De nieuwe Russische Nomenklatura is dol op mode en heeft de weg gevonden naar de luxeboetieks, waar ook enkele Belgische namen erg in de smaak vallen.

Een prille dertiger is hij, Rodion Mamontov, en hij heeft al alle trekjes van een Russische businessman. Hij wil niet dat we hem fotograferen, maar is wel in zijn nopjes met de belangstelling voor zijn persoon. “Vóór ik de boetiek Le Form opende, had ik mijn geluk beproefd met het importeren van sportwagens en videospelletjes. Zonder veel succes”, zegt hij. De boetiek bevindt zich in de Antwerpse enclave van Moskou, niet ver van de zoo, en verkoopt zowel Martin Margiela en Dries Van Noten als Dirk Bikkembergs en Ann Demeulemeester. De zaak heeft een trouwe klantenkring van artiesten en jonge, rijk getrouwde vrouwen die niet op een roebel kijken om zich de extravagantste kleren aan te schaffen die nu ten westen van het vroegere IJzeren Gordijn te koop zijn.

Als je maar genoeg boven het gemiddelde verdient, kan je in Moskou leven zoals in elke andere Europese hoofdstad. Nachtclubs met striptease rijzen als paddestoelen uit de grond. De nieuwe Russische rijken en de kleine gemeenschap expatriates nippen er van plaatselijke drankjes en verliezen zich in vluchtige, betaalde liefdes met prachtige blauwogige schepsels. In deze jungle lijkt Rodion, met zijn air van een wat stugge tiener, bijna een idealist. Hij houdt van mode, kunst (waarvoor hij binnenkort zijn kelderruimte gaat inrichten) en vooral van Bikkembergs. “Ik ontdekte zijn werk toen ik acht jaar geleden door de straten van Oostende flaneerde. Het waren vooral zijn schoenen die me fascineerden, heel origineel én solide. Uitermate geschikt, dacht ik meteen, voor het winterklimaat in Moskou”, zegt hij. Sensualiteit gaat in Moskou vaak gepaard met een tikkeltje kitscherige vulgariteit. De Russische modetenoren zoals Valentin Yudashkin (heel sporadisch te zien in Parijs) of Tom Klaim (groot liefhebber van kortgerokte, ranke nimfen) rivaliseren zo sterk mogelijk met Dolce & Gabbana, Gianni Versace of Gucci. Op Kutuzovsky Prospekt (de vroegere burcht van de Nomenklatura) of op Pusjechnaya Ulitsa (vlakbij het Kremlin) verdringen de tenoren van de Italiaanse en Franse mode zich om hun collecties tegen ontstellende prijzen aan de man te brengen. Ze kosten er wel twee tot drie keer meer dan hier.

Looks zijn nooit een grote bekommernis van de communistische regimes geweest. De Sovjet-Unie heeft nooit een emblematisch uniform geproduceerd als de Mao-kraag (ook altijd geassocieerd met het Rode Boekje), maar had een voorkeur voor een afschuwelijke mix van grijzen en werkmansblauw. Na de val van de Muur op 9 november 1989 zag men er heel voorzichtig Russische damesbladen verschijnen, evenals Russische edities van de belangrijkste internationale bladen. Geen spectaculaire oplagen echter. Nu sieren Vogue, Elle, Harper’s Bazaar en Cosmopolitan de krantenkiosken.

Hoewel mode nog ver van het dagelijkse leven van de gemiddelde Russische vrouw staat, oefent ze er toch dezelfde aantrekkingskracht uit als in West-Europa. Nog voordat alle grote internationale namen zich naar de straten rond het Rode Plein repten, had Olivier Strelli zijn kans in Moskou al gewaagd.

“Zeven jaar geleden was dat, toen Rusland ook meer openheid wilde op het economische vlak. Wij hebben er zowat vijf jaar een boetiek in franchise gehad. Omdat Russische vrouwen niet graag kleren passen, kochten ze vaak dezelfde stukken in verscheidene kleuren. Ze betaalden meestal contant, in dollars. We hebben een einde aan de samenwerking gemaakt toen onze franchisenemer de boetiek Strelli wilde omvormen tot een multimerkenboetiek.”

Enkele maanden later, tijdens de presentatie van zijn nieuwe, heerlijk androgyne collectie H pour F, lonkte de Brusselse ontwerper opnieuw naar Rusland. “We hebben een ernstige partner ontmoet die van plan is nog voor het einde van het jaar verscheidene verkooppunten met de naam ‘Strelli’ in de Russische hoofdstad te openen”, aldus Strelli.

De relaties tussen Oost en West verlopen niet altijd even vlot, maar ze koelen ook nooit voor lang af. Uiteindelijk heeft België toch Tsaar Peter I ontvangen in Spa (er werd zelfs een bron naar hem genoemd) en hebben wij in 1845 Karl Marx opgevangen toen die uit Frankrijk werd verdreven. Wij hebben nooit de behoefte gevoeld om de eeuwenlange tegenstellingen die leven tussen de Neva en de Kaukasus te doorgronden. En als het geld van de Nieuwe Russen ons in staat stelt om samen met Santens en Strelli ook de avant-garde van onze modeontwerpers te exporteren, dan hoeven we daar evenmin onze neus voor op te halen.

Boetiek ‘Le Form’, Povarskaya Ulitsa, 35/28, 121069 Moskou, Rusland. Tel. +7-095-291 64 36.

Yulia houdt van Dries en Martin

Ze noemt zich Yulia en is 1,65 meter lang. Eén of twee keer per week gaat ze voor enkele uurtjes naar Le Form om er de kleren van de Belgische ontwerpers te passen. “Af en toe, maar niet systematisch”, voegt ze er met lichte spijt aan toe, “val ik voor ongewone kleuren of vormen. Designkleren moeten voor mij iets buitengewoons hebben. Elke keer als ik hier kom, krijg ik een kick. De sfeer in deze winkel is enig, het is hier een beetje mijn tweede thuis geworden.”

Yulia lijkt nog maar pas de tienerleeftijd ontgroeid. Toch heeft ze al twee kinderen, een dochtertje van zes en een zoontje van twee. Ze heeft er geen moeite mee om haar leeftijd te vertellen. Precies dertig is ze. “Mijn leven is veranderd toen ik vijf jaar geleden met Alexander trouwde,” bekent ze.

Zoals de meeste Moskovieten met een dikke portefeuille, beoefent hij het wat mistige vak van ‘businessman’. Verder aandringen heeft geen zin, meer kom ik er niet over te weten.

Terwijl ze voor ons haar lievelingsstukken uit de wintercollectie van Dries Van Noten staat te passen, vertelt ze over haar interesse voor de Belgische ontwerpers. “Nog eer hij gekozen werd door Hermès, hield ik al veel van het werk van Martin Margiela. Zijn kleren zijn werkelijk uitschieters, en nog niet té duur. Wat ik bij Dries Van Noten het meest waardeer, is zijn feeling voor kleuren en de kwaliteit van zijn stoffen. Als je een bepaald sociaal niveau bereikt hebt, dan moet je je onderscheiden. Door me een totaal andere garderobe aan te meten, onderscheid ik me van de mensen die me omringen. Hoe langer hoe meer Moskovieten reageren zoals ik.”

Elk seizoen koopt Yulia ongeveer tien nieuwe outfits en een eindeloze reeks accessoires, vooral handtassen. Door hun originaliteit zijn daar altijd Belgische creaties bij.

Etienne Tordoir