Een zwangerschap zet de hormoonhuishouding op zijn kop, maar dat kan niet beletten om mooi te zijn voor twee.

Ondanks hun pril geluk zitten zwangere vrouwen soms behoorlijk verveeld met hun gewijzigd uiterlijk, dat te wijten of te danken is aan een oestrogenenproductie die 300 keer hoger is dan anders. Ook progesteron wordt massaal aangemaakt, samen met een nieuw hormoon, HCG.

Als dermatoloog wordt Maarten V. geconfronteerd met veranderingen van de huid tijdens de zwangerschap: “Zwangere vrouwen hebben in het begin vaak pukkeltjes. Die verdwijnen na een maand of vier vrijwel altijd weer vanzelf. Veel is er niet aan te doen, tenzij de huid reinigen met water en alkalivrije zeep, en eventueel eenmaal per week een grondige peeling. De huid wordt tijdens de zwangerschap zelden vetter maar eerder droger. Vrouwen zien er vaak beter uit dan ooit omdat de cellen meer vocht vasthouden. Zo zwelt de huid lichtjes op, wat rimpeltjes minder zichtbaar maakt.”

Onder invloed van progesteron verandert de pigmentatie van de huid. Vooral vrouwen met donker haar en een matte teint hebben er last van. Deze pigmentconcentratie is het grootst aan de tepels en de smalle huidstrook die van de navel naar beneden loopt (de zwangerschapslijn). Soms verkleuren ook littekens. Na de bevalling verdwijnt de pigmentatie vanzelf. Met het zwangerschapsmasker, pigmentvlekken op het aangezicht, ligt dat wel anders.

Nicole Eyben, persverantwoordelijke voor Roc, legt uit: “Deze grillige vlekken ontstaan door de inwerking van UV-stralen en kunnen worden voorkomen door een sunblock aan te brengen of het gezicht af te schermen met een hoed. Het is van belang om de huid tijdens de zwangerschap zoveel mogelijk te ontzien en dus te kiezen voor hypoallergenische sunblocks en zonneproducten.”

Eenmaal de pigmentvlekken gevormd, kunnen ze wel vervagen met o.a. de blekende lighteningcrèmes die vanaf dit jaar op de markt worden gebracht, zoals Yves Saint Laurent Blanc Absolu, Shiseido Bio Performance Whitening Formula en de White-lijn van Bruno Vassari.

Zwangerschapsstriemen geven veel huidleed. De huid is samengesteld uit lagen: opperhuid en lederhuid. De lederhuid bestaat uit bindweefsel dat een soort vlechtwerk vormt. Striae ontstaan in de lederhuid, niet alleen tijdens de zwangerschap, maar ook in de puberteit of bij zwaarlijvigheid. Twee factoren spelen een belangrijke rol. De huid wordt overrokken door de toenemende druk van binnenuit. De bindweefselvezels zijn daar niet tegen bestand en scheuren in. In de tweede plaats speelt het bijnierschorshormoon hydrocortisone een rol bij de afbraak van het bindweefsel. Het verzwakt collageen en elastine, zodat de druk niet kan worden opgevangen. De vezels knappen af, en waar de striae verschijnen, heeft de huid haar elasticiteit verloren. Pas gevormde striae zijn vuurrood, maar verbleken na enkele maanden tot witte littekens die niet meebruinen.

Tegen zwangerschapsstriemen valt weinig te beginnen, en als ze er eenmaal zijn, zijn ze niet meer weg te krijgen. Je kan wel proberen niet meer dan 10 kilo aan te komen en de huid soepel te houden met massages met bodylotion.

De Biodermal-laboratoria ontwikkelden een compleet gamma voor toekomstige moeders, dat volgens verantwoordelijke Irène Schreuder-Tjoa bijzonder veel succes kent: “Vorig jaar steeg het aantal geboorten en Biodermal groeit mee. Alle Biodermal-producten zijn problemsolvers: voor specifieke problemen wordt een oplossing geboden, en daarin ligt de kracht van het Mama-gamma. Er is een Striaebalsem, een Buikbalsmen en een Tepelbalsem, allemaal hypoallergenisch.”

Kapster Tessa Rodriguez weet dat haar tijdens de zwangerschap in positieve zin verandert: “Het lijkt voller en steviger. Vaak wordt het ook wat droger. De haarwortels profiteren van de toegenomen doorbloeding van de huid. Na de bevalling begint het haar soms bij bosjes uit te vallen, maar dat komt wel weer goed. Het zijn gewoon dode haren die tijdens de zwangerschap niet uitvielen maar in de haarzakjes bleven zitten.”

Progesteron zorgt ervoor dat de weefsels verslappen en meer meegeven, zodat het kind niet geboren wordt door een ontijdig samentrekken van de baarmoeder. “Progesteron wordt door het bloed in heel het lichaam verspreid, zodat ook andere spieren en de bloedvaatwanden slapper worden”, zegt gynaecoloog Peter M. “Tijdens de zwangerschap is er steeds een reële kans op het krijgen van spataderen. Naast een erfelijke aanleg spelen ook levensgewoonten een rol, zoals veel staan. Wie fijne blauwe adertjes aan de kuiten opmerkt, doet er goed aan karweitjes zittend op te knappen en bij het staan zoveel mogelijk met de benen te bewegen, wat de bloeddoorstroming stimuleert. Knellende laarzen en kousenbanden bevorderen spataderen. Hoe later die in de loop van de zwangerschap optreden, des te meer kans er is dat ze na de bevalling zullen verdwijnen.”

Vanaf de eerste weken van de zwangerschap worden de borsten voller, ze nemen de hele duur van de zwangerschap langzaam in volume toe. Sommige vrouwen moeten wel vijf keer een grotere maat kopen. Het dragen van een stevige steunende beha is een absolute noodzaak. Zelfs wie niet gewend is een beha te dragen moet er nu zeker mee beginnen. Vooral de onderkant moet gesteund worden. Borsten hebben immers geen spieren om ze op hun plaats te houden, ze worden enkel door de huid gesteund. Het is nuttig ook ’s nachts een beha aan te houden.

Dat vrouwen van borstvoeding slappe borsten krijgen, is een wijdverbreid misverstand. Slappe borsten zijn een gevolg van de zwangerschap, niet van de borstvoeding. Als de huid van de borsten eenmaal is uitgerokken, krijgen ze hun oorspronkelijke vorm niet meer terug. Houden de huid in conditie: speciale crèmes zoals Bust’Up van Biotherm, Tonic Buste van Clarins of Soin Synergique Buste van Pier Augé, en wassen met koud water.

Linda Raats / Foto Lieve Blancquaert