De controverse rond hun nieuwe clip “The Centre Of The Heart (Is A Suburb To The Brain)” en Napster: niets kan Roxette uit het evenwicht brengen. Al vijftien jaar zijn de Zweden wereldwijd een huis van vertrouwen.

R oxette is een unicum. Al vijftien jaar non-stop hits afscheiden: weinigen doen het hen na. Per Gessle, songschrijver van Roxette, is nog een leerling van de Beatles-school. In die zin heeft hij aan Robbie Williams een zeldzame strijdmakker. Zij durven het nog aan complexloos entertainment te bieden dat niet bedacht is door een handige, geld ruikende producer.

Gessle beleefde zijn artistieke hoogtepunt op het album Tourism in ’92. Het betrof niet toevallig livetracks – Roxette is een energieke podiumact – en spontane, in hotelkamers opgenomen tracks. Op hun reguliere albums bezondigen de Zweden zich weleens aan een goedkope productie die net iets te bewust op maat van de hitparade is gesneden. Al staan op de nieuwe cd Room Service opnieuw een aantal stroperige ballads, Gessle kan het nog altijd. Met Jefferson heeft hij eens te meer de ultieme poprocksong heruitgevonden. Een bijzonder catchy nummer, met een verhaal en een ironische ondertoon. Een staaltje van hun spitsvondige titels – denk aan de verzamel-cd Don’t Bore Us, Get To The Chorus – is ook weer de single The Centre Of The Heart (Is A Suburb To The Brain).

Room Service is onder een slecht gesternte gestart. Nog voor de release was de cd op Napster te vinden.

Per Gessle: De single The Centre Of The Heart werd ook al een week voor hij in de winkels lag op het web aangeboden. Daar kun je niks tegen doen. Ik heb gemengde gevoelens tegenover Napster. Hoe je het ook draait of keert, het is diefstal. Het kan mensen in platenfirma’s maar ook muzikanten hun job kosten. Niettemin was het logisch dat er zoiets als Napster zou komen. De muziekindustrie en de radiostations bieden vandaag de dag immers steeds hetzelfde. Daarom is het een goede zaak dat je nu vanachter je computer op zoek kunt gaan naar nieuwe muziek die je kunt downloaden, zodat je bij manier van spreken je eigen radio schept. Vroeger had de radio een veel opener geest. Ik was blij toen vijf jaar geleden de vrije zenders opgang maakten in Zweden. Maar wat blijkt nu? We hebben twaalf radiostations die identiek klinken.

Het is verschrikkelijk moeilijk om als beginnende groep airplay te krijgen. Tenzij je in de format past. Op zich is Napster dus een fantastische uitvinding. Alleen zou het probleem van de auteursrechten opgelost moeten worden. Ik kijk ’s avonds laat, voor het slapengaan, steevast naar Alternative Nation op MTV. Ik ontdek daar elke nacht een schitterende groep waar ik nooit eerder van gehoord heb. Als ik het als 42-jarige al frustrerend vind dat het huidige aanbod zo eng is, wat moet een 16-jarige dan wel denken? Tot zover mijn preek (lacht).

Nog een ander probleem waarmee u geconfronteerd werd: MTV bande de clip van The Centre Of The Heart vanwege een ‘vrouwonvriendelijke’ scène. Al heeft de controverse rond de video u natuurlijk ook wel wat publiciteit opgeleverd.

Dat effect heeft het uiteindelijk wel, ja. Het is niet MTV zelf die de clip gebannen heeft. Het is een Britse commissie die alles filtert wat vanuit dat land uitgezonden wordt, die zich ertegen heeft uitgesproken. Het is niet de eerste keer dat die ons zoiets flikt: de filmpjes van I Wish I Could Fly en Anyone vonden evenmin genade in de ogen van de commissieleden. Het kan geen toeval zijn: de meeste video’s van Jonas Akerlund worden door hen afgewezen. Met zijn werk voor The Prodigy, Madonna en Iggy Pop is hij ook op tegenstand gebotst. Het is natuurlijk een grote discussie: mag er gecensureerd worden? Je moet rekening houden met het verhaal dat Akerlund met de video van The Centre Of The Heart wou vertellen.

Persoonlijk zagen wij geen graten in de gewraakte scène, waarin een man een golfbal tussen de benen van een vrouw mikt. Als je naar het journaal kijkt, zie je veel ergere dingen. Waar trek je de lijn? In de VS is het niet anders: als in een film een beetje seks voorkomt, schreeuwen ze moord en brand. Maar hakt iemand een andere zijn hoofd af: dat is oké. MTV toont ons filmpje nu toch, in een geknipte versie welteverstaan.

Ik zag net nog de clip van Eminems Stan op tv, waar duchtig de schaar in was gezet. Verschrikkelijk was het: alsof Eminem hakkelde.

Inderdaad, het is idioot. Het is trouwens een prachtig nummer.

Krijgt Jonas Akerlund van jullie altijd carte blanche of discussiëren jullie met hem over de beelden die geschoten worden?

We praten er wel over. We wonen de opnamen uiteraard altijd bij. Voor The Centre Of The Heart hebben we meer dan twee dagen op de set rondgehangen. Jonas had van meet af aan het idee om te draaien in de Madonna Inn, een legendarisch hotel in Californië. Hij wou dat zich in verschillende kamers allerlei taferelen zouden afspelen. Oorspronkelijk waren er nog veel meer en afgrijselijker scènes. Je zag bijvoorbeeld iemand een lijk versnijden. Je kunt daar, als je heel goed oplet en het beeld bevriest, nog een stukje van zien. Jonas gebruikt de extreemste shots nooit. Die houdt hij voor zijn persoonlijk archief, vermoed ik (lacht). Een rare jongen, hoor. Ik wil niet de indruk geven dat ik de verantwoordelijkheid in zijn schoenen schuif. Als je met zo’n regisseur werkt, moet je hem je vertrouwen geven. Hetzelfde met fotografen die je hoes concipiëren. Het is hun kunst.

Jullie gingen in ’93, met Fingertips, voor het eerst met hem in zee. Toen had hij nog geen reputatie.

Nee. We hadden voordien een clip gemaakt voor The Big L. Jonas maakte deel uit van de firma die die video had geproduceerd. Wegens egoproblemen verliet hij het bedrijf en aasde hij op sportieve revanche. Fingertips was lowbudget, maar legde zijn potentieel toch al meteen bloot. Jonas is een van de beste. We hebben intussen al een 14-tal video’s met hem gemaakt. Het basisidee voor de volgende clip, van Real Sugar, komt opnieuw van Jonas. We wilden iets totaal anders: Marie(Fredriksson, de andere helft van het duo Roxette) en ik worden enkel omringd door poppen. Een soort Muppet Show. Onze begeleidingsgroep ziet eruit als de Ramones: echt cool en hilarisch. Deze keer stond hij niet zelf achter de camera: een van zijn medewerkers heeft hem gedraaid. Jonas zat wel aan de montagetafel. Daarin is hij een meester. Dat komt omdat hij drummer is geweest. Zijn filmpjes hebben een uitzonderlijk ritme.

Roxette mag dit jaar 15 kaarsjes uitblazen. Gaan jullie dat vieren?

We hebben niets gepland. Trouwens, we beschouwen elke release als een feest. Het is niet evident om vijftien jaar mee te draaien in deze business. De levensduur van groepen wordt steeds korter. Ik las net dat de originele leden van Rednex, een andere Zweedse popgroep, ontslagen zijn. Omdat ze volgens het productieteam achter Rednex afgedaan hadden, werden ze door vier nieuwe gezichten vervangen. Zo gaat dat tegenwoordig in deze sector.

Het wordt voor Marie en mij ook steeds gemakkelijker om onszelf te motiveren. Omdat we al zoveel meegemaakt hebben, voelen we ons een pak relaxter. Vroeger wilden we continu in het middelpunt van de belangstelling staan. Nu kijken we met meer maturiteit tegen de zaken aan. Volgens mij is Room Service ons beste album sinds lange tijd. Het is een solide, klassieke Roxette-plaat. Ons pad kronkelde wat de voorbije jaren. Een noodzakelijke fase, maar nu zetten we een stap terug. Melodieuze popmuziek die zich niet blindstaart op de trends, daar zijn we goed in. Room Service was een eenvoudige klus.

De vorige cd, Have A Nice Day, kostte ons veel meer moeite. Het was toen drie jaar geleden dat Marie en ik nog samen songs hadden opgenomen. Na Crash! Boom! Bang! waren we echt aan een pauze toe. Bovendien werd Marie opnieuw zwanger. Toen we nadien de koppen weer bij elkaar staken, voelde het wat onwennig. Hoe moest Roxette anno 1998 klinken? Omdat we niet goed wisten van welk hout pijlen maken, gingen we verschillende richtingen uit. Sommige nummers waren oké, met andere sukkelden we in een doodlopend straatje. Room Service was derhalve back to basics.

Roxette is een van de laatste overlevende popgroepen. De meeste andere acts die op de hitparade mikken, zijn gefabriceerd. Zij schrijven niet, zoals jullie, de songs zelf.

Dat klopt. Wij doen het op de ouderwetse manier: alles zelf schrijven en produceren. We huren geen grote Amerikaanse namen als Desmond Child of Diane Warren in. Plots worden we daarvoor gerespecteerd. Het is doodjammer dat groepen als Roxette zo zeldzaam zijn geworden. Zoals ik daarstraks, toen we over Napster praatten, al suggereerde: er worden geen risico’s genomen. Groepen mogen geen fouten meer maken. U2 en REM werden toch ook geleidelijk aan groot. Je mag niet verwachten dat iedereen, à la Britney Spears, meteen aan de top staat. Artiesten moeten op hun smoel gaan om hun eigen stijl te vinden. Als de bizz hen die kans niet geeft, zal ze doodbloeden. Het is een teken van deze tijd: alles moet snel gaan. Mensen krijgen niet de tijd om te groeien.

De tieners die jullie eerste platen kochten, zijn nu wellicht getrouwd. Ze hebben misschien zelf al kinderen.

Iemand die op z’n 15de The Look kocht, is nu 28. Ik zie niet in waarom hij of zij nu niet meer in Roxette geïnteresseerd zou zijn. We doen au fond nog steeds hetzelfde, misschien met lichtjes andere accenten. In onze beginperiode waren we er trots op dat we zowel tieners als muziekliefhebbers van onze eigen generatie bereikten. Logisch, want wij pikten in op de poptraditie van de jaren ’60 en ’70. We hebben een heel brede fanbasis. Veel dertigers en veertigers. Platenfirma’s vragen je altijd: “Wat is je doelgroep?” Daar wil ik niet bij stilstaan.

U blijft boy meets girl-songs als Make My Head Go Pop en Real Sugar schrijven. Is dat niet wat raar voor een getrouwde vader van 42?

Nee, het is fun. Make My Head Go Pop is gebaseerd op een regel uit een song van Frank Black: “She makes my head go pop”, ging dat. Leek me een prachtige titel.

Pas op, dat soort songs zijn de zwaarste dobbers. Niks moeilijker dan een popsong van drie akkoorden. Omdat ze zo beperkt zijn, is het niet simpel om ze telkens toch weer tot iets unieks te maken. Geloof me, Joyride en How Do You Do kostten me meer bloed, zweet en tranen dan de ballads. Het voelt niet vreemd om boy meets girl-songs te schrijven. Ik creëer graag personages, zie je. Jefferson is ook zo’n karakter. Een ietwat tragische figuur die op het einde sterft.

Interpreteer het alsjeblief niet als een hunker om weer 18 te zijn. Marie en ik verschillen op dat vlak enorm. Zij schrijft zeer autobiografisch. Ik kan wel vertrekken van een situatie die erg persoonlijk is, maar daarna slaat mijn fantasie op hol. Als je gelooft dat die Jefferson echt heeft bestaan, ben ik in mijn opdracht geslaagd. Ik wil gewoon verhalen vertellen.

Jullie zijn zeer productief geweest. Zeven groepsalbums in vijftien jaar en tussendoor nog wat solo-cd’s. Het woord vakantie kennen jullie niet?

Nu klink je bijna als mijn vrouw.

Sorry.

We zijn dan wel productief, ik vind niet dat we ooit overhaast te werk zijn gegaan. Zolang ik ervan geniet om de studio in te gaan, zie ik geen reden om op de rem te gaan staan. Misschien komt er een dag dat ik het allemaal beu ben, dat ik er de zin niet meer van inzie, dat ik het gevoel heb dat de industrie mij in een wurggreep houdt. Voorlopig ben ik dankbaar dat de songs eruit blijven vloeien. Nu Room Service uit is, zit ik al te denken aan de volgende plaat. En die solo-uitstapjes moet je elkaar toelaten als je vijftien jaar lang een duo wil vormen. Zeker voor Marie zijn die cruciaal. Ze voelt zich als auteur niet zo comfortabel bij het Engels en schrijft dus het liefst in het Zweeds. Ze heeft daardoor hopen teksten liggen die niet voor Roxette kunnen dienen. Voor haar zijn die soloplaten echt een drang. Ze moet dat doen. Maar Roxette blijft de prioriteit. Het principe is: de sterkste liedjes gaan naar de groep. We zijn het onszelf verplicht zo te redeneren, gezien onze internationale carrière.

Hebt u, als fan, het boek The Beatles Anthology al gelezen?

Ik heb twee exemplaren. In elk huis een. Het ligt op de salontafel. De tv-serie, die op dezelfde interviews is gebaseerd, heb ik gezien. Maar die turf van een boek heb ik nog niet helemaal kunnen doorploegen. Het is te groot om mee in bed te nemen. Zo nu en dan neem ik een stukje tot mij. Ik heb ook al wat uittreksels gelezen die in magazines werden gepubliceerd.

Hebt u nog iets nieuws geleerd?

Niet echt. Maar weet je: de Beatles hebben al van jongs af een belangrijke rol gespeeld in mijn leven. Ik merk dat mijn visie op die groep om de drie jaar evolueert. Wat me tegenwoordig frappeert, is hoe frustrerend het moet geweest zijn voor George Harrison om met al die geweldige liedjes te blijven zitten, die uiteindelijk op zijn soloalbum All Things Must Pass terechtkwamen. Maar de fascinatie voor de chemie binnen de Beatles blijft. Paul McCartney en John Lennon stuwden elkaar voort. Wanneer Paul aan kwam draven met She’s Leaving Home, stimuleerde dat John om A Day In The Life te schrijven. Het is mooi om te zien dat die nieuwe compilatie 1 weer records breekt. Het is de beste boysband die we gekend hebben. En dan te denken dat McCartney amper 28 was toen ze uit elkaar gingen.

De verzamelaar Abba Gold was destijds ook een commercieel schot in de roos. Die groepen spreken zo’n wijdverspreid publiek aan. Ik hoop dat het Roxette in de toekomst ook kan overkomen. Als je zo’n grote catalogus van hits hebt en je er de juiste marketing achter zet, dan kun je cd’s blijven verkopen. Dat is een haast onuitputtelijke bron. Het verbaast me dat er nog nooit zo’n anthologie van The Rolling Stones is verschenen. Wist je dat Jimi Hendrix jaarlijks zo’n vier miljoen platen verkoopt sinds zijn dood? Met de nodige repackaging kun je daar steeds nieuwe generaties warm voor maken.

Room Service van Roxette is uit bij EMI.

Peter Van Dyck