Grote voedingsbedrijven staan soms machteloos als ze hun productieproces willen verduurzamen. Vooral duurzaam werken van bij de bron blijkt moeilijker haalbaar dan we soms denken. Dat stelt een Amerikaanse studie.
De studie werd uitgevoerd door Susanne Freidberg van Dartmouth College, een universiteit in New Hampshire in de Verenigde Staten. Freidberg nam gedurende twee jaar diepte-interviews af bij medewerkers van de grootste voedingsbedrijven ter wereld.
De studie stelt dat grote voedingsbedrijven die de productieketen van de boerderij tot de fabriek willen verduurzamen, minder machtig staan om dat beleid door te duwen dan we soms denken. Dat komt, zegt Freidberg, omdat de bedrijven weinig kennis hebben van, of controle hebben over de boeren die hen grondstoffen leveren.
Boerderij en milieu
Steeds meer grote voedingsketens geraken doordrongen van de klimaatverandering en de milieu-impact van voedselproductie en stellen zichzelf vaak ambitieuze doelen om de uitstoot van CO2 en het energie- en watergebruik te verminderen.
Het verlagen van de milieu-impact op de boerderij is een bijzonder hoge prioriteit omdat deze fase over het algemeen een grotere ecologische voetafdruk heeft dan transport of voedselverwerking.
Maar, zo blijkt volgens de studie, de meeste voedingsgiganten hebben weinig zicht op de mate van duurzaamheid van de landbouwbedrijven die hun maïs, tarwe of soja leveren. Deze ingrediënten worden immers zelden rechtstreeks bij de boer aangekocht maar wel bij grondstoffenhandelaren zoals Cargill of Archer Daniels Midlands. Volgens de studie hebben de bedrijven die grondstoffen verhandelen “opmerkelijk weinig kennis over de boerderijen waar ze aankopen, ondanks hun ongeëvenaarde toegang tot andere vormen van marktkennis”.
Boeren niet gerust
Verschillende grote voedingsmaatschappijen willen meer duurzaamheid nastreven en hebben daartoe richtlijnen ontwikkeld. Net als ngo’s zoals WWF en The Nature Conservancy hebben zij een verscheidenheid aan instrumenten ontwikkeld voor het verzamelen van gegevens over de uitstoot van het bedrijf, energieverbruik en het gebruik van natuurlijke hulpbronnen. De uitdaging is om boeren mee te krijgen, zegt Freidberg.
Er zijn echter weinig bedrijven die boeren betalen voor hun informatie en ook vertrouwensgaranties hebben maar weinig boeren kunnen geruststellen voor het vrijgeven van hun informatie.
Binnen de bedrijven ziet Freidberg soms ook conflicterende belangen opduiken. “Veel van de duurzaamheidsmedewerkers binnen deze bedrijven zijn echt toegewijd en proberen dingen te veranderen,” zegt ze. “Ze hebben echter niet altijd de middelen om de industrie zo ver te duwen als nodig is.”
De studie is verschenen in vakblad Annals of the American Association of Geographers.
