Actrice, trekkermeisje$

Ik ga naar de Zuidpool. Voor een kind is dat alsof je zegt : ik ga naar de maan. Of naar het eind van de wereld, waar je eraf valt. Voor een volwassene is het eind van de wereld een plek waar oorlog is, waar mensen de hoop verliezen. Ik wist dat ik dat soort plekken op mijn tocht zou tegenkomen, maar zelfs in de grootste ellende vond ik mensen met projecten die dóórgingen, die bewezen dat het einde toch niet het einde is.

Doorzettingsvermogen, kracht en humor, daar staat die tractor voor. Als je iets echt wilt en stug doorzet, dan kom je er wel. De nuchtere Twentse mentaliteit van aanpakken en niet te veel piepen. Zo’n trekker maakt dat je jezelf voortdurend relativeert : overal waar ik kom, schieten mensen spontaan in de lach.

Als de gordijnen schier voor de ramen hangen, heb je met nette mensen te maken. Niet echt nuttig in Afrika, die wijsheid van mijn oma. En toch : zelfs op plekken waar de mensen doodarm zijn, kun je het meteen zien als ze hun spullen netjes proberen te houden, het zand tussen de hutjes aanvegen in plaats van midden in het afval te wonen.

Met je lichaam is het moeilijker te liegen. Wat ik zo verfrissend vond aan Afrika is dat de omgang met de mensen er helder was, er worden minder spelletjes gespeeld dan in Amsterdam, waar iedereen zo ontwikkeld en bijdehand is. Als je iemand je vertrouwen schenkt, kun je heel goed aflezen of die daar goed mee omgaat of bijbedoelingen heeft.

Als je goed in je vel zit, dan kun je zuiver op je intuïtie navigeren. Het soort instinct dat je zegt dat je maar beter in je tent blijft als het ’s nachts net iets té stil is in de natuur. De meeste fouten maak je als je moe en wazig bent en mensen je te dicht op de huid zitten.

Ja, ik heb een heel hoge dunk van de mensheid. Wereldwijd wil 99 procent gewoon zo goed mogelijk leven, een mooi verhaal horen, lachen, gelukkig zijn. Voor dat resterende procent moet je uitkijken, die mensen wil je liever niet tegen het lijf lopen.

Natuurlijk gaat mijn boek ook over teleurstelling. In Soedan ben ik mijn eigen einde van de wereld tegengekomen. De eenzaamheid, desillusie. Het onvermogen tot leiderschap, tot liefde, tot samenwerking. Overheden die niet functioneren zoals het hoort, net zo min als internationale organisaties. Maar de dingen die zomaar op me afkwamen, waren wonderbaarlijk, ook in de zwaarste momenten heb ik genoten van elke steen waarover ik reed.

Niet willen onderdoen voor een man, dat zat er bij mij al heel vroeg in. Maar onderweg voelde ik me juist heel erg vrouw, blij met die heupen van me, want zo’n trekker heeft geen vering. Mannen vinden het wel stoer, een meisje op een tractor. Maar in de blik van de vrouwen onderweg las ik wat ik zelf besefte, dat je een vrouw moet zijn om zoveel doorzettingsvermogen op te brengen.

Je hart volgen lijkt misschien de moeilijkste weg. Maar jezelf handhaven in een negen tot vijf job waarin je je niet thuis voelt, kost veel meer energie. “Welkom in de club van lui die niets onmogelijk vinden”, kreeg ik bij de voorbereiding van mijn reis te horen. Zo kwam ik mensen tegen die bij mij pasten, die echte vrienden werden.

Op Antarctica zullen alle indrukken die ik onderweg opdeed hun plek krijgen. In dat ongerepte continent zal het niet meer gaan over mensen en hun besognes, maar over de problemen van de wereld, een logisch einde van de reis.

Wat deze reis met mij gedaan heeft ? Dat ik erachter kwam dat de wereld tienduizend keer mooier is dan ik had durven dromen. En heel kleintjes besef hoe dierbaar mijn thuis en mijn vrienden mij zijn. Vaak was het onderweg ook gewoon de tent opzetten, mijn potje koken, genieten van simpele dingen als de hond met flapperende oren op het spatbord.

Manon Ossevoort (30) reist per tractor. Onderweg naar Antarctica bezoekt ze bijzondere mensen en projecten (o.a. van War Child) en geeft ze voorstellingen, waarbij ze dromen van toeschouwers verzamelt en meeneemt op haar tocht. Op dit ogenblik bevindt ze zich op de grens van Kenia en Tanzania. Het boek ‘Op de tractor naar de Zuidpool’ verschijnt in september bij De Geus. Info : www.tractortractor.org

Door Linda Asselbergs / Foto Michel Vaerewijck