chinese vrouwen zijn actief en wilskrachtig, ze werken hard, ze willen succes. Zo ook Qiong Qiong, die zich keihard inzet voor een van de grootste immobiliënkantoren van Wuhan. En ik, ik waste, ik kookte, ik streek en hield het huis schoon. Ik deed het lang niet slecht als huisman, maar toch bleef ik de druk voelen om geld te verdienen. En raakte ik stilaan mijn gevoel van eigenwaarde kwijt.

Toen heb ik een school opgericht, waar ik veel tijd en energie in stak. Daarnaast opende ik samen met mijn vrouw een koffiebar. Nu hadden we allebei twee jobs. Dat mocht dan wel mijn zelfvertrouwen opkrikken, zeven dagen op zeven werken vrat aan de relatie. Ik bracht nu wel geld binnen, maar we waren allebei zo druk bezig dat we geen tijd meer hadden voor elkaar.

TWEESPRONG

Toen kwam er een jobaanbieding in Liberia. We stonden voor een tweesprong. Zou onze relatie dit over- leven ? Ik ging, alleen. Het was een gok, en tegelijk het meest cruciale moment in onze relatie. Het bracht enorm veel teweeg. Qiong Qiong zag ik enkel als ze op vakantie kwam. Ze was ongerust, bang dat ik eeuwig in Afrika zou blijven en zij alleen in China. We praatten veel over onze relatie, we dachten veel na. Door de afstand kwamen er nieuwe inzichten. Vanuit haar cultuur hecht mijn vrouw veel belang aan succes, maar inmiddels beseft ze dat werken niet àlles betekent. Het drong tot ons door dat ook een relatie niet zonder inspanning kan. Ik beloofde Qiong Qiong om na mijn Liberiaanse avontuur een jaar lang dicht bij haar in Wuhan te blijven en al mijn tijd aan haar te besteden. Dat heb ik ook gedaan. Drie interessante jobaanbiedingen heb ik geweigerd, om dicht bij haar te kunnen zijn. Qiong Qiong en ik delen nu een project waar we allebei bewust aan werken. Het project liefde.

OMWILLE VAN DE PRIVACY WORDEN

NAMEN SOMS VERANDERD IN DEZE RUBRIEK.

DOOR ANN LEPÈRE

‘Haar vader diepte boeken op met foto’s van wereldsteden. Ik moest ze benoemen, en liefst ook de monumenten op de foto’

‘Eindelijk samen met Qiong Qiong, maar wel mijn job kwijt. In de Chinese samenleving valt dat niet goed’