De hand van Murphy

In de geest van Frank Gehry’s verfrissende, onconventionele west coast style, maakte architect Brian Murphy van dit huis in Santa Monica een ode aan de freestyle.

Ze vroegen Brian Murphy om hun keuken in te richten. Het resultaat sprak de bewoners van dit huis, een scenarioschrijver en een kunstenares, zo aan, dat ze hem ook de andere kamers onder handen lieten nemen. Met een verbluffend resultaat. Murphy slaagde erin ruwe muuroppervlakken en basismaterialen als glas en tegels zo te combineren dat ze op puur design lijken: ijl en glazig, fijn en precies.

Voor Murphy was het een uitdaging om de structuur van deze woning uit de jaren ’20 te incorporeren in een nieuw ontwerp, zodat er een samenspel ontstond. Dit idee vind je terug bij heel wat andere architecten van de Amerikaanse westkust. En dat is niet toevallig.

In 1978 keken de buurtbewoners van een deftige wijk in Santa Monica vreemd op toen een hoekhuis in hun straat plots beroemd werd: het Gehry-huis. De architect had zijn oorspronkelijk zeer banale woning bekleed met metalen constructies, buizen en platen die traditioneel thuishoorden in arbeidersbuurten. Geïnspireerd door zijn kunstenaarsvrienden, die met stukken hout en papier en ander goedkoop materiaal werkten, ging Frank Gehry ook in zijn interieur aan de slag met gelaagd hout, golfplaten en zichtbare steunbalken. Zijn woning groeide uit tot een laboratorium voor zijn radicale ideeën. Bovenal wilde Gehry gewone materialen gebruiken en van hun beperkingen een deugd maken.

Het schokeffect kwam niet zozeer door het gebruik van industriële materialen of de ongewone toepassing van glas, maar vooral door het feit dat de woning totaal afweek van wat op dat moment aan de Amerikaanse westkust gangbaar was in de architectuur. Gehry stelde materialen en vormen ter discussie, en introduceerde zo die typische architectuur, wars van alle bestaande normen en regels, die nu zo kenmerkend is voor Los Angeles en de westkust.

Een van de markantste vertegenwoordigers van deze beweging is Murphy. Ook hij slaagt erin vormen en materialen in vraag te stellen en ze op een originele manier in elkaar te schuiven. Dat resulteert hier in een onconventioneel interieur, waarin Murphy toch een soort evenwicht bereikt tussen extravagantie en redelijkheid. Hij creëert een bizarre combinatie van traditionele en verrassende elementen, waarbij het nieuwe in het oude wordt geïntroduceerd.

De bewoners noemen het hun Spanish deco ship, klassiek, eigenzinnig maar niet overdreven druk: een ode aan de freestyle.

In dit huis speelt Murphy vooral met tegels. Zwarte glimmende tegels op het plafond van de woonkamer en op de doorgang naar een zithoek. Tegels in drie kleuren rond de open haard. Zwart-witte blokjes voor het salontafeltje. Eenvoudige groen-zwarte patronen in de keuken, gemixt met turkoois en lichtroze op de vloer. Zelfs een van de badkamers heeft een zwart-witgeblokte muur, recht tegenover een muur van felgroene gegolfde glasvezel.

De hoofdbadkamer wordt gedomineerd door een cilindervormige koker van glazen stenen, die als douche fungeert. Door ook in de woonkamer massaal gebruik te maken van deze doorzichtige bouwstenen, creëert hij een onderwatereffect. Het gefilterde licht valt op de blauwe vloer als op rimpelend water. En het blauwe oppervlak reflecteert het licht op zijn beurt weer op plafond en muren. Ronde ramen en aquaria versterken nog dit watereffect. ’s Avonds baadt de woonkamer in een heel ander sfeerlicht dankzij de drie gigantische zaklantarens, opgehangen boven schijven van gelaagd glas.

Kleuren, materialen en oppervlakken spelen in dit huis een belangrijke rol. Daarom werden licht, meubilair en accessoires tot een minimum herleid. Door de gewilde soberheid krijgt elk element de aandacht die het verdient.

Foto’s Tim Street-Porter / Tekst Ann Wislez