Radioproducer (40)

Zeventien vrouwen tussen zeventien en zeventig. Ik ben iemand die graag naar de diepte gaat. Met hart en ziel heb ik meegeleefd met de heldinnen van mijn boek Iets tussen moeders en dochters. Een fijne aanvulling van mijn radiowerk, waarin ik de actualiteit op de hielen zit en het vooral van koele analyse moet hebben.

Zelf was ik een ontzettend brave dochter. Studeren ging vanzelf. Toen ik eindelijk begon te puberen, was mijn moeder zwaar ziek. Ik hielp toen veel in het huishouden. Pas na haar dood ben ik echt student geweest en heb ik het leven ontdekt.

Ik heb haar mijn eerste lief niet kunnen voorstellen, ze heeft het niet mogen meemaken dat ik fijn werk vond. Ze zou zo trots geweest zijn. Wat ik van haar heb, daar probeer ik achter te komen bij mijn oudere zussen, zij hebben haar langer gekend.

Verdriet uit zich op de vreemdste manieren. Op het moment zelf kwam ik vrij vlot over het verlies heen, maar elf jaar later kreeg ik ineens huilbuien, meestal als ik heel gelukkig was. Daarna was het over ; vroeg of laat verwerk je het verlies toch.

Trezeke en Greet, aan hen heb ik mijn boek opgedragen. Mijn mama en een lieve vriendin, iets jonger dan mijn moeder. Wat je te kort komt, ga je op een ander zoeken.

Mijn opvoeding was van de degelijke, katholieke soort, streng en beschermend. Tussen de scouts en de turnkring was er weinig ruimte om te experimenteren. Op mijn achttiende had ik koudwatervrees voor het leven : er was van alles wat niet kon en niet hoorde en ik had te weinig ervaring om te weten dat het allemaal zo erg niet was.

Belangrijke dingen blijven vaak ongezegd. We leren dat niet, we hebben daar de woorden niet voor. Zoals één vrouw in mijn boek het uitdrukt : “Had mijn moeder één keer gezegd dat ze me graag zag, dan zou ik alles met andere ogen bekijken.”

In wat voor wereld leven wij nu ? Een vraag die je tegenwoordig heel vaak hoort. Maar is het ooit beter geweest ? Was Vietnam zo mooi misschien ? En de terreur in Ierland en de aanslagen van de RAF ? Ja, er zijn nog dingen die mij hoopvol stemmen. De opkomst van het andersglobalisme, bijvoorbeeld, dat deed mij toch een beetje denken aan mei ’68, dat ik uiteraard niet bewust heb meegemaakt.

Ik weiger mij erbij neer te leggen, bij dat zwarte beeld van een wereld die alleen maar om geld draait. Als iedereen zich daarbij neergelegd had, dan zou er nu geen vrouwenstemrecht zijn of een vaccin tegen pokken. Het goede zit ook in ons.

Schrijven is iets wat ik wil kunnen. Ik doe het nog niet zo lang, ik ben het nog aan het leren. Maar het ligt me wel, studeerkamerwerk. Ik ga graag eens op reis, maar in wezen ben ik een huismus, grote avontuurlijke tochten zijn aan mij niet besteed.

Voor een kind is het een beetje te laat. Ik heb het wel gewild, maar het is er niet van gekomen en ik ben daar niet ongelukkig om. Kinderloosheid, daar bestaat nog altijd een taboe rond. Alsof je niet echt vrouw bent als je geen kinderen hebt. Ik laat mij daar geen schuldgevoel over aanpraten.

Voor mijzelf ben ik best streng. Voor anderen probeer ik het niet te zijn. Noem het levenservaring. Mensen doen wat ze kunnen en wie ben ik om daarover te oordelen ? Alleen mensen die hun best niet doen en slechte mensen, daar moet je hard tegenin gaan.

Alles komt goed, dat zou mijn motto kunnen zijn. Misschien ga ik het zelf niet meer meemaken, maar toch. De mens is een heel soepel beestje. Dit boek heeft me optimistisch gestemd : al die sterke madammen die ik ben tegengekomen. Vrouwen die soms veel tegenslag en verdriet kenden en die toch overeind bleven én vooruit kwamen. En ook al gaat onze soort eraan, dan komt er wel iets anders, dat is de kracht van de natuur.

:: Geertje De Ceuleneer is producer bij Radio 1. ‘Iets tussen moeders en dochters’ (met de medewerking van Chris Troffaes) verscheen bij uitgeverij Van Halewyck, 326 p., 19,50 euro. www.geertjedeceuleneer.be

Tekst Linda Asselbergs