Zomerjurken en weinig verhullende topjes trekken de aandacht van vele ogen op borsten en decolleté. Hoog tijd dus om er zelf aandacht aan te besteden.

Fysiologisch gezien zijn borsten twee melkproducerende klieren die bovenop de borstspieren liggen. De borsten zelf bevatten geen spieren en elke borst bestaat uit 15 tot 20 kwabben die rondom de tepel liggen. Die kwabbetjes zijn onderverdeeld in lobben met melkklieren en die zijn met elkaar verbonden via kanaaltjes die in de tepel uitmonden. Het geheel is omgeven door vet en met huid bedekt. Mannenborsten hebben eenzelfde constructie, maar vrouwelijke hormonen maken het verschil. Oestrogeen zorgt bij meisjes rond hun 9de jaar voor een borstkiem ter grootte van een kers. Vanaf de puberteit beginnen de borsten te groeien. Hoe groot ze uiteindelijk worden, hangt af van de hormoonspiegel en die blijkt erfelijk bepaald. Hoe meer oestrogenen in het bloed, des te meer vet er tussen de kwabben in de borsten wordt opgeslagen en hoe groter de buste. Ook de anticonceptiepil, die oestrogeen en progesteron bevat, kan een invloed hebben op de borstomtrek. Tijdens de zwangerschap kunnen borsten soms tot 3 maten groter worden. Eens de baby er is en de periode van borstvoeding voorbij is, nemen ze hun oorspronkelijke vorm weer aan. Meestal blijven ze iets groter, in een enkel geval worden de borsten kleiner dan voorheen.

“Borsten bevatten geen echte spieren en worden uitsluitend gesteund door het omringende huidweefsel”, zegt estheticienne Petra Debusschere. “Met de tijd verslapt de huid onvermijdelijk door het gewicht van de borsten zelf. Wanneer ze zwellen en krimpen ten gevolge van hormonale veranderingen, wordt de huid zwaar belast en verliest ze haar stevigheid. Het verslappen van de borsten hangt af van hun grootte, de stevigheid van de huid, hun plaats op de borstkas en ook hun vorm. Appelvormige borsten blijven er langer jonger uitzien dan peer- of kegelvormige borsten die een kleinere basis hebben.”

Ptosis of uitzakking vormt volgens esthetisch chirurg B.D. de grootste bedreiging voor de schoonheid van de boezem. “Zonder beha lopen of sport beoefenen is een beproeving voor elke buste, want de zwaartekracht geldt ook voor de boezem. Abortus of een miskraam heeft een nadelige invloed door het plotse dalen van de hormoonspiegel. Ernstige gevallen van uitzakking kunnen enkel met plastische chirurgie worden opgelost.”

Tegen een beginnende verslapping kan gelukkig wel nog heel wat worden gedaan. Snel en doeltreffend zijn de wisseldouches: het wisselen van de watertemperatuur stimuleert de bloedcirculatie en versterkt hierdoor de weefsels. Voor wisseldouches heeft Clarins een handig apparaatje op de markt: de Model’Bust. Hetzelfde resultaat wordt bereikt met een gewone douche, sproeier of een spons. Masseren met ijsblokjes geeft niet alleen koude rillingen maar ook een steviger huid. In een heet bad gaan zitten, is uit den boze. Lang in de zon liggen eveneens. De huid van het decolleté is immers dun en fragiel. Overdreven zon vernietigt de collageen- en elastinevezels die de huid haar spankracht geven.

Masseer het decolleté dan ook regelmatig met een verstevigende crème die met licht draaiende bewegingen wordt aangebracht. Bustecrèmes of gels maken de huid van de borsten vooral veerkrachtiger. Vaak gebruikte ingrediënten zijn organisch silicium (zoals in Energibuste van Lancôme en Bust’ Up van Biotherm), een gel die koel aanvoelt bij het aanbrengen. Medicinale plantenextracten van Chinese origine zoals reibyoko en shikasha zitten in Ethpital, rect bust van Shu Uemura. Estée Lauder heeft in Revelation multifruitzuren voor een betere huidkwaliteit. Paardenstaart, ficus, klimop, essentiële oliën van ijzerkruid en marjolein zitten in PhytoBuste van Sisley. Hop, ginseng, fenegriek, paardenstaart en een verfrissend mentholderivaat maken de essentiële actieve bestanddelen uit van Valmonts gloednieuwe Vital Bust.

“De mode schrijft tegenwoordig een wat gevuldere boezem voor, maar borsten vergroten of verkleinen door middel van oefeningen kan niet”, zegt vrouwenarts M.L. “Crèmes die de borsten vergroten of verkleinen? Dat lukt evenmin. Ze kunnen alleen de huid hydrateren en verstevigen. Crèmes met oestrogenen kunnen de borsten wel doen zwellen, maar ze zijn niet vrij in de handel te koop omwille van de nadelige bijwerkingen. Hormoonbehandelingen voor de ontwikkeling van de borsten zijn doeltreffend, maar de mogelijke neveneffecten blijken niet gering: te veel oestrogeen kan een tumorrisico inhouden en de lever beschadigen. Een hormonenkuur is enkel te verantwoorden wanneer bijvoorbeeld de menstruatie uitblijft. Als je borsten groter worden door de anticonceptiepil, is het hormoonniveau van die pil niet aangepast en probeer je beter een andere.”

Te grote borsten kunnen heel hinderlijk zijn. Ze veroorzaken pijn in de rug en de schouders. “Wie er veel last van heeft, kan een chirurgische ingreep overwegen”, aldus esthetische chirurg B.D. “We verwijderen vet en weefsels uit de borsten en verplaatsen tegelijk de tepels naar boven. Aan zo’n operatie houdt de patiënte een duidelijk litteken over, maar aangekleed is het resultaat de moeite en het risico waard. Op dezelfde manier is er ook iets te doen aan asymmetrische borsten. Wie de borsten groter wil, zal – in tegenstelling tot borstverkleining – de ingreep zelf moeten betalen, want het ziekenfonds komt niet tussen. De methode die hiervoor het meest gebruikt wordt, is het inbrengen – onder de borstklier of onder de borstspier – van een zacht zakje gevuld met siliconengel. Die werkwijze heeft het voordeel dat er minder kapselvorming ontstaat. Kapselcontractie is een weefselverharding die zich rond de prothese zet en de geopereerde borsten onnatuurlijk hard en bolvormig maakt. De littekens vallen in de plooi onder de borst, in de oksel of langs het tepelhof, naargelang de gekozen techniek.”

Om de borsten een mooie vorm te geven, kan een goedzittende beha al heel wat helpen. “Geen beha dragen, doet een vrouw niet straffeloos”, zegt Ann Demeuricy van de lingeriezaak Amarillys in Antwerpen. “Beha’s zijn absoluut noodzakelijk voor vrouwen met grote borsten. Maar ook vrouwen met een kleinere maat doen er verstandig aan na hun 25ste een behaatje te kopen: het voorkomt het uitrekken van de huid. Zoek wel het juiste model uit. Slappe borsten die enigszins naar buiten vallen, nemen het best een beugelbeha. Grotere borsten vragen extra steun en bredere banden, zowel over de schouders als onderaan aan de zijkanten van de cups. Vrouwen die veel aan sport doen kopen natuurlijk een sportbeha: die is van katoen en heeft minder rekbare banden. Voor jurken met blote schouders zijn er strapless beha’s. Vroeger zakten die altijd af, maar elastische materialen en een betere pasvorm zorgen ervoor dat ze voor het kleinste maatje net zo goed zitten als voor een DD-cup. Beha’s met schouderbandjes die aan de taille bevestigd worden, kunnen onder T-shirts met lage armsgaten en jurken met open rug gedragen worden.”

Het doel van een beha is steunen, hij moet comfortabel zitten en mag niet knellen. “Ik zie vaak vrouwen binnenkomen met een slechtzittende beha”, zegt Ann Demeuricy. “Soms weten ze niet eens dat er naast de omtrekmaten ook verschillende cupdieptes bestaan. Die grote verscheidenheid in maten is nodig, want geen boezem is gelijk.”

Met medewerking van parfumerie Merces in Mortsel.

Linda Raats