Ik herken mezelf in Oskar, het eeuwige kind uit Die Blechtrommel van Günter Grass. Verborgen onder een tafel de volwassenenwereld ontdekken : dat was mijn jeugd. Ik was het negende van tien kinderen, in een familie met grote leeftijdsverschillen. Mijn ouders waren 43 toen ik geboren werd, mijn oudste zus 19. Bovendien gingen de meisjes naar een Franstalige school en de jongens naar een Nederlandstalige school, en dat in de woelige jaren zestig. Aan tafel werd vaak gediscussieerd over maatschappelijke en ethische thema’s of over seks, zonder taboes. Een complexe Brusselse familie dus, maar een heerlijke omgeving.
Mijn adoptiezoon is een echte Vlaming en Belg, en tegelijk een echte Ethiopiër, want mensen puzzelen hun identiteit samen. Tien jaar geleden adopteerde ik hem. Mensen spreken me daar nog steeds op aan, ook al is hij nu negentien en studeert hij in Gent. Zo complex of dramatisch hoeft het allemaal niet te zijn.
Ik ben een stadsmens, maar ik kan niet zonder de natuur. In de week woon ik dus in Sint-Joost-ten-Node, de dichtstbevolkte gemeente van het land, en in het weekend zit ik tussen de velden in Gooik. Kiezen lijkt me moeilijk : ik wil zowel de drukte van de kleinste metropool ter wereld als de rust van het Pajottenland.
Grenzen fascineren me. Dat kan die tussen Jeruzalem en de Palestijnse bezette gebieden zijn, maar ook de grens tussen het Brakel van Herman De Croo en het Ronse van Rudy Demotte. Uiteindelijk is de vraag altijd waar de fysieke grens ligt, en waar de psychologische. Geeft een koe andere melk omdat ze aan de overkant staat ?
Ik hou van goedgemaakte spullen met een verhaal. Sommige kledingstukken of schoenen draag ik al twintig jaar, net zoals mijn ouders en grootouders dat deden. Nu zijn wegwerpproducten de norm, maar dat soort kwaliteit wil ik koesteren.
Ergens blijf ik altijd een slagerszoon. Op reis in het buitenland kan ik geen beenhouwerszaak voorbijlopen zonder even binnen te stappen. Omdat ze hun waren zo mooi uitstallen, maar ook omdat ze me herinneren aan onze geschiedenis. Aan het pragmatisme van onze ouders en grootouders die met hart en ziel gewerkt hebben. Het debat over onze welvaart mag niet alleen over de sociale zekerheid gaan. We dragen allemaal samen een verantwoordelijkheid om kansen te grijpen.
Leiders moeten de basis mee hebben. Dat geldt voor mij als museumdirecteur, maar ook voor het Europese project. Dat kan alleen slagen indien we het samen realiseren, bottom-up. Daarom heeft Bozar ook aandacht voor kunstenaars en mensen met een visie over Europa. De vraag mag niet alleen zijn wat Europa voor ons doet, maar ook wat wij voor Europa kunnen doen.
Niets is ooit af. Op een dag zal ik Bozar moeten doorgeven. Mijn werk hier is nog niet voltooid, maar ik ben wel realistisch. Een cultuurmanager volgt altijd een rechte lijn met veel bochten. Het Paleis voor Schone Kunsten is nu een open en multidisciplinair huis voor een breed publiek. Modeontwerpster Miuccia Prada bezocht ons onlangs ter voorbereiding van een nieuw kunstmuseum in Milaan. Dan moeten we goed bezig zijn (lacht).
Paul Dujardin (49) studeerde kunstgeschiedenis en archeologie en volgde later een managementopleiding. Hij richtte mee het festival Ars Musica en de European Concert Hall Organisation op en adviseert Europees Commissievoorzitter José Manuel Barroso. Dit jaar voltooit hij zijn tweede mandaat bij Bozar (Paleis voor Schone Kunsten), dat ook zijn 85ste verjaardag viert. Info : www.bozar.be.
DOOR WIM DENOLF & FOTO DEBBY TERMONIA
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
