Eenvoudige, lekkere wijnen, die geen pijn doen in de portemonnee. Daar willen we het om de veertien dagen over hebben in deze rubriek. Château Simple, wijn voor beginners, die ook de kenners wel bevalt. Deze week: witte Mâcon.
Mâcon ligt ten noorden van het Beaujolaisgebied, in het zuiden van de Bourgognestreek. Op de noord-zuidas van Bourgogne, zowat van Chablis tot Mâcon, verandert de chardonnay (en de witte wijnen die ervan gemaakt worden) helemaal van expressie. In het noorden heeft hij een zuur accent, soms zo erg dat er alleen champagne kan van gemaakt worden (in Champagne is bijsuikeren en chaptaliseren de regel). De noordelijke chardonnay is in het beste geval fris en levendig, en past heel goed bij fijne visschotels en vooral bij zachtsmakende platte oesters. Meer naar het zuiden, in de streek van Meursault, wordt chardonnay voller, zonder zijn frisheid te verliezen. Hier treft men de meest volledige expressie: rijp en elegant samen. Het is deze streek die men doorgaans bestempelt als de grootste ter wereld inzake droge witte wijnen. Een grote Meursault of een grote Montrachet zijn een ware belevenis.
Nog meer naar het zuiden, in de streek van Mâcon, verliest chardonnay wat van zijn frisheid, maar wint aan karakter. Met het risico dat de wijnen wat zwaar en ongenuanceerd worden. De onbetwistbare leider van het gebied, Jean-Jacques Vincent van het Château de Fuissé, maakt uiterst karaktervolle wijnen die toch niet vervelen. Het zijn de enige wijnen die perfect passen bij geroosterde kreeft, zonder dat ze daarbij ‘verdwijnen’. “Wanneer men mijn wijn drinkt met gesloten ogen, neemt iedereen hem voor rood”, zegt de oude vader Vincent.
Het karakter van chardonnay uit de Mâcon-streek is niet het gevolg van overrijpheid of van concentratie, zoals men wel eens beweert. Vele niet-Franse chardonnay-makers denken dat met lage rendementen en flinke rijpheid bijna automatisch een grote wijn tot stand komt. Niets is minder waar. Chardonnay neemt dan wraak met ranzige botergeurtjes in de neus, en een olieachtige textuur in de mond. Kortom: monstertjes van wijnen. Alles is een kwestie van evenwicht: een accent mag, overdominantie niet.
Hoe vreemd het ook moge klinken: de wijnen uit Mâcon hebben hun bekendheid haast uitsluitend aan de trein te danken. De handel kwam maar goed op gang toen in 1854 de spoorweg werd aangelegd. Gedaan met de platte schuiten op de Bourgondische kanalen en de met zandbanken bezaaide Loire. Parijs begon witte Mâcon te drinken.
De Mâcon-regio is 35 km lang in de noord-zuidrichting en 10 tot 15 km breed. Kenmerkend voor het landschap zijn de noord-zuidgeoriënteerde heuvelruggen (400 à 500 m hoog), die evenwijdig lopen met de Saône. In het oosten vormt de Saônevlakte de grens, in het westen stoten de wijngaarden op het Morvan- en Charolaisgebergte. De ondergrond is praktisch dezelfde als in de aanliggende Côtes de Beaune: rotslagen uit de Juraperiode waarvan sommige zo erosiebestendig zijn, dat ze nu nog boven de bodem uitsteken ter hoogte van Solutré en Vergisson. Daarbij komt een klimaat dat weliswaar gematigd maar ook heel onzeker is: vaak is de maand februari extreem koud en augustus drukkend warm. Dat brengt mee dat de oriëntatie, de hoogte en de bodem van de wijngaarden hier veel belangrijker zijn dan elders.
De wijnbouw heeft het gebied niet overstroomd. De regio is dan ook een bastion vancoöperaties waarmee de wijnboeren zich wat indekken: 27 coöperaties maken 85 procent van alle witte Mâcon, en 65 procent van de rode. De coöperaties werden opgericht in de crisisperiode 1920-1934. Dikwijls opereren ze niet onder de naam Coopérative maar onder beter klinkende namen zoals Groupement de Producteurs.
Jaarlijks wordt er ongeveer 180.000 hectoliter witte Mâcon gemaakt met AOC-namen als Mâcon Blanc en Mâcon Supérieur. De supérieur mag ook een Mâcon Village worden of zelfs de naam Mâcon met de gemeentenaam erbij.
Mâcon-Villages 1996
Gevulde kleur met een licht gelige nuance. Lichte, vrij elegante neus, met na opschudden rijp chardonnay-karakter. Wat zware neutrale smaak in de aanzet, maar goed levendig zuur in het middengebied. Correcte kleine wijn. Met tweetalig tegenetiketje. (GB: 179 fr.)
Mâcon Villages 1996
Frisse kleur, en beladen met koolzuurgasbelletjes die na opschudden uit het glas verdwijnen. Presente neus met een rijp accent dat aan peren kan doen denken. Ook een zekere diepte. Frisse smaak die nog verlevendigd is door het koolzuurgas. Elegante verse wijn. Eveneens met tweetalig tegenetiket. (Delhaize: 179 fr.)
Volgende aflevering in Weekend Knack van 4 maart: niet-Bourgondische chardonnay.
HERWIG VAN HOVE
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
