Op tv ontmoeten we TheWalking Dead en Les Revenants. Lana Del Rey scoort een hit met Born to Die. In New York spitsen een expo en een volledig museum zich toe op de dood. In het Gentse Dr. Guislain blijken melancholie en depressie heel populair. Over de catwalk wandelen zwarte weduwen en Victoriaanse rouwkleding. En weinig andere werken vatten de schoonheid van de nacht en de kracht van zwart zo mooi als de aquarellen van Hans Op de Beeck, die eindelijk nog eens een solotentoonstelling heeft. “Het is duidelijk dat de dood en zijn dienstmaagd de melancholie een mooi moment beleven in onze cultuur”, zegt journaliste Ruth La Ferla gebloemd in de NY Times.
Fascinatie voor de dood is cyclisch, en concentreert zich meestal rond de eeuwwisselingen. Maar toch verbazen trendwatchers zich over de huidige hardnekkige aantrekkingskracht van Magere Hein en zijn volgelingen. “Er heerst vandaag een poëtische, donkere stemming”, aldus Shelby Lee Walsh, hoofd research bij Trend Hunter. “Het is alsof we beseffen dat het leven niet zo mooi is als op onze Instagramaccounts.”
In het Metropolitan Museum in New York opende uitgerekend op Halloween een tentoonstelling over rouwkleding en -rituelen. “Puur toeval”, zegt curator Harold Koda. “Een expo over rouwkleding past op elk moment, want – en dit klinkt oppervlakkig – het is altijd chic.” De belangstelling blijkt groot, voor een onderwerp dat toch wel heel historisch en sec is aangepakt. Koda: “Wat mij interesseert, is hoe rouwkleding deel uitmaakt van een geritualiseerde sociale interactie. Voor elk stadium van verdriet is er een ander protocol, zijn er andere regels.”
“Nee, het aantal bezoekers daalt niet, tot mijn grote verbazing”, zegt Joanna Ebenstein, hoofd van het Morbid Anatomy Mu-seum dat in juni opende in Brooklyn. Het ontvangt nog steeds honderd nieuwsgierigen per dag, van wie sommigen tot zes uur lang blijven. Hier vind je licht morbide parafernalia : rouwkransen geweven van het haar van de overledene, post-mortemfoto’s waarop de overledene in vol ornaat tussen zijn familie zit (een heel normale zaak in Victoriaanse tijden) en andere curiosa. “Ik heb de dood nooit als vreemd of angstaanjagend ervaren”, zegt Ebenstein. “Sterven en rouwen zouden gewoon deel moeten uitmaken van ons dagelijkse leven. De dood is lang taboe geweest, we maken nu een inhaalbeweging.”
In de collecties van Dolce & Gabbana is de Siciliaanse weduwe altijd een krachtig icoon geweest. Een onverwachter succes is dat van de blog en shoppingsite Gloomth & the Cult of Melancholy, leverancier van moderne rouwkleding.”We hebben duizend bezoekers per dag”, zegt oprichtster Taeden Hall. “Onze kleding richt zich tot vrouwen tussen 18 en 35, en velen daarvan voelen zich niet thuis in deze wereld. Onze jurken vertegenwoordigen de melancholie van de misfits, zij verbeelden het verdriet van degenen die hun plaats niet vinden.”
‘Donkere kamers – over melancholie en depressie’, nog tot 31 mei in het Guislainmuseum, www.museumdrguislain.be.
‘The drawing room’ van Hans Op de Beeck, tot 4 januari in de Botanique, botanique.be.
The Morbid Anatomy Museum, Brooklyn, morbidanatomymuseum.org.
‘Death Becomes Her’, Metropolitan Museum, New York tot 1 februari, www.metmuseum.org.
LENE KEMPS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
