Van pmd tot plunje, van vuilnis naar vogue en van troep naar trend: modemerken – van G-Star tot Stella McCartney – spinnen garen van oceaanplastic en gerecycleerde petflessen.
5,3 biljoen stukjes plastic drijven er in onze zeeën en oceanen, samen goed 244 miljoen kilo. Ter vergelijking : dat is evenveel als 2500 blauwe vinvissen, de grootste dieren ter wereld. Al dat afval klontert grotendeels samen in vijf ‘eilanden’. In de Stille Oceaan ligt de grootste ‘prop’ : even groot als Turkije. Het plastic verstikt het onderwaterleven en de giftige troep belandt via de voedselketen in onze maag. Een vreselijk idee, zeker als je weet dat plastic niet afbreekbaar is. Met andere woorden : over driehonderd jaar dobbert het er nog. Tenzij we ingrijpen. De Nederlandse student Boyan Slat bedacht The Oceans Cleanup : een V-vormige installatie die op twintig jaar tijd de hele plastic prop in de Stille Oceaan kan opruimen. Ter vergelijking: met de huidige inspanningen vraagt dat 79.000 jaar. In 2014 haalde Slat via crowdfunding 2 miljoen dollar op. Momenteel doet hij voorbereidende studies en in 2020 moet zijn oppoetsactie beginnen.
ALCHEMIE NIEUWE STIJL
Maar wat doen we met het plastic eens het uit de zee gehaald is ? Opbranden is niet het meest groene idee. In de grond steken ook niet. Bovendien is afvalverwerking ontzettend duur. Omsmelten tot nieuw plastic kan. Maar de oplossing zou wel eens uit onverwachte hoek kunnen komen : de mode. Bijna het hele modespectrum, van high street tot high-end, springt op de plastic kar. Van Timberland tot G-Star en Stella McCartney.
Van plastic mooie stoffen maken, dat klinkt als 21ste-eeuwse alchemie, de wetenschap die lood wilde omtoveren in goud. Een beetje is dat ook zo. Het is een complex proces waar heel wat onderzoek aan te pas komt. Daarom werken veel merken met een externe partner. De bekendste is wellicht Bionic Yarn, een New Yorks bedrijf dat ingenieuze garens ontwikkelt van oceaanplastic en katoen of nylon. Dat Pharrell Williams aandeelhouder én creatief directeur is, leverde het bedrijf al veel publiciteit op. Op maat van G-Star ontwikkelde Bionic Yarn een jeansgaren. RAW for the Oceans werd de allereerste spijkerbroek gemaakt van oceaanplastic. Vier collecties later is er al twee miljoen kilo oceaanplastic verwerkt tot denim. Nu gaat het nog altijd om een aparte collectie, maar de ambitie is er om ook in de reguliere collectie Bionic Yarn te gaan verwerken.
Maar hoe doe je dat eigenlijk, zachte en draagbare stoffen maken van halfvergaan plastic ? Eerst wordt het afval grondig schoongemaakt ; niemand wil dat zijn kleren naar de zee ruiken. Daarna wordt het plastic gesmolten en verhakseld tot kleine brokjes. Een volgende machine, denk aan een soort gehaktmolen, maakt er lange vezels van. Daarmee spinnen ze het garen, doorgaans een mix van gerecycleerde vezels met katoen of nylon. Bionic Yarn is niet alleen interessant als recyclageproduct, het is ook heel zacht, supersterk en sneldrogend.
VISNETTEN EN AUTOBANDEN
Een andere pionier van het textielplastic is Ecoalf uit Madrid. Zij begonnen in 2009 met de recyclage van zeeplastic, meer bepaald van oude visnetten die ze vonden in Spaanse havens. Visnetten zijn gemaakt van topkwaliteit nylon en dus heel geschikt om te recycleren. Het proces is vergelijkbaar met dat van Bionic Yarn : wassen, selecteren op kleur, versnipperen en weven. 235 gram visnetten is goed voor 1 meter van hun duurzame waterdichte stof.
Ecoalf verwerkt ook autobanden, petflessen en koffiegruis tot kleren en schoenen. Binnenkort wil Ecoalf beginnen met opgevist oceaanplastic. Vissers diepen met hun netten gigantisch veel plastic op. Meestal gooien ze dat gewoon terug in de zee, omdat er aan boord geen plaats is om het te stockeren of te verwerken. Ecoalf wil dit afval inzamelen en verwerken. Een ambitieus project, omdat dit plastic al is aangetast door het zoute zeewater, de zon en de golfslag.
Jaarlijks produceert Ecoalf 50.000 kledingstukken. Naast hun eigen lijn doen ze veel samenwerkingen. Zo maakten ze een weekendtas voor Barney’s, laptophoezen voor Apple en een bodywarmer voor Goop, de lifestyleblog van actrice Gwyneth Paltrow. Ze hielpen ook met de opstart van Ekocycle : een duurzaam merk uit de hoed van muzikant Will.i.am. Samen met Coca-Cola brengt hij producten op de markt die voor minstens een kwart uit hergebruikte materialen bestaan. Van kleren en schoenen tot reiskoffers.
CHIC GEKLEED
Zeker niet alleen sportieve en stoere merken zoals G-Star en Ecoalf zijn hiermee bezig, ook in het hoge segment zijn er voorbeelden. Zo maakte Marni een tijd geleden juwelen van gerecycleerd plastic. Eerst van vintage lp’s, die met de hand werden gesmolten en vervormd tot fleurige bloemen. Allemaal handgemaakt en met hier en daar nog sporen van de originele tracks. Daarna dook Marni-ontwerpster Consuelo Castiglioni nog dieper in het plastic met een collectie van oude plastic flessen.
Ook Stella McCartney is er al jaren mee bezig. Zo hebben al haar handtassen momenteel een voering van gerecycleerd plastic. Het Japanse merk Issey Miyake lanceerde in 2010 zijn collectie ‘132 5’. Die ontwikkelde het samen met zijn Reality Lab : een onderzoeksteam opgericht door Miyake, een textiel- en patrooningenieur. Een van hun vondsten was een polyesterstof, verkregen uit hergebruikt petplastic. De volledige lijn wordt nog altijd van dit materiaal gemaakt.
Tekst Iris De Feijter
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
