Cacaohandelaren vragen zich af of het aanbod van cacao in de toekomst de vraag nog aankan. In India is de consumptie in vijf jaar tijd meer dan verdubbeld, in gewicht is dat het equivalent van dertigduizend Aziatische olifanten.
Ver weg van de oerwouden waar cacao wordt geteeld, wonen mensen voor wie chocolade een heel nieuwe ervaring is. De afzetmarkten ontstaan op de meest verrassende plaatsen. Zoals in Navi, een wijk in de sloppenwijken van Mumbai, waar 50.000 mensen in kleine huisjes wonen van niet meer dan vijf vierkante meter, van steen of golfplaat.
Een van de bewoners hier is Rekha Pawao, een jonge vrouw van 24. Zij koopt chocolade meestal in mini-verpakking, in de kiosk naast de school, om aan haar dochters te geven op feestdagen. Het zijn kleine porties van vijf roepie (7 cent), die je bij ieder kraam in de stad kunt krijgen. Haar man werkt in een steengroeve, zijzelf geeft rekenen, taal en Engels aan kinderen tussen drie en zes jaar oud. Stoelen, tafels en schoolborden zijn er niet. De kleuters zitten samen op de grond in het lokaaltje, te luisteren naar de schooljuf.
Dertigduizend olifanten
“Het is waar dat dit soort luxegoederen nu ook hier terecht komen”, zegt Rajashree Nayak van de organisatie die de school bestuurt waar Rekha lesgeeft. “Toch eten de mensen in de sloppenwijken het alleen tijdens speciale gelegenheden en feesten. Het is geen alledaagse consumptie voor iemand die vooral moet zorgen dat er een dagelijkse maaltijd op tafel komt.”
Toch heeft chocolade de harten gewonnen van een belangrijk deel van de Indiase maatschappij. De consumptie per hoofd is in vijf jaar tijd toegenomen van 50 gram tot 120 gram. Dat komt voor 1,2 miljard mensen toch bijna neer op dertigduizend Aziatische olifanten. Dat is een trend die niet snel zal omkeren. In vier jaar tijd zal de consumptie met nog eens 60 procent toenemen, beweert het marktonderzoeksbureau Mintel.
De grootste groei is te zien in de markt voor chocolade met een verrassing erin. Die is afgelopen jaar met 30 procent gegroeid, volgens een ander onderzoek van Euromonitor.
Nieuw waardenpatroon voor Indiërs
“Met de globalisering van de afgelopen twintig jaar is de levensstijl van Indiërs veranderd”, zegt Pralhad Jogdand, hoogleraar sociologie aan Mumbai University. “Hun inkomen is toegenomen, en er is een nieuw waardenpatroon ontstaan, een mengeling van respect voor eigen tradities en nabootsing van het Westen. Chocolade betekent moderniteit, dat laten de reclameposters in Mumbai zien, waarop chocola wordt aangeprezen door Bollywoodactrices.”
In Colaba, de toeristische wijk van Mumbai, zijn chocoladebars of patisserieën tegenwoordig een trend. Vrienden en families komen hier na de maaltijd voor exotische lekkernijen, zoals pralines en koekjes. Zoals in de beroemde Theobroma Patisserie, waar 90 procent van de toetjes met chocolade worden gemaakt. Naast de cake en de pain au chocolat, geïnspireerd door de Fransen, probeert de vermaarde chef Kainaz Messman soms eigen experimenten uit, waarbij hij chocolade mengt met Indiase smaken zoals kardemom, gember en andere kruiden.
“Chocolade is niet inheems in India”, zegt de 34-jarige chef. “Tot voor kort was het niet meer dan een zeldzame lekkernij. Mijn generatie is de eerste die vrije toegang heeft gekregen tot dit goed. Nu worden de traditionele Indiase snoepjes als traktatie bij feesten steeds meer vervangen door chocolade.”
Offers
Het zijn niet alleen de consumenten die zijn aangestoken met deze chocoladekoorts. Zelfs de hindoeïstische goden blijken van chocolade te houden. Ten zuiden van Mumbai, in de stad Allepey, staat de Thekkan Pazhani Sree-tempel. ’s Ochtends en ’s avonds komen hier gelovigen om offers te brengen aan hun god. Dat is meestal een reep melkchocolade, die ze voor vijf roepie per stuk kunnen kopen bij de stand aan de ingang.
In dat winkeltje vallen de paarse chocoladeverpakkingen op tussen de kleurige kettingen van bloemen en zaden. Het is het favoriete offer voor studenten die ervoor willen zorgen dat ze slagen voor hun examens. “Negen jaar geleden is een student daarmee begonnen, en dat is een traditie geworden die tot vandaag doorgaat”, zegt Syam, een lid van de tempel, met een reep in zijn hand.
Van de jongsten, zoals de zesjarige Anantha Krishnan, tot Arya, een techniekstudent van twintig, iedereen denkt dat chocolade helpt om goede cijfers te krijgen. Ze wachten tot de dag voor de examens, waarna ze de repen voor de godheid neerleggen, tussen de wierookstaafjes en de eindeloze mantra’s.
Als El Niño werkelijk zal toeslaan aan de andere kant van de aarde, en de cacaoproductie in Ecuador klappen krijgt, zullen zelfs de Indiase goden dat merken.
(IPS)
