Wijken in New York

New York City bestaat uit vijf delen: Manhattan, The Bronx, Queens, Brooklyn en Staten Island. Veel toeristen denken ten onrechte dat Manhattan hetzelfde is als New York. Het klopt dat in dit deel van de stad de meeste bezienswaardigheden en de bekendste wijken vindt, maar ook in de andere delen valt het nodige te beleven. Iedere wijk heeft zo zijn eigen kenmerken, bijzonderheden en specialiteiten.

Lower Manhattan

Dit zuidelijke puntje van New York vormt het oudste deel van de stad. De Nederlander Peter Minuit kocht in 1626 het eilandje Man-a-hatt-a van de Algonquin Indianen, het begin van de geschiedenis van New York.

Tot 1664 heette dit stukje Amerika Nieuw Amsterdam. De Nederlanders kozen deze plaats voor een nederzetting om zijn strategische ligging aan de Hudson River. Tegenwoordig speelt de haven nog altijd een belangrijke rol. Daarnaast bevinden de belangrijke financiële instellingen Wall Street, de Stock Exchange en tot september 2001 het World Trade Center zich hier.

In Lower Manhattan vind je een bijzondere mix van oude kerken en monumenten zoals de Trinity Church en het Federal Hall National Monument, en torenhoge wolkenkrabbers.

In deze wijk staan een paar van de bezienswaardigheden die iedereen kent: Wall Street, New York Stock Exchange, Ground Zero, Trinity Church, Battery Park, Vrijheidsbeeld, Ellis Island, Federal Hall National Memorial en JP Morgan Building.

Seaport

South Street Seaport behoort tot de levendigste wijken van New York. In de 19e eeuw lag hier het centrum van de stad, maar daarna verkommerde de wijk. Nu is de Seaport volledig gerenoveerd.

Langs straatjes met kinderkopjes liggen leuke winkeltjes, gezellige restaurants, cafés en het South Street Seaport Museum. Je hebt hier bovendien een prachtig uitzicht over het water en de Brooklyn Bridge. Botenliefhebbers moeten zeker de historische schepen in de haven gaan bekijken.

Midtown

In dit deel van Manhattan liggen verschillende prachtige en/of bijzondere gebouwen zoals het Chrysler Building, Pierpont Morgan Library, de hoofdzetel van de Verenigde Naties en het Grand Central Terminal. Ook de grootste katholieke kathedraal in de Verenigde Staten ligt hier: St. Patrick’s Cathedral

Hier woonden vroeger rijke Newyorkse families als de Astors en Vanderbilts. Tegenwoordig is het eerder een kantoren- en hotelwijk dan een woonwijk. Wanneer je van architectuur houdt moet je zeker eens rondwandelen in dit deel van de stad: prachtige art-deco gebouwen staan zij aan zij met moderne wolkenkrabbers. Bekijk de gebouwen, zo mogelijk, ook eens van binnen.

Nog enkele bezienswaardigheden: Museum of Modern Art, de herenhuizen aan Fifth Avenue, Waldorf-Astoria, Seagram Building, Citicorp Center en Central Synagogue, de oudste synagoge in New York.

Civic Center

In het Civic Center liggen de belangrijke juridische gebouwen van de stad zoals City Hall, waar de burgemeester zijn kantoor heeft, Criminal Courts Building, New York County Courthouse, United States Courthouse en het Municipal Building, allemaal in de buurt van Foley Square. Het zijn stuk voor stuk statige gebouwen met indrukwekkende trapportalen.

Mis in deze wijk het Woolworth Building niet, een gotisch gebouw uit 1913 dat tot 1930 het hoogste gebouw was in New York.

Chelsea

Deze van oorsprong industriële wijk was tot voor kort een goedkope buurt, maar is nu goed op weg een hippe, maar nog net betaalbare buurt te worden. Heel wat artiesten en homoseksuelen die de huurprijzen in het aangrenzende Greenwich Village niet meer konden betalen vetrokken naar Chelsea.

In Chelsea vind je nu de resten van het industriële verleden naast bakstenen huizen, exotische restaurantjes, kunstwinkeltjes en kleine museumpjes. Bezienswaardigheden in deze wijk: het legendarische Chelsea Hotel waar Bob Dylan zijn ‘Sad-Eyed Lady of the Low Land’ componeerde en Thomas Wolfe en Arthur Miller hun literaire werken schreven, en Chelsea Piers.

Garment District

Zoals de naam al zegt staat deze wijk bekend om de kledingindustrie. ’s Wereld grootste warenhuis Macy’s is daar voor een groot deel verantwoordelijk voor. Het gebied rond Herald Square waar tussen 1894 en 1921 de New York Herald zijn hoofdkantoor had, was vroeger een onfrisse wijk met bordelen, achterbuurtcafeetjes en danslokalen.

Met de komst van Macy’s deed de mode zijn intrede. Tegenwoordig draagt de straat waar Macy’s aan ligt, Seventh Avenue, de bijnaam ‘Fashion Avenue’. Andere bezienswaardigheden: Empire State Buidling, Madison Square Garden en het Jacob K. Javits Convention Center.

Theater District

Broadway vormt natuurlijk het middelpunt van deze theaterwijk. Sterren uit de hele wereld treden hier op voor een even internationaal publiek. Het eerste theater stamt uit 1893: Empire Theater. Andere theaters volgen snel en sinds 1901 draagt Broadway de bijnaam ‘Great Way White’ omdat de wijk ’s avonds verlicht wordt door de lichtjes op alle schouwburgen.

Na de Tweede Wereldoorlog kent Broadway een periode van verval door de opkomst van de film. De theaters veranderen in bordelen en 80 procent van de acteurs verliest zijn baan.

In 1967 erkent de gemeente New York het unieke karakter van Broadway en komt er een herstelperiode. Tegenwoordig is de oude glorie weer helemaal terug en kan je in zo’n vijftig theaters hoofdzakelijk musicals, maar ook andere theatervoorstellingen bijwonen.

Andere bezienswaardigheden: Rockefeller Center, Public Library, Times Square, Bryant Park, Carnegie Hall, Intrepid Sea-Air-Space Museum en het Paramount Building.

Gramercy Park

Enkel de bewoners van de statige herenhuizen rond Gramercy Park hebben toegang tot deze groene oase in de stad. Toch is een wandeling rond dit park en de rustige wijk eromheen de moeite waard. Het park werd in 1831 aangelegd en is het enige nog overgebleven privépark.

Andere bezienswaardigheden in deze buurt: Madison Square, het vreemde driehoekige Flatiron Building, Block Beautiful en Union Square.

SoHo

SoHo – afkorting van South of Houstin Street – ontstond in de 19e eeuw als een industriële wijk, maar tegenwoordig zijn in de toenmalige pakhuizen kunstgaleries gevestigd. Je vindt er meer dan 250. De meeste galeries verkopen moderne, avantgardistische kunst, maar ook meer traditionele kunstwerken kan je hier op de kop tikken.

Kunstenaars uit de hele wereld trekken met hun werk naar Soho in de hoop het geëxposeerd te krijgen. Voor de meeste eindigt de reis in een bittere teleurstelling.

Naast de kunst is ook de architectuur in SoHo interessant. Je ziet hier de meeste gietijzerarchitectuur ter wereld. De Amerikanen ontdekten in de 19e eeuw dat je met gietijzer op een goedkope manier gevels kon versieren. Je kon de ornamenten immers al vantevoren maken in gieterijen. De meeste gebouwen in deze stijl liggen in Greene Street.

Tribeca

Tribeca – samenvoeging van TRiangle BElow CAnal Street – lijkt veel op het aangrenzende SoHo. Ook hier vind je veel gebouwen in gietijzerstijl. De nadruk ligt in deze wijk wel minder op kunst, alhoewel hier ook redelijk wat kunstgaleries gevestigd zijn.

Tribeca behoort tot de duurste woonwijken van New York en passend bij de dure smaak van de bewoners vind je hier de duurste, beste en meest trendy restaurants in de stad.

Greenwich Village

Zoals de naam al aangeeft was Greenwich Village in het verleden een dorp. Je kan het tegenwoordig nog zien in het afwijkende stratenpatroon. De straten lopen hier kriskras door elkaar in plaats van keurig in de vorm van een dambord.

The Village, zoals de New Yorkers deze wijk noemen, valt daarnaast op door de lage gebouwen, het vele groen en de rust.

In het begin van de 19e eeuw vestigden de rijke New Yorkers zich in Greenwich Village, maar toen er in de 20e eeuw alsmaar meer fabrieken in de buurt kwamen, trokken ze weg en namen immigranten hun plaats in.

De huren daalden enorm en dat werkte als een magneet op kunstenaars en schrijvers. Greenwich Village werd dé kunstenaarswijk van New York, een soort alternatief voor het oppervlakkige Broadway.

Tegenwoordig hebben East Village en Lower East Side die rol voor een deel overgenomen, maar in The Village hangt nog altijd een bohemienachtige sfeer, die in de avond pas echt tot leven komt. Je vindt hier overal restaurantjes, cafés en enkele zeer goede jazzclubs.

East Village

Deze wijk heeft heel wat soorten bewoners zien passeren. Aanvankelijk woonden bekende miljonairs als de Vanderbilts en Astors in de East Village, maar toen in de negentiende eeuw immigranten uit de hele wereld New York overspoelden trokken zij weg.

In de jaren vijftig leefde de Beat Generation hier, in de jaren zestig de hippies, in de jaren zeventig en tachtig de punkers en tegenwoordig kunstenaars en studenten van New York University.

Al die bewoners drukten hun stempel op de wijk. Je vindt hier bijvoorbeeld het Astor Palace, het vroegere landhuis van Peter Stuyvesant, maar ook een Oekraïense kerk, Ierse winkeltjes, Indiase restaurants en talloze ‘Off-Broadway-theaters’.

Lower East Side

Het centrum van het multiculturele Lower East Side ligt in Orchard Street waar in de 19e eeuw families uit de hele wereld een onderkomen vonden. Al die mensen begonnen hun eigen winkeltjes en restaurantjes waardoor de zogenaamde ‘melting pot’ zich nergens zo duidelijk manifesteerde als in deze wijk. Toch blijft deze wijk vooral verbonden met de joodse inwoners.

Tegenwoordig zijn de bewoners hier niet meer zo arm als vroeger, maar een grote culturele verscheidenheid tref je er nog altijd. Little Italy en Chinatown bevinden zich in deze wijk.

Little Italy

Little Italy neemt langzaam in omvang af doordat het aangrenzende Chinatown het alsmaar verder opslokt. Wat er nog rest van de wijk doet nog sterk denken aan Zuid-Italië. Bewoners van dit deel van Italië trokken in de 19e eeuw naar New York in de hoop daar meer welvaart te vinden.

Ze kwamen allemaal op een kluitje terecht in kleine, armoedige appartementen. Toch slaagden ze erin de échte Italiaanse sfeer over te brengen naar hun nieuwe woonplaats. En die sfeer hangt er nu nog altijd.

Echte bezienswaardigheden vind je hier niet, maar je kan er heerlijk Italiaans eten en koffie drinken en met zijn smalle straatjes is het een leuke wijk om eens doorheen te wandelen. In september vieren de Italianen het feest van San Gennara, de patroonheilige van Napels. Tien dagen lang vinden er optochten plaats en trekken groepen verklede en dansende mensen door de straten van Little Italy.

Chinatown

In verschillende Amerikaanse steden vind je een Chinatown, maar in New York is de wijk het grootst en vormt de combinatie van de Chinese cultuur met de New Yorkse levendigheid een hele speciale combinatie. Het lijkt hier echt op een Chinese stad: Chinese winkeltjes en restaurants, opschriften in Chinese karakters, telefooncellen in de vorm van pagodes en de drukte en rommeligheid van China.

Chinatown behoort tot de oudste wijken van New York en ontstond rond 1870 toen veel Chinese immigranten vanuit Californië naar de oostkust trokken om te ontkomen aan de discriminatie in het westen. Aanvankelijk woonden er enkel mannen in Chinatown. Ze mochten van de Amerikaanse overheid hun families niet over laten komen. Tegenwoordig wonen er ruim 160.000 Chinezen, Vietnamezen en Koreanen in Chinatown.

Het centrum van Chinatown is Mott Street. Hier staan verschillende gebouwen in oosterse stijl en liggen allerlei exotische winkeltjes, winkelstalletjes en restaurantjes. Door deze straat loopt de grote parade met de draak tijdens de viering van het Chinese Nieuwjaar.

Upper East Side

Aan het eind van de negentiende eeuw woonden hier vooral rijke New Yorkers. Tegenwoordig wonen er nog enkele uitverkorenen in de peperdure appartementen langs Park Avenue en Fifth Avenue, maar de meeste herenhuizen dienen nu als musea en ambassades.

Park Avenue is een brede, rustige straat met in het midden een groene strook. Aan weerszijden staan prachtige huizen. Aan Madison Avenue liggen dure winkels en galeries. Een deel van Fifth Avenue is omgedoopt tot Museum Mile omdat hier een paar wereldberoemde musea zoals Metropolitan Museum of Art, Guggenheim Museum, Jewish Museum en El Museo del Barrio op een rijtje liggen. Andere musea in deze wijk: Whitney Museum of American Art, Frick Collection en het Museum of the City of New York.

Upper West Side

Deze wijk ligt aan de andere kant van Central Park dan de Upper East Side. Ook hier wonen nogal wat rijke New Yorkers, maar de sfeer is er minder gedwongen dan aan de overkant van het park. Langs boulevards als Broadway, West Est Avenue en Central Park West staan elegante herenhuizen en de in de zijstraten zie je mooie rijtjeshuizen van bruinrode zandsteen uit het einde van de 19e eeuw.

Heel wat bezienswaardigheden liggen in deze buurt: het kasteelachtige Dakota Building waar John Lennon werd vermoord, Lincoln Center, Twin Towers of Central Park West, Metropolitan Opera House, Avery Fisher Hall, American Museum of Natural History en Riverside Drive (een van de mooiste straten van New York).

Harlem

Harlem begon onder de naam Nieuw Haarlem als een gemeenschap van Nederlandse boeren. Tot het begin van de 20e eeuw was Harlem een landelijke omgeving met boerderijtjes, landhuizen en vakantiewoningen.

Toen er alsmaar meer appartementencomplexen gebouwd werden trokken de welgestelde bewoners weg en namen zwarte bewoners de huizen over. Vaak waren dit mensen uit het zuiden van de Verenigde Staten die er wegtrokken in verband met de rassenscheiding die daar nog altijd normaal was.

Ze leefden in armoedige omstandigheden, maar brachten wel heel wat vrolijkheid naar de wijk. Nachtclubs en muzieklokalen rezen uit de grond. Ook heel wat blanken bezochten clubs waar jazzmuzikanten als Cab Calloway en Duke Ellington optraden. Tussen 1919 en 1929 kende Harlem een echte bloeitijd en groeide de wijk uit tot de bekendste zwarte gemeenschap in de wereld.

De Depressie maakte een einde aan deze fijne tijd. Harlem raakte in verval en zeker na de rassenrellen in de jaren zestig bleven blanken liever weg. Maar Harlem is nu bezig aan een heropleving. Er worden heel veel huizen gerenoveerd en het is er nu een stuk veiliger dan een aantal jaren geleden. Tegenwoordig wonen er niet meer enkel zwarte Amerikanen en Hispanics, maar ook blanke families, studenten en kunstenaars.

Alhoewel het de goede kant op gaat met Harlem kan je hier beter nog niet op eigen houtje rond gaan wandelen. In grote delen zal je niets overkomen, maar dat geldt nog niet voor alle straten in Harlem. Je kan beter deelnemen aan een rondleiding.

Bezienswaardigheden in Harlem: Columbia University, de enorme Cathedral of St. John the Divine, de markt in Spanish Harlem, Hamilton Heights Historic District en de Riverside Church.

The Bronx

Vroeger was de Bronx een welvarende buitenwijk van New York met veel parken en groen. Tegenwoordig wonen hier vooral arme immigranten. Het zuidelijke deel van The Bronx is zeer onveilig en daar blijf je dus beter weg.

In het noordelijke deel liggen enkele bekende attracties zoals het International Wildlife Conservation Park (vroeger The Bronx Zoo), de grootste stadsdierentuin in de Verenigde Staten, New York Botanical Garden, een van de oudste, grootste en mooiste botanische tuinen in Amerika, en het Yankee Stadium.

Queens

In deze wijk leven heel wat culturen bij elkaar. Zoheb je hier een Little Italy, een Greek Astoria en een Little India. Bovendien is Queens hard op weg om een cultureel centrum te worden met instellingen als P.S. 1 Contemporary Art Center, Noguchi Museum, Museum of the Moving Image, Socrates Sculpture Park en de QCC Art Gallery.

Vroeger woonden jazzgrootheden als Dizzy Gillespie, Louis Armstrong, Billie Holiday, Ella Fitzgerald en Count Basie in Queens. Tegenwoordig draagt Queens nog de bijnaam ‘Home of Jazz’.

Enkele bezienswaardigheden: het uitgestrekte Flushing Meadow-Corona Park, vooral bekend van het tennistoernooi US Open, maar ook een groot park langs het water met veel attracties, Queens Zoo, Queens County Farm Museum en Jamaica Bay Wildlife Refuge.

Brooklyn

Ook in Brooklyn tref je heel wat nationaliteiten aan. In het historische Brookly Heights vind je mooie, statige gebouwen, waar veel beroemde artiesten hebben gewoond en dat vaak dient als decor in films. Het Brooklyn Museum behoort tot de grootste musea in de Verenigde Staten en bezit een prachtige kunstcollectie.

In het hart van het dichtbevolkte Brooklyn ligt het prachtig aangelegde Prospect Park. Andere bezienswaardigheden in Brooklyn: ‘de grootste kermis ter wereld’ Coney Island met het New York Aqaurium, de Brooklyn Academy of Music, Lefferts Homestead Children’s Museum en Green-Wood Cemetery, een mooi kerkhof waar onder andere Leonard Bernstein en Charles Tiffany begraven liggen.

Staten Island

Dit eilandje is een beetje een buitenbeentje. De meeste mensen kennen het enkel van de veerboot die ernaartoe vaart en die een prachtig uitzicht biedt op de skyline van Manhattan. Dat is eigenlijk jammer, want het is een mooie, heuvelachtige wijk met veel groen en historische gebouwen.

Zo vind je hier Historic Richmond Town, een openluchtmuseum in koloniale stijl, het Jacques Marchais Center of Tibetan Art met de grootste collectie Tibetaanse kunst buiten Tibet en het Snug Harbor Cultural Center, een complex van 28 historische gebouwen rond het Newhouse Center of Contemporary Art.