Orkney eilanden

Grillige kliffen, een woeste zee, uitgestrekte weilanden, eeuwenoude overblijfselen, rust en heel veel stilte. Op de Orkney-eilanden in het noorden van Schotland leef je op het ritme van de natuur.

Op de Orkneys zie je nergens een boom. Door de zoute zeewind kunnen die hier niet overleven. Hoe ver je ook kijkt, alles is vlak en weids. Het maakt het uitzicht van deze eilandengroep bijzonder, zelfs een beetje vreemd, maar wel uniek.

Eilandengroep in het noorden

Orkney wordt gevormd door ruim negentig kleine eilanden die samen een oppervlakte van 974 km2 vormen, ongeveer vijf keer de stad Antwerpen. De twintigduizend eilandbewoners wonen verspreid over achttien bewoonbare eilanden. De andere eilandjes zijn laaggelegen groene stukken land in zee.

Het grootste eiland, Mainland, en de kleinere Lamb Holm, Burray en South Ronaldsay zijn met elkaar verbonden via een autoweg. De andere eilanden bereik je per helikopter, met de boot of met het vliegtuigje. Omdat de eilanden zo noordelijk liggen, gaat in de maanden juni en juli de zon amper onder. Het lijkt alsof het de hele nacht valavond is.

Natuurpracht

Van mei tot half juli nestelen meer dan driehonderd verschillende soorten vogels zich op de eilanden. In het noorden van Mainland kom je helemaal tot rust op Birsay, een schiereilandje dat enkel te bereiken is bij eb.

De stilte is hier overweldigend. je hoort enkel het krijsen van vogels en het woeste beuken van de zee tegen de rotsen. Het water is helder en turkooisblauw. Tussen de spleten en op de trappen van de kliffen zitten duizenden vogels te broeden. Alles is er puur natuur. Geen lelijke omheiningen, geen storende bankjes, maar de natuur zoals ze was en is. Een verademing.

Aan de andere kant, helemaal in het zuiden van het eiland ligt de kleine haven van Stromness waar rond vijf uur in de namiddag de ene vissersboot na de andere binnenvaart. Naast de veeteelt is de visvangst op krab, kreeft en forel voor de eilandbewoners een belangrijke bron van inkomsten.

Eeuwenoude overblijfselen

Orkney is een paradijs voor natuurliefhebbers, maar culturele uitstapjes plan je er evengoed. De eilandengroep werd net zoals de Shetlandeilanden in 875 door koning Harald I van Noorwegen veroverd en tot vandaag vinden we hier Noorse sporen terug, vooral in de plaatsnamen.

Maar we kunnen nog verder terug in de tijd. De neolithische monumenten van Skara Brae, een vijfduizend jaar oud dorpje dat in de negentiende eeuw werd ontdekt, en de nog oudere steencirkels Stones of Stenness en Ring of Brodgar wijzen op een rijk verleden. De stenen van meer dan vier meter hoog ogen indrukwekkend in het vlakke landschap.

Scapa Flow

In Scapa Flow, de binnenzee en natuurlijke haven van de stad Kirk-wall, werden in het begin van de Eerste Wereldoorlog schepen doelbewust tot zinken gebracht om zo Duitse onderzeeërs af te schrikken. Tot vandaag zie je een verroeste romp of een mast uit het water steken. Een luguber gezicht, maar wel een ideale locatie voor duikliefhebbers.

Nadat een Duits oorlogsschip er in het begin van de Tweede Wereldoorlog toch in geslaagd was om de baai binnen te varen en een Britse vloot tot zinken te brengen, liet Winston Churchill in het zuiden dammen aanleggen met grote betonnen blokken. Nu vormen ze de basis voor de autoweg die het ene eiland met het andere verbindt. De lelijke betonnen Churchill Barriers liggen er vandaag jammer genoeg nog steeds open en bloot bij. Ze doen het bijzondere landschap absoluut geen eer aan.

Maar niet alleen de dammen, ook de Italian Chapel is een herinnering aan het oorlogsverleden. Op het piepkleine eilandje Lamb Holm bezoeken we dit kleine kerkje, waar Italiaanse krijgsgevangenen prachtige muurschilderingen maakten.

Informatie
Orkney en Walk Orkney

Bron: Annelies Ryckaert in Nest