:: Pascal Bruckner, L’Euphorie Perpétuelle, Livre de Poche 15230.

Reacties : tessa.vermeiren@knack.be – www.weekend.be

Op de site van Weekend Knack ontdekt u wat u op tafel kunt zetten, waar u uw vakantie kunt doorbrengen,wat u in uw kleerkast moet hebben, hoe u uw huis renoveert… En u kunt er ook uw mening kwijt.

Het liefst zou ik van pure schaamte diep wegduiken onder mijn dekbed en niet ’s morgens bij het ontwaken alweer zo’n BV horen, journalist met of zonder groene vingers, die is toegetreden tot een politieke partij. Van de ene dag op de andere, omdat het hen werd gevraagd. Gepromoveerd tot stemmentrekker. In eigen ogen tot toekomstig weldoener van het volk. Tot welke partij ? Dat heeft letterlijk geen belang. Ivo Belet zei het zelf in Humo, het is nu CD&V omdat Yves Leterme hem het eerst heeft gevraagd, maar de SP.A had ook gekund als Steve Stevaert sneller was langsgekomen.

En dan zo’n groene minister, die in gedachten al lang vreemdgaat en in het zicht van de verkiezingen ontslag neemt om naar rood te kunnen overstappen. Hij wordt dan op zijn beurt vervangen door iemand die zich na de nederlaag van zijn partij in bezinning had teruggetrokken. Uit de doden gewekt om gaten te vullen.

Toppolitici die vlammende ruzies hebben waar het halve journaille getuige van is. Ruzies, waarbij het in de eerste plaats gaat om macht en om het eigen grote gelijk. De cinema die wordt opgevoerd : mededeling onder aan een majestueuze trap, die men daarna opnieuw bestijgt met een grijns op de lippen. Vervolgens het gesnater voor de camera, het lijken wel allemaal eenden die hetzelfde voorgekauwde wijsje kwaken. Tot zover voor de waarachtigheid. Veel praten en weinig weggeven. Lichaamstaal verraadt helaas veel : triomf, afkeer, dwang, schijnheiligheid.

Andere partijvoorzitters houden hun troepen ‘op scherp’. Net als voetbal is politiek oorlog, met dezelfde tactiek bedreven. Het killersinstinct triomfeert. Of we nu burgers of mensen worden genoemd, het gevoel dat politiek over ons gaat, wordt met de dag geringer.

Naast dit niet erg verheffende spektakel loopt dezer dagen in de kranten en op de tv het waanzinnige informatieopbod rond een proces dat veel te laat wordt gevoerd. Ik wil ze niet zien, al die foto’s uit het dossier, ik wil ze niet lezen, al die gruwelijke details. Laat gerechtigheid geschieden, laat de volksjury oordelen. Maar breid dat niet uit tot de straat. Warm de arena niet op voor het gevecht.

Man bijt hond bestond het om in de parfumerie in Aarlen te gaan vragen wat de zaakvoerster dacht te verkopen aan de vrouwelijke journalisten die het Dutroux-proces moeten verslaan. Die moeten immers goed, maar toch niet te vrolijk voorkomen op het scherm.

Kreunend wil ik dagenlang onder mijn dekbed blijven liggen om geen getuige te moeten zijn van zoveel lichtzinnigheid. Alles is vederlicht. Alles is vervangbaar. Veel wordt gereduceerd tot vermaak. De grootste disputen, de felste tegenstellingen moeten worden toegedekt met gladde communiqués en peptalk. We mogen niet te lang verontrust worden. Dat past immers niet in het gladgestreken gewaad van een maatschappij die ‘de mensen’ vooral de illusie wil geven dat er voor hen wordt gezorgd. Dat er zowaar voor hun geluk wordt gezorgd.

In L’Euphorie Perpétuelle heeft Pascal Bruckner het over de vroegere Oostbloklanden waar zogenaamde enquêtes bewezen dat 90 procent van de mensen gelukkig was. Hardop zeggen dat je je niet zo best voelde, was bijna een misdaad. Ook tegenwoordig moeten we ons, volgens Bruckner, schuldig voelen als we niet zo happy zijn als men zou willen. Als we niet aanvaarden dat alles wat hierboven werd beschreven allemaal ‘voor ons eigen goed’ is. Geluk, zegt Bruckner, behoort tot een nieuwe morele orde. Een mens moét tegenwoordig gelukkig zijn. Precies daarom zijn volgens hem zo veel mensen depressief.

Vandaar allicht ook dat wie het aandurft hardop te zeggen dat hij of zij niet gelooft in alle rozige gratis paradijzen, verketterd wordt.

TESSA VERMEIREN