Achttien is geen leeftijd om een beroepskeuze te maken. Als tiener bewonderde ik mensen die het opnemen voor zwakkeren in de samenleving, zoals de eerste buddy’s voor aidspatiënten, maar op professioneel vlak was het een zoektocht. Van de rechten rolde ik in een aanvullende studie media en communicatie, en nadien ging ik aan de slag op de dienst sensibilisering van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij. Ik vertrouwde er altijd op dat ik mijn draai wel zou vinden, maar ik vrees dat veel jongeren daar niet de tijd voor krijgen.
Seksualiteit is een eindeloos gespreksonderwerp. Als woordvoerder mag ik niet klagen (lacht). Toch komen we van ver. Midden jaren negentig kende de pers enkel de Aidstelefoon en moesten we hard op tafel kloppen om de hoogstnodige informatie gepubliceerd te krijgen. Nu vinden journalisten de weg naar Sensoa met de meest uiteenlopende vragen, niet alleen over veilig vrijen of rond Wereldaidsdag. Anderzijds ben ik blij dat die dag van de solidariteit bestaat. Het vergt nog steeds overtuigingskracht om journalisten genuanceerd te doen berichten over aids en hiv.
Voor veel volwassenen blijft seks een heikel onderwerp. Een goed voorbeeld zijn veertigers of vijftigers die een nieuwe relatie starten en plotseling over veilig vrijen moeten praten, of ouders die vragen van hun kinderen moeten beantwoorden. Hoe begin je daaraan, als het thema thuis taboe was en je zelf al je informatie uit de biologieles moest halen ? Bovendien voedt het romantische ideaal in de populaire cultuur nog heel wat onrealistische verwach- tingen. Die maken het eens zo moeilijk om over je eigen seksleven te praten.
Elke doelgroep vergt een andere aanpak. Mensen worden zo bestookt met commerciële en niet-commerciële boodschappen dat ze erg kritisch geworden zijn. Jongeren of homomannen doorzien het meteen als je geforceerd hip probeert te doen of als blijkt dat je hun leefwereld niet kent.
Met het vingertje zwaaien werkt niet. Uiteraard moeten we het publiek informeren over soa’s en anticonceptie, maar dat is niet onze enige doelstelling. Zo’n enge benadering weerspiegelt niet hoe mensen seksualiteit beleven en alle emoties die ze daarbij voelen. Naast de risico’s van seks werkt Sensoa dus ook rond begrippen als verlangen, genot, respect, grensoverschrijdend gedrag en weerbaarheid, en hiv- en soapreventie maakt deel uit van dat grotere verhaal, een aanpak die ons ook aandacht oplevert uit het buitenland.
De irrationele angst voor aids blijft groot. Combinatietherapieën hebben mensen met hiv een betere levensverwachting gegeven, maar we moeten ook oog hebben voor hun levenskwaliteit en de reacties van familieleden, vrienden en collega’s, als die al op hoogte zijn. Stigmatisering en discriminatie maken het immers enorm moeilijk om te zeggen dat je het hiv-virus draagt, ook onder homomannen. Medisch gezien leven mensen nu verder met hiv, maar op maatschappelijk vlak is er nog werk aan de winkel.
Op papier is het eenvoudig. De mens is heer en meester over zijn eigen leven en heeft zijn lot zelf in handen. Ondertussen besef ik dat talloze factoren ons zelfbehoud in het gedrang kunnen brengen en ertoe bijdragen dat mensen onveilig gaan vrijen. In het licht van al onze preventie-initiatieven is dat soms een harde vaststelling. Van ontmoediging is geen sprake. Daarvoor is de nood aan correcte informatie en sensibilisering te groot.
Poëzie is de sprint van de literatuur. Alle elementen moeten als een klok in elkaar passen. Ik schrijf al gedichten sinds mijn kindertijd, maar de uitdaging blijft. Te meer omdat poëzie voor mij geen hermetisch gesloten woordenbrij vol dubbele bodems, symboliek en verwij- zingen mag zijn. Ik ben een grote fan van Herman De Coninck en toegankelijke gedichten. Mensen op een eenvoudige manier kunnen raken, in verstaanbare woorden : dat is een kunst.
Boris Cruyssaert (44) woont in Gent en is woordvoerder van Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid. Dat ondersteunt op 1 december mee Wereldaidsdag. Info en programma : www.sensoa.be, www.levenmethiv.be.
DOOR WIM DENOLF & FOTO KLAARTJE LAMBRECHTS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
