De rijkdom, macht en verering van de koninginnen in het oude Egypte herleven deze winter in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Op 18 november opent de tentoonstelling ‘Koninginnen van de Nijl’, die het bijzondere verhaal van de vrouwen van de farao’s vertelt.
Bezoekers kunnen maar liefst 350 Egyptische topstukken bewonderen, waaronder koninklijke portretten, godenbeelden, verfijnde juwelen, amuletten, kostbare gebruiksvoorwerpen en de sarcofaag en grafgiften van de beroemde koningin Nefertari, uit het Museo Egizio in Turijn. Niet eerder was er in Nederland zo’n grote tentoonstelling over Egyptische koninginnen. De tentoonstelling is te zien t/m 17 april 2017.
‘Koninginnen van de Nijl’ is een kennismaking met het rijke hofleven van Hatsjepsoet, Nefertiti en Nefertari – de grote koninginnen van het Nieuwe Rijk (1539-1077 v.Chr.). Zij waren niet alleen echtgenote van de farao maar hadden als vorstin een grote politieke invloed, voerden eigenhandig diplomatieke correspondentie, hadden een goddelijke status en bestierden het paleis.
Farao’s konden met vele vrouwen getrouwd zijn, maar slechts één mocht de titel ‘Grote Koningin’ dragen. Zij had de dagelijkse leiding over de harem, die soms uit honderden vrouwen bestond. Aan het hof leidde ze een luxueuze leven in een prachtige omgeving.
De koninginnen bekleedden ook belangrijke religieuze functies en soms werden er speciale tempels voor ze gebouwd. Enkele koninginnen werden na hun dood opgenomen te midden van de goden en nog eeuwen daarna vereerd. De tentoonstelling laat bezoekers genieten van deze verhalen over de Egyptische koninginnen, hun huwelijk en familieleven, het leven in het paleis en hun bijzondere relatie met de godinnen van Egypte, zowel tijdens hun leven als na hun dood.
Weelderig leven
Met een keur aan sieraden, glazen parfumflesjes, beschilderde vazen, meubilair en bronzen spiegels geeft de tentoonstelling een kijkje in het weelderige leven aan het Egyptische hof. Een papyrus van meer dan vijf meter laat zien dat het leven in de harem niet altijd rozengeur en maneschijn was. Hierin wordt de samenzwering beschreven van een groep vrouwen en haremmedewerkers die uiteindelijk farao Ramses III hebben vermoord.
Een van de mooiste graftombes van het oude Egypte is die van koningin Nefertari, die in 1904 werd ontdekt in het Dal der Koninginnen bij Luxor. Dit graf is een van de blikvangers in de expositie, één van de grafkamers is op ware grootte nagemaakt. Samen met de kostbare grafbeeldjes, amuletten en de resten van Nefertari’s stenen sarcofaag, een film en een maquette geeft dit bezoekers een indruk van de mystieke schoonheid en rijkdom van haar graf.
Voor de tentoonstelling krijgt het Rijksmuseum van Oudheden 245 topstukken te leen van het Museo Egizio in Turijn. Dit is het op één na grootste Egyptische museum ter wereld. Ook zijn belangrijke werken te zien uit musea uit Brussel, Kopenhagen, Amsterdam, Hildesheim en de eigen collectie.
Bij de tentoonstelling organiseert het museum lezingen, rondleidingen, cursussen en een symposium (6 maart 2017). Ook is er een audiotour (€2) en verschijnen het tentoonstellingsboek ‘Koninginnen van de Nijl’ (€19,95), een magazine (€3,50) en een boekje over de oud-Egyptische teksten in de tentoonstelling (€10).
