Kent u Martha Stewart ? Misschien heeft u al wel eens een boek van haar gezien over ontvangen, binnenhuisinrichting, tuinieren, taarten bakken ? In de jaren tachtig bekeerde deze nu vijfenvijftigjarige Amerikaanse mevrouw van Poolse origine zich van beursmakelaar tot superhuisvrouw. Ze begon een traiteurbedrijf op de Gold Coast van Connecticut en werd meteen de afgod van haar klanten, omdat alles wat ze deed perfect was.

Ze ziet er lief, blond en onschuldig uit in haar televisieprogramma’s en publicaties ; ze heeft zelfs een eigen magazine Martha Stewart Living Magazine. Maar onder al het taartglazuur en de kwikjes en strikjes zit een gehaaide zakenvrouw. Haar huis-, tuin- en keukenimperium is ondertussen zo’n zes miljard frank waard. Televisiegodin Barbara Walters riep mevrouw Stewart eind 1996 uit tot een van de tien meest fascinerende Amerikanen.

Het effect van Martha Stewart op de Amerikaanse vrouwen is niet te onderschatten. Al denk ik niet dat Martha wakker ligt van de schuldgevoelens en complexen die ze veroorzaakt. Welke vrouw slaagt er immers in om alle cadeautjes die ze weggeeft zelf te maken, complete vijfgangendiners voor twintig mensen te bereiden, haar huis in haar eentje opnieuw in te richten, de tuin anders aan te leggen en dan en passant ook nog even met een paar vriendinnen de top van de Kilimandjaro te beklimmen ? Het uitblinken op beroepsvlak is uiteraard vanzelfsprekend nodig om al deze schitterende exploten te financieren. Een alternatief is natuurlijk het aan de haak slaan van een steenrijke man die je voorziet van tijd en geld om te proberen Martha Stewart te evenaren. Alleen is het niet zeker dat je daarmee die echtgenoot ook houdt. Eén exploot van Martha Stewart is alvast jammerlijk mislukt : haar huwelijk.

Dat de irritatie over de figuur van Martha Stewart groeit in de States, bleek in september overvloedig in de Late Show van David Letterman, die in een prachtige parodie Martha’s tien vreselijkste tips voor een beter leven gaf. De mooiste wil ik u niet onthouden : als u ziet dat een gast de verkeerde vork gebruikt bij het eten, neem dan zelf de juiste en plant die in zijn hoofd.

Er is zelfs een boek op de markt met de titel Is Martha Stewart Living ? Een satire op de meer dan perfecte, altijd glimlachende overgeorganiseerde huisvrouw, wiens keukenschort geen vetvlekje vertoont.

Maar ondanks de groeiende ergernis, doet de tot religie verheven dwangneurose van de perfecte huisvrouw de dollars rollen. Wat zuchtende televisiekijksters en lezeressen bekijken als het grote ongenaakbare voorbeeld, werd door het economisch magazine Forbes gecatalogeerd als het nummer één Megamerk met wereldpotentie.

Hoed u voor Martha Stewart, straks zit Superwoman met haar wereldplannen ook in onze achtertuin. Hoewel een van haar medewerksters de ambities onlangs bescheiden beperkte tot de G7-landen. De boeken die nu al in het Duits, het Nederlands, het Japans en het Frans vertaald zijn, gaan als zoete broodjes van de hand. Zelfs de chauvinistische Franse huisvrouwen, die over het algemeen toch hun neus optrekken voor culinaire kunstjes van over de grens, hebben La passion des Tartes van de Amerikaanse hogepriesteres van het huishouden in 1996 een vierde druk bezorgd…

Tessa Vermeiren