Homo estivalis
De zomer haalt de vreemdste gewoonten in de mens naar boven. Niets dat Linda Asselbergs en Geert Zagers de komende weken kan ontgaan.
Rock Werchter, Dag twee. Kings of Leon zetten Sex on Fire in. Wat volgt, is de gebruikelijke oceaan van lichtjes in het publiek. Geen aanstekers – zó Clouseau jaren negentig – wel duizenden gsm’s die naar vrienden bellen om te laten meegenieten. En nog eens duizenden gsm’s die filmpjes en foto’s nemen van hún moment van de avond. Ik blijf het een vreemd verschijnsel vinden : de ongelukkigen thuis zullen doorheen het overstuurde gekraak niks horen, de beelden zijn te wazig en onder- belicht om voor een foto te kunnen doorgaan, de filmpjes te rommelig om nog eens opnieuw te bekijken.
Het is ook niet louter een festivalverschijnsel. Geen communiefeest zonder dat een nonkel zijn Nikon-reflex uit zijn fancy schoudertas haalt, geen cocktail op een terras zonder dat een vriend er zijn iPhone met Instagram boven hangt, geen picknick in het park zonder retromeisje met old school plastic Diana, geen nachtelijk tuinfeest zonder de schelle flits van een Lumix. Ieder moment zijn eigen camera. Iedereen fotograaf, druk bezig de werkelijkheid te documenteren.
Mijn theorie ? Het maakt niet echt uit hoe de ervaring op het moment zelf is : het belangrijkste is hoe je je het herinnert – en of je die herinnering kunt delen. Kings of Leon heb je pas meegemaakt als je je filmpjes achteraf kunt delen. Een picknick onthou je pas als je Lomo-foto’s ontwikkeld zijn. Precies dat is wat al die camera’s en fototoestellen doen : herinneringen maken. En indien nodig ook gewoon faken. Een matige namiddag met vrienden op een terras blijkt achteraf een stuk beter te zijn geweest als Hipstamatic of een andere iPhone- app er een nostalgische kleurenfilter over heeft gelegd. Vervalste herinneringen, al lijkt niemand dat iets te kunnen schelen.
Op zich is die deeldrang niet eens iets nieuws. De diaprojector en het dikke fotoboek hebben gewoon plaatsgemaakt voor Facebookalbums, meer is er niet veranderd. Behalve dan één ding : ik kan me niet van de gedachte ontdoen dat al dat documenteren in de weg lijkt te staan van het beleven zelf. Sex on Fire filmen levert niet alleen een waardeloos filmpje op, je vergeet ook het moment bewust mee te maken. De voorbije Gentse Feesten zag ik hoe een of ander straattheater een man uit het publiek plukte. Eerste reactie van de gelukkige : iPhone in de lucht steken, lens naar beneden, en foto’s nemen van zichzelf. Alle aandacht naar de camera.
De zomer van 2011 zal uitvoeriger dan ooit gedocumenteerd zijn. Vraag is of hij ook uitvoeriger dan ooit beleefd is.
Geert Zagers
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier