Ik koos pas laat voor fotografie. Als kind was ik er nauwelijks mee bezig. Op school heb ik ook geen kunstopleiding gevolgd. Het leek me lang een onbereikbare wereld. Al die hippe mensen met grote mappen op het ingangsexamen in Gent intimideerden mij. Gelukkig effende mijn zus het pad door architectuur te studeren en steunden mijn ouders me volop.
Voor mijn eindwerk zou ik de Trans Siberië Express nemen. Sporen van Moskou over Irkutsk tot Vladivostok was mijn plan. Uiteindelijk ben ik drie maanden onderweg geweest. Mijn aandacht verlegde zich helemaal naar de gastgezinnen bij wie ik overnachtte. In het begin deed ik dat uit nieuwsgierigheid. Later ben ik verschillende keren op die manier door de VS getrokken. Bij mensen slapen en ze in de intimiteit van hun huis fotograferen ligt me beter dan op straat van wildvreemden snapshots maken. Dat lijkt me te veel op stelen.
Ik blijf nooit langer dan een nacht. Zo blijft het voor beide partijen prettig en is het moment vaak intenser. Als de mensen weten dat ik er maar even ben, geven ze zich makkelijker bloot. Zo’n ontmoeting is overigens altijd tweerichtingsverkeer. Ik ben niet zomaar op zoek naar wat foto’s, achter veel deuren schuilt ook eenzaamheid. Soms schiet ik dus slechts één beeld, soms helemaal niets. Maar ik hou aan dat moment wel een mooi gevoel over.
Een gemeenschappelijke taal verandert de manier waarop ik kijk. In de VS wist ik meer van de mensen bij wie ik overnachtte. Je observeert hun omgeving anders, omdat je naar hun verhalen luistert. Onbewust sluipt dat in je foto’s. In Rusland en Caïro speelde voorkennis geen rol. Daar lag de nadruk meer op sfeer. Maar ook zonder woorden kun je een band opbouwen.
Ik ben geen journalist. Mijn foto’s zijn geen reportagebeelden die tonen hoe mensen in andere landen leven. Ze beschrijven vooral het gevoel dat ik zelf had op dat moment. Ook dat mag een doel van fotografie zijn. Ik bewonder fotografen die wantoestanden aanklagen of je een geweten schoppen, maar die drang heb ik niet. Hoe een beeld ervaren zal worden, is bijzaak, ik vertrek vanuit mezelf.
Op straat mogen komen, is een recht. Vroeger stond ik daar niet bij stil. In Caïro ben ik daar bewust van geworden. Ik zag met eigen ogen het protest op het Tahrirplein. Het greep me aan hoe vooral jonge mensen er een stem proberen te krijgen en het geweld trotseren.
In Gent maak ik amper foto’s. Op reis ben ik altijd alleen en voel ik een drang om beelden te maken. Thuis heb ik dat niet. Hier kan ik tot rust komen. Dat wil ik zo houden.
Ik hou van privacy. Op reis is daar geen sprake van. Dan verrast de openheid van mensen me wel. Omdat de gezinnen waar ik logeer vaak arm zijn, moet ik soms mee in bed slapen en voor je het beseft, zit je ook samen in bad of jacuzzi. Zelf zou ik dat niet zo snel doen.
Bijschriften beperken onze blik. In journalistieke fotografie zijn ze soms nodig, maar mensen lezen te vaak eerst wat er bij de foto staat en kijken daarna pas zelf. Terwijl ook hun interpretaties fotografie interessant maken. Ik hang mijn beelden ook graag door elkaar, zonder hun herkomst te vermelden. Dan lijken mensen meer op elkaar dan we graag denken.
Bieke Depoorter (26) is geboren in Kortrijk en studeerde in 2009 af aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent. Voor haar eindwerk ‘Ou Menya’ won ze in 2009 de Expression Award van Magnum, het fotoagentschap waarvan ze momenteel kandidaat-lid is. Depoorter stelt tot 19 mei tentoon met Harry Gruyaert, Filip Claus en Zara Bertrand in de Sint-Pietersabdij in Gent en tot 9 juni met Carl De Keyzer en Stefan Vanfleteren in de Budafabriek in Kortrijk. Info : www.biekedepoorter.be.
DOOR WIM DENOLF & FOTO CHARLIE DE KEERSMAECKER
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
