Flirt met de race

:: Info : La Ligne de Chanel, 070 66 55 55, www.chanel.com.

Met de J12 Superleggera, een nieuwe automatische chronograaf van Chanel, mikt creatief directeur en ontwerper Jacques Helleu op echte horlogeliefhebbers.

Geen gemakkelijke stap voor een modehuis met een vrouwelijk imago, maar daar wil Helleu dan ook vanaf. “Mannen hebben schroom om Chanel te dragen, maar we nemen hen serieus. We zijn niet vies van techniek.”

Helleu (67), bijgenaamd ‘het oog’, is volgend jaar een halve eeuw getrouwd met het bedrijf. Hij bepaalt voor een groot deel de uitstraling ervan : hij ontwerpt niet alleen de uurwerken, hij is ook creative director van de parfums, de cosmetica en de communicatie. Bij dat laatste komen zijn charismatische trekken van pas – niet iedereen strikt fotografen als Richard Avedon en Helmut Newton, regisseurs als Ridley Scott of wereldsterren als Nicole Kidman.

“Op mijn achttiende was ik een mislukte kunstschilder”, zegt Helleu. “Ik wilde het maken in Scandinavië, maar ik stond al gauw terug in Parijs. Graatmager.” Met alleen een diploma van de kunstacademie, kreeg Helleu een job van Pierre Wertheimer, destijds de vennoot van Coco Chanel. “Wertheimer zocht iemand met smaak, iemand die de lijn en de codes van het huis kon bewaken. Ik had geen commerciële ervaring, maar mijn familiegeschiedenis boezemde vertrouwen in.”

Die geschiedenis suggereert een zekere voorbestemming : grootvader Helleu, een neo-impressionistische schilder in Deauville, raakte al in 1913 bevriend met Coco Chanel, toen die er een hoedenboetiek opende. “Mijn grootvader adviseerde haar zelfs bij het verven van haar eerste jerseycollectie.” Vader Helleu hield de band met de Franse modewereld warm en maakte flacons en parfumverpakking voor François Coty en later ook voor de Wertheimers, die bij Chanel nog steeds de baas zijn. “Pierre was een moedig man”, zegt Helleu over zijn aanwerving. “Ik hoor hem nog zeggen : volg je intuïtie, wees van niemand bang.”

Voor de J12 Superleggera paste Helleu het in 2000 gelanceerde J12-ontwerp sterk aan. Een horlogering, kastbodem en polsbandschakels in geanodiseerd aluminium maken het horloge twintig procent lichter dan de originele uitvoering in hoogtechnologisch keramiek. Een dashboardachtige wijzerplaat bevestigt de band met de autosport. “Superleggera is een concept uit de jaren veertig”, legt Heleu uit. “Het ging destijds om een ultralicht metalen chassis voor racewagens, dat door de Italiaanse Automobile Touring Club gebruikt werd voor Alfa Romeo, Lancia, Lamborghini en Aston Martin.” Later werd het concept ook toegepast door architecten en meubelontwerpers.

“Op mijn veertiende woonde ik vlak bij een carrosseriebedrijf in Saint-Cloud”, legt Helleu uit. “Ik bestudeerde namiddagenlang de mecaniciens en de auto’s. Zo leerde ik Superleggera kennen.” Een en ander verklaart waarom Helleu het Superleggera-logo gratis mocht gebruiken : “Horlogemakers flirten graag met automerken, maar alleen de Porsche-uurwerken steunen echt op een traditie. Toen de Italianen zagen dat ik het meende en een nieuwe toepassing zocht, mocht ik mijn gang gaan.”

Na de J12 Tourbillon, in april voorgesteld op de horlogebeurs in Basel, lanceert Chanel dus opnieuw een prestigieus herenhorloge. Met Colin Farrell als ambassadeur in de bioscoopversie van Miami Vice, is publiciteit gegarandeerd. “Horloges zijn voor ons niet slechts een zijstapje”, benadrukt Helleu. “We willen tijdloze en technisch geloofwaardige klassiekers maken, geen modefenomenen.” Kritiek van Zwitserse horlogemakers deert Helleu niet : “Er zijn maar een handvol horlogemakers die zelf hun binnenwerken maken, en die leveren aan de hele sector, dus ook aan ons in la Chaux-de-Fonds. Mechaniek en design zullen in elk geval steeds vaker samengaan, en wij zullen gecompliceerde uurwerken blijven maken.” Zelf tekende Helleu bij Chanel tot zijn 72ste. “Ik heb vaak interessante voorstellen gekregen, maar ik wilde niet verhuizen. Hier ben ik thuis.”

Tekst Wim Denolf