De volgende weken is ze te zien in de nieuwe Woody Allen én in de biografische film over de Ierse nationalist Michael Collins. Twee bijrollen die ze met overtuiging vertolkt. ?Een hoofdrol die klote is, blijft klote ook al is het een hoofdrol. Snapt u ??

Lynne Lane / Foto J. Lennard (Van Parys)

Na een jaar ver van huis werken aan drie films voelt ze zich uitgeput. ?Ik ben bekaf en nog wat ziekjes ook?, zegt ze met haar betoverende hagelwitte-tanden-glimlach. ?Het ergste is voorbij, maar ik ben nog altijd niet helemaal hersteld. Is me dat een jaar hard werken geweest.?

Wij zullen nog een tijdje moeten wachten vooraleer we te zien krijgen wat haar zo afgemat heeft : de hoofdrol in de romantische komedie My Best Friend’s Wedding, maar fans kunnen binnenkort ook al terecht in twee andere, heel erg uiteenlopende films.

De eerste is Michael Collins een geweldig verhaal over het leven van een beroemde Ierse nationalist en oproerkraaier rond 1916. Roberts vertolkt daarin de rol van Kitty Kiernan, het meisje dat aanbeden wordt door twee mannen, gespeeld door Liam Neeson en Aidan Quinn.

Ongeveer tegelijk met deze ernstige, emotioneel aangrijpende rol, verschijnt ze in Woody Allens knotsgekke nieuwe musical Everybody Says I Love You, in een opmerkelijk neurotische bijrol.

?De kwaliteit van een rol is altijd belangrijker dan de omvang. Als men mij goede bijrollen toestuurt, dan zie je mij in zo’n rollen?, geeft Roberts als uitleg voor haar eerder beperkte verschijningen in beide films. ?Als ik iets wil doen, dan doe ik het beste van wat ik aangeboden krijg. Wat doorweegt, is welke rol ik zal spelen, met wie ik zal werken en waarover het allemaal gaat en dán pas komen overwegingen als de belangrijkheid van de rol. Ik weiger grote rollen die klote zijn en dus maak ik een keuze op basis van de kwaliteit. Het is dus helemaal toevallig dat ik twee bijrollen na elkaar kreeg. Gewoon toeval.?

Hoe bent u bij Michael Collins betrokken geraakt ?

Ik las het script en vond het meteen goed. Ik maakte een afspraak met Neil Jordan en had een lang gesprek met hem over het stuk, over het personage en over het leven in het algemeen. Toen hij me uiteindelijk vroeg of ik de rol aanvaardde, ging ik akkoord.

We zijn gewend aan Julia Roberts-films… Beide nieuwe films zijn niet rond uw persoon gebouwd. Is het een moeilijke beslissing om ook kleinere rollen te aanvaarden ?

Helemaal niet. Alles draait immers om de kwaliteit van de rol, of hij nu belangrijk is of niet. En het is ook best eens leuk maar 30 of 40 dagen met iets bezig te zijn, in plaats van 80 of 90 dagen. Soms is dat een hele opluchting.

Met alles wat u over haar hebt geleerd, kan u ons misschien vertellen wie Kitty is ?

Een perfect geslaagd evenwicht tussen complexiteit en eenvoud. Ik geloof dat zij uit een interessante familie kwam en toen zij iets begon te betekenen voor Michael Collins en Harry Boland, bracht dat bepaalde aspecten van haar persoonlijkheid aan het licht : weetgierigheid, kracht, medeleven… Ze was niet dwaas hoor. Beide mannen waren verliefd op haar en zij genoot daarvan. Maar ze hield vooral ongelofelijk veel van Michael Collins. Onvoorstelbaar. En dat zie je niet vaak in films : zo’n zuivere en eenvoudige liefde. Haar hele leven lang was ze tot over haar oren verliefd op hem… en toch trouwde ze met een ander. Een droevig verhaal eigenlijk.

Is het waar dat een nogal evocatieve vertolking van As She Moves Through the Fair een rol gespeeld heeft in de film ?

Wel, het is een van mijn lievelingsliedjes. Toen ik het in het scenario ontdekte, wist ik niet waar ik het had. Neil Jordan had me al nieuwsgierig gemaakt en ik was al van het script gaan houden en naarmate ik verder las, vond ik het almaar boeiender worden en toen ik dan aan die passage kwam, dacht ik, nee maar hoe is het mogelijk ?

Gisteren zag ik beide films (die van Woody Allen en die van Neil Jordan) vlak achter elkaar. U zingt in beide prenten. Ik wist zelfs niet dat u kon zingen.

En, wat denkt u nu ? (lacht) Nee, dat is ook weer toeval. De liedjes hebben ook vrijwel niets gemeen. De songs passen in een totaal verschillend kader en zijn ook zeer uiteenlopend. Maar wees niet bang, er komt geen Julia Roberts-cd.

Krijgen wij u voortaan meer te zien in bijrollen ?

Als men mij goede bijrollen voorlegt, dan zal u mij in dergelijke rollen te zien krijgen. Als ik al iets wil doen, kies ik het beste van wat mij aangeboden wordt. Het is puur toeval dat ik kort na elkaar twee rollen heb aanvaard die ik leuk vond, en dat het ook bijrollen waren. Wat voor mij telt, is welke rol ik zal spelen, met wie ik zal werken en waarover het gaat. Een hoofdrol die klote is, blijft klote ook al is het een hoofdrol. Snapt u ? Het is een kwestie van kwaliteit en niets anders.

Is het met Woody Allen niet zo dat hij u om het even wat mag vragen, en dat u het toch doet ?

Ja, dat is zo. Als hij me zou vragen om gewoon aan een bushalte te gaan staan, dan zou ik dat waarschijnlijk wel doen. Maar gelukkig had hij een veel leuker voorstel, een rol die ik echt kon spelen en waaraan ik veel plezier beleefd heb.

In Michael Collins spelen de mannen de echt belangrijke rollen. De plot wordt door hen gedragen. Wat Kitty betekent, ze staat of valt met uw prestatie. Heel wat van haar reacties zijn gelaatsuitdrukkingen, veeleer dan woorden. Wat vond u zelf van de rol ?

In de eerste plaats vond ik het zeer leuk de enige vrouw te zijn in de prent. Dat alleen al maakte die rol bijzonder. Daarnaast vond ik het best leuk een personage te vertolken dat vooral toekijkt en niet iemand om wie al de actie draait. Die Kitty was weliswaar zeer expressief, maar bracht haar gedachten alleen maar onder woorden als dat echt nodig was, wanneer ze echt iets te vertellen had. Ik hou best van dat soort acteren : ‘doe het met een vleugje filosofie’ in plaats van een luidruchtige woordenvloed. Neil heeft een schitterend personage gecreëerd, gebaseerd op brieven. Er is namelijk een boek verschenen met de brieven van Kitty Kiernan aan Michael Collins en aan Harry Boland ook. In het begin schrijven beide mannen brieven naar haar. Beiden zijn verliefd op haar en schrijven brieven waarmee ze haar hart willen veroveren. Echt edwardiaanse toestanden. Ik kan me voorstellen dat mijn grootouders op die manier met elkaar verkering gehad hebben. In die tijd hadden mensen niet veel benul van seksualiteit. Hun onschuld bewaarden ze dan ook langer dan wij tegenwoordig… Het karakter van zo’n vrouw uitbeelden vond ik reuze, en ook die onbaatzuchtige emotionele band sprak mij erg aan.

Was dat moeilijk voor u om die romantische benadering en tegelijk de revolutionaire story correct te interpreteren ?

Dat is er precies zo vreemd aan. Het is een waar verhaal, tot en met. Onmogelijk romantisch, zo lijkt wel, maar die twee kerels die in de onafhankelijkheidsstrijd in de voorste linies vochten, hielden allebei van dezelfde vrouw. Zij hadden haar ontmoet op de vlucht, tijdens de verkiezingen van 1918. Zij verbleven in haar ouderlijk huis. Het moet een voor die tijd welgestelde Ierse familie geweest zijn, aangezien ze een hotel bezaten. Haar vader stierf op zeer jonge leeftijd en de zussen beheerden samen het hotel. Ze ontmoetten haar dus op een veilige plaats en werden allebei verliefd op haar. Er was dus een concurrentiestrijd om uit te maken wie nu eigenlijk haar hart gestolen had. De emotionele complicatie werd in feite opgelost naarmate de politieke plot uiteenviel. Op het moment dat Harry Boland naar de oppositie overliep, bond Kitty zich aan Michael. Dat is nu eenmaal de geschiedenis : hun relatie evolueerde samen met de historische gebeurtenissen en zo wordt het ook in de film getoond, zo getrouw mogelijk, denk ik.

Is het voor een ster als u nog mogelijk om gewoon in New York over straat te wandelen ?

Ik doe dat niet zo graag, maar het gaat wel. Gisteren ging ik bij vrienden op bezoek, minstens 65 blokken ver. En er is maar één knul die iets naar mij geroepen heeft, dat is een succes vind ik. Maar ik moet wel zeggen dat ik eruitzag als een natte poedel, ik was namelijk mijn paraplu vergeten.

Is overleven in de filmindustrie enigszins gemakkelijker geworden of moet men nog altijd een olifantenhuid hebben en zich niets aantrekken van wat de mensen denken ?

Er schuilt toch een zeker gevaar in het kweken van een dikke huid, vooral als je een job hebt waarin je open en emotioneel moet kunnen zijn. Ik geloof niet dat ik al zo ver ben. Het heeft volgens mij ook weinig te maken met het publiek. Het publiek kent mij via de films. Het is dus begrijpelijk dat iemand die mij op straat of elders tegenkomt, al gauw zo’n houding aanneemt van ‘ik ken jou’. Maar in feite kennen ze alleen een door de pers geschilderde persoonlijkheid. Dat is nu eenmaal eigen aan deze business, veronderstel ik. Normaliter kan ik er goed mee om hoor. Ik bedoel maar : ik zou nooit mijn leven veranderen om wat de pers van mij denkt bij te schaven. In de eerste plaats omdat het een onverzadigbaar mechanisme is. Men heeft altijd kritiek. Als ik het wat rustiger aan wil doen, bijvoorbeeld, zal wel een of andere oen daar wat op te zeggen hebben. Als ik daarentegen de bloemetjes buiten zet, dan is het ook weer niet goed. Ik doe dus maar waar ik zin in heb. Dat schijnt nog goed te lukken ook.

In Dying Young bijvoorbeeld, was u te zien in extra-korte shorts en nu in die preutse, prachtig gevormde kleren. Wat hebt u gedaan om die zo waardig te dragen en niet door de kleren gedragen te worden ?

Ik moet wel zeggen dat de mode uit de periode waarin de film zich afspeelt, nu niet bepaald denderend was. We hebben een hele hoop authentieke kleren uit die tijd gepast en die waren weinig flatterend. Het kostte heel wat tijd en moeite om kleren te maken die zo authentiek mogelijk waren maar tegelijk ook mooi om dragen. De hoeden en accessoires waren al even schitterend. Maar de grote uitdaging was zo onopvallend mogelijk zijn. Waar ik het meest van hield, waren de scènes met de grote volksmassa. Ik was net zoals de 5999 andere Ieren die door de straat trokken. Dát was voor mij de grote kunst : geen enkele fout maken tegen de tijd, in de manier waarop ik ging zitten, bewoog en zoals gezegd die kleren droeg. Het is inderdaad heel speciaal zo rond te lopen. Ik zou in zo’n kleren niet kunnen zitten zoals ik nu zit. Je wordt als het ware een ander mens. Het is een deel van je persoonlijkheid. Het brengt je natuurlijk wel een stap dichter bij het personage als je ’s morgens in die kleren stapt, met alles erop en eraan : handschoenen, kousen, schoenen. Alles tot boven dicht. Alleen je gezicht blijft zichtbaar.

Hoe moeilijk was het om het accent na te bootsen ?

Vrij moeilijk. Er was een taalspecialist ter plekke om ons allemaal te helpen met de uitspraak. Een slimmerd en een perfectionist bovendien. Ik had veel vertrouwen in zijn kennis. Hij was dan ook permanent aanwezig op de set. Een hele klus. Wie op het verkeerde moment pauseerde in een zin, kreeg een opmerking. Maar heel intelligent. Hij stoorde nooit. Hij koos zijn momenten goed uit om je te vertellen wat er aan de hand was. Een enorme hulp was dat.

Bent u na de film van Woody Allen nog met iets anders bezig geweest ?

Verleden week werd de laatste hand gelegd aan My Best Friend’s Wedding, een romantische komedie waarin ik niet zing maar alle anderen wel. Grappig hé. Het is trouwens een heel grappige film, geregisseerd door P.J. Hogan. Een goeie plot, interessant en met veel leuke personages. Met Rupert Everett bijvoorbeeld. Om je ziek te lachen. Knotsgek. En met Dermot Mulroney, Cameron Diaz, Phil Boscos… Ik heb er veel plezier aan beleefd.

In beide films waarover we het hadden, hebt u samengewerkt met twee van de beste regisseurs van het ogenblik. In welke mate verschillen ze van elkaar ?

Tja, Neil heeft meer haar… Grapje. Neil is toch de regisseur met wie ik het liefst samenwerk. In de eerste plaats is hij een fantastisch schrijver. Allicht omdat ik niets anders kan dan acteren, vind ik het ongelofelijk dat hij zoveel andere dingen kan, ongelofelijk omdat mijn brein anders werkt… Daarnaast is hij ook in staat iemand te geven wat die andere wenst en op het goede ogenblik. Bovendien zorgt hij altijd voor een sfeer die vertrouwen schept en die je aanmoedigt, maar tegelijk ook veel pret bezorgt. Dat is een belangrijk element voor mij : het vooruitzicht goed te kunnen werken en daar plezier in te hebben. Neil weet wat hij doet. Nu heb ik al wel het geluk gehad met verscheidene goede regisseurs te kunnen werken. Maar dit project had iets… het is niet uit te leggen, maar het werd voor mij een absolute topper.

En wat maakt Woody Allen zo speciaal ?

Woody is gewoon fantastisch. Een genie dat stuk voor stuk geniale films maakt. Ik durf beweren dat er geen enkele acteur rondloopt die niet denkt : ?Ik wil wel eens in een Woody Allen-film optreden.? Eén ogenblik op die planeet te mogen leven is gewoon fantastisch. En dan nog Woody Allens vriendinnetje mogen zijn voor een paar dagen. Je lacht je te pletter. Ook hij schrijft geniale teksten. Het moeilijkst is geen slappe lach krijgen midden in een scène, omdat het niet past in wat je aan het doen bent. Of doodernstig blijven als je op een bootje zit en moet beginnen zingen. Er zijn zoveel dingen. Hij is een geweldige kerel. Gemakkelijk in de omgang, echt leuk en met een gigantisch gevoel voor humor. Hij is ook helemaal niet hyperkinetisch. Eigenlijk is hij veel rustiger dan je uit zijn films zou afleiden. Hij is gewoon geweldig en hartstikke leuk om mee te werken. Het wordt een denderende film.

Zou u in uw privé-leven met zo’n man kunnen samenleven ?

Met Woody door het leven bedoel je ? Tja, ik heb het moeten doen in de film. Waarom zou het dus niet kunnen ? Maar in de film ging de relatie stuk… en Woody heeft tenslotte een vriendin. Dus eigenlijk weet ik het niet. (lacht)

?Everybody says I love you? loopt bij ons in de bioscoop vanaf 12 maart, ?Michael Collins? vanaf 19 maart.