De grote sofa en het slimme bed

De firma Molteni heeft dit jaar twee jonge talenten aangetrokken: Paola Navone en Patricia Urquiola. Zij tekenden een collectie fauteuils en sofa’s en een heel trendy bed.

Serge Lvoff

Sommige fabrikanten van designmeubels zijn zelf een legende. Elk jaar tijdens de grote internationale meubelbeurzen verdringen journalisten en vaklui zich op hun stand om in voorpremière kennis te kunnen maken met hun nieuwste creaties, want zij weten de grootste designers van vandaag en morgen te strikken. Het beroemde Italiaanse Molteni uit Giussano (Milaan) is zo’n bedrijf. Al sinds 1930 pakt het alleen maar met nieuwe dingen uit. De huidige president-directeur Carlo Molteni heeft het ontwerpen van zijn collecties 2002 toevertrouwd aan twee zeer trendy designers: Paola Navone en Patricia Urquiola (zie ook p. 159). Paola Navone heeft haar sporen al verdiend bij Gervasoni, Casamilano en Driade. Zij tekende een volledige collectie fauteuils en sofa’s én een bed. Patricia Urquiola, die al voor Moroso, Cassina en Kartell heeft gewerkt, pakt uit met een bed en bijbehorend nachtkastje dat ook los kan staan.

“Hun zeer persoonlijke visie op design brengt nieuw bloed in onze onderneming”, aldus Carlo Molteni. “Daarom werken wij het liefst met zelfstandige ontwerpers. Al generaties beheersen wij de techniek om meubelen en toebehoren met een hoge toegevoegde technologische waarde te fabriceren.”

Inderdaad, bij Molteni is een verlengbare tafel niet zomaar een tafel met een opklapbaar middenblad. Heel verfijnde mechanismen verlengen de beweegbare delen en verbergen het minste naadje of voegje wanneer de tafel niet uitgeklapt is. Een technologisch hoogstandje dat weinig meubelfabrikanten hen nadoen. Carlo Molteni: “Wij zoeken altijd discrete, gesofisticeerde technische oplossingen die een uitgepuurd design en tegelijk een ongeëvenaarde functionaliteit niet in de weg staan. Dat is nu precies onze grote toegevoegde waarde.”

Om altijd meubelen te kunnen presenteren die de nieuwe trends inzetten, stelt Molteni zijn knowhow ter beschikking van talentvolle zelfstandige ontwerpers. Dit jaar heeft Paola Navone een collectie zitmeubelen bedacht die ze Rivoli, Odéon, Passy en St. Germain heeft genoemd, als eerbetoon aan haar favoriete stad Parijs. De ruim bemeten sofa Rivoli is verkrijgbaar in diverse materialen en kleuren, zodat hij naar ieders smaak kan worden aangekleed. Een andere textuur en een ander kleurtje en je hebt een totaal verschillende sofa.

Paola Navone: “Aan de basis van het project lag het probleem van de grote wanden in hedendaagse woningen die vaak zo leeg blijven. Carlo Molteni had me gevraagd daar iets mee te doen. Molteni is gespecialiseerd in het fabriceren van hangkasten voor boeken. Ik moest dus een sofa ontwerpen die bij dat type van meubelen past en niet de indruk geeft verpletterd te worden. Ik ontwerp graag collecties die een verhaal vertellen en toch beantwoorden aan de behoeften van de gebruikers. Zo kwam ik op het idee een sofa te tekenen die klassiek, maar niet ouderwets oogt. Ik wilde ook genereuze afmetingen, zodat je er zowel formeel als informeel in kunt gaan zitten. Het is uiteindelijk een zeer gestructureerd model geworden dat tegelijk heel zacht en behaaglijk aanvoelt. Ik bedacht ook reusachtige armsteunen, die heel mooi ogen en die ook uitnodigen om erop te gaan zitten. De grote kussens zijn bovendien gemakkelijk verplaatsbaar, zodat iedereen zich op zijn manier kan nestelen.”

Als tegenwicht voor die grote sofa ontwierp Paola Navone de heel verfijnde, chique en modieuze fauteuil St. Germain, met armsteunen met sierstiksels à la Hermès. Hij is strakker van vorm, maar zit heel comfortabel en past verrassend goed bij de sofa, die veel vloeiender van lijn is. Die manier van doen is typisch voor Navone. Zij dompelt zich graag onder in een bedrijf om te weten hoe het werkt. “Het is mijn opdrachtgever die me aanzet tot nadenken en tot creatieve arbeid door in mijn geheugen te graven. Mijn creaties zijn echt op maat. Ik zou deze sofa niet voor een ander bedrijf hebben kunnen bedenken. Ik maak nooit een ontwerp zonder eerst een producent te hebben gevonden. En als die er niet warm voor loopt, dan verdwijnt het ontwerp voorgoed.”

Patricia Urquiola gaat heel anders te werk. Afgeschrikt door de onverbiddelijkheid van het commerciële systeem, begint zij meestal met het ontwerpen. Toen Carlo Molteni haar vroeg of ze een bed wilde tekenen, voelde ze zich eerst gevleid, maar later werd ze bang. “Wat mij betreft, is het bed Clip een van de moeilijkste projecten geweest om tot een goed einde te brengen”, zegt ze en ze kan er nu om lachen. “Het angstzweet brak me uit. Ik wist echt niet wat te doen. Eigenlijk hou ik niet van bedden. Een goede matras ergens in een hoekje op de grond is voor mij meer dan voldoende. Om te kunnen slapen ben ik echt niet veeleisend.”

“Na die eerste ontreddering heb ik eens diep nagedacht en ben ik tot het besluit gekomen dat een bed zachtheid en behaaglijkheid moet uitstralen. In die logica heb ik zeer soepele vormen getekend en ze omhuld met textiel. Een echte cocon moest het worden. Anderzijds ben ik iemand die voortdurend in beweging wil zijn. Dat is waarschijnlijk mijn zuidelijke temperament ( Patricia heeft Spaanse roots). Ook dat wilde ik in mijn bed integreren. Daarom kreeg het een beweegbare hoofdsteun, zodat je je op veel manieren in het bed kunt nestelen: om te slapen, te eten, te lezen…”

Het mechanisme dat de hoofdsteun traploos verstelbaar maakt, berust uiteraard op een technologische vondst. “Ik wilde dat de hoofdsteun een zacht vloeiende, natuurlijke beweging maakt. Ik dacht aan het principe van de tandwielen en de ketting van een fiets. Samen met de ingenieurs heb ik dus gebroed op een slimmigheid die op die techniek is gebaseerd. Iets wat perfect past in de filosofie van Molteni, die altijd streeft naar verborgen kwaliteit.”

Zo daagde de jonge gastontwerpster het Milanese bedrijf uit in iets waarin het goed is: op een originele manier design koppelen met spitstechnologie. Nu is het weer wachten tot de volgende Meubelbeurs van Milaan (april 2003) om in voorpremière kennis te maken met de ontwerpers van morgen en overmorgen.