De primeurwijnen van Toscane: mirakeljaar 2015 werkt door, maar marketing brengt kwaliteit in gevaar
De nieuwe Toscaanse wijnen liggen klaar in de kelders en er zit weer heel wat moois tussen. Toch verdienen de perfecte flessen Brunello, Chianti Classico en Vino Nobile di Montepulciano een kanttekening: wanneer marketing en geld de belangrijkste drijfveer worden, kan de kwaliteit in gevaar komen.
Toscane, de regio van het goede leven. De zon is er buitensporig actief, de uitbaters van trattoria’s ontvangen je met open armen en de heuvels worden nog mooier wanneer je ze kan aanschouwen op een terras met een glas goede wijn in je hand. Dat weet ook wijn- en biergastronoom en tv-kok Herwig Van Hove. Hij kon in première al proeven van de nieuwe wijnen die op dit moment klaarstaan in de kelders en deelt graag met je welke flessen de moeite zijn.
Het gevaar van marketing
Eerst iets over de verschillende soorten Toscaanse wijn. Zo heb je de merkgebonden appellations die via een uitgekiend proces van selecteren en combineren jaar na jaar een vergelijkbaar product op de markt brengen, net zoals sommige champagnehuizen of makers van vintage port doen. De specifieke smaak die een bepaalde druivensoort, terroir of oogstjaar met zich meebrengt, wordt dus weggemengd. Voor Toscane levert dat bijvoorbeeld Rosso di Montepulciano, Rosso de Montalcino, Vino Nobile en Brunello op.
Daarenboven is bij de grote Toscaanse wijnen de gewoonte ontstaan om een gedeelte speciale wijn apart te houden, voor de familie zelf. De laatste jaren brachten steeds meer boeren deze uitzonderlijke wijnen dan toch op de markt met een speciaal Riserva-etiket. In de loop der jaren is de hoeveelheid daarvan voortdurend gegroeid, ver boven de familiale dorst, in 2014 tot wel een kwart van de totale oogst. Het gevolg? De kwaliteit van de resterende basiswijn daalt en de ‘gewone’ Chianti Classico eindigt met een belabberd imago.
De lokale wijnvereniging begreep eerder al dat de Chianti Classico niet zo geliefd was als ze zelf wou, maar interpreteerde dat eerder als een marketingkwestie dan als een kwaliteitsprobleem. Om het imago op te krikken besloot ze omstreeks 2011 een superklasse te creëren: de Gran Selezione, een selectie van het beste uit de Riserva-wijnen met iets strengere productievoorwaarden, wat meer alcohol en een jaartje meer vatlagering. Dat had vooral tot gevolg dat ook de kwaliteit van de Riserva naar omlaag ging.
Ook strategisch gezien was de weg van de marketing voor Chianti Classico een slag in het water, want er is namelijk veel meer Chianti dan de Classico alleen in Toscane. Chianti is uitgezwermd over de hele provincie, de Classico moet het stellen met slechts 7.000 hectare wijngaarden. Toch maakt de consumentenmarkt nauwelijks een onderscheid tussen de ‘gewone’ Chianti en de Classico en dus komt de reusachtige marketinginspanning van de Classico ook de gewone Chianti ten goede.
Vandaag hebben haast de helft van de Gran Selezione wijnen een perceelbasis. Zo verdwijnt het onnatuurlijk en toevallige van een superselectie: de kwaliteit wordt niet meer gestuurd vanuit marketing, maar door het terroir.
Chianti Classico 2015
Het beste jaar is altijd het jaar dat verkocht moet worden. Nu de wijn uit 2016 in de kelders ligt, komt de extravagante kwaliteit van wijnjaar 2015 met haar perfecte klimatologische sequens nu helaas dus wat in de schaduw te staan. Juli 2015 was kurkdroog, maar augustus zette aan met enkele malse regenbuien en de rest van de groeiperiode was een ideale afwisseling van zon en lichte regen met koele nachten. De wijnen zijn donkergekleurd, aangenaam rijp met goede lengte en veel bewaarpotentieel. Een Chianti Classico uit het wonderjaar 2015 blijft dus zeker aan te raden.
Enkele perfecte flessen Brunello di Montalcino 2012
Il Poggione
Tenuta Comunali Bartoli Giusto
Piancornello
Poggio Antico
San Polo
Ucelliera
Verbena
Altesino
Caparzo
Baricci
Fanti
Enkele goede flessen Vino Nobile di Montepulciano 2014
La Ciarlina
La Braccesca
Fattoria del Cerro
Icario, Le Berne
Il Conventino
Brunello di Montalcino 2012
Brunello moet bij wet eerst vier jaar (waarvan minstens twee op hout) verouderen voor hij op de markt komt, dus flessen die nu in de winkel komen, zijn geproduceerd met druiven uit oogstjaar 2012. De wijn wordt gemakkelijk verkocht vooral bij de Italiaans kolonie in de Verenigde Staten en in Duitsland, waar men de gebeurlijke schraalheid voor finesse houdt. Brunello moet bij wet gemaakt worden van 100% sangiovese druiven: er zijn dus geen corrigerende mengmogelijkheden. Bovendien vernietigt de lange opgelegde houtlageringsduur het fruit en maakt dat de wijn die eindelijk op de markt komt dikwijls al helemaal versleten is. Toch konden we ook enkele prima wijnen proeven.
Enkele perfecte flessen Brunello di Montalcino 2012
Il Poggione
Tenuta Comunali Bartoli Giusto
Piancornello
Poggio Antico
San Polo
Ucelliera
Verbena
Altesino
Caparzo
Baricci
Fanti
Enkele perfecte flessen Vernaccia di San Gimignano
Cappella San’Andrea 2015
Castello di Montauto 2016
Fattoria di Fugnano 2016
Casa alle Vacche 2016
Vino Nobile di Montepulciano 2014
Nu komt Vino Nobile uit 2014 op de markt, en helaas was dat geen ideaal jaar. De winter was erg mild, de zomer bijzonder nat en kouder dan normaal. Het water deed vooral veel scheuten en vegetatie groeien en de druiven werden tot 25% dikker dan gemiddeld. Gelukkig kan veel van de te zwakke wijn afgevoerd worden in de Rosso en bijmengmogelijkheden tot 30% kunnen ook veel goed maken.
Enkele goede flessen Vino Nobile di Montepulciano 2014
La Ciarlina
La Braccesca
Fattoria del Cerro
Icario, Le Berne
Il Conventino
Brunello di Montalcino 2012
Brunello moet bij wet eerst vier jaar (waarvan minstens twee op hout) verouderen voor hij op de markt komt, dus flessen die nu in de winkel komen, zijn geproduceerd met druiven uit oogstjaar 2012. De wijn wordt gemakkelijk verkocht vooral bij de Italiaans kolonie in de Verenigde Staten en in Duitsland, waar men de gebeurlijke schraalheid voor finesse houdt. Brunello moet bij wet gemaakt worden van 100% sangiovese druiven: er zijn dus geen corrigerende mengmogelijkheden. Bovendien vernietigt de lange opgelegde houtlageringsduur het fruit en maakt dat de wijn die eindelijk op de markt komt dikwijls al helemaal versleten is. Toch konden we ook enkele prima wijnen proeven.
Enkele perfecte flessen Brunello di Montalcino 2012
Il Poggione
Tenuta Comunali Bartoli Giusto
Piancornello
Poggio Antico
San Polo
Ucelliera
Verbena
Altesino
Caparzo
Baricci
Fanti
Enkele perfecte flessen Chianti Classico 2015
Stomennano: stevig en aangenaam rond
Podere La Cappella: diep en lang
Podere Cianfanelli: stevig, fijn en smakelijk
Monterotondo: smakelijk evenwichtig
L’Orcio a Ca di Pesa: stevig ruim en smakelijk
Fietri: fijne evenwichtige lengte
Felsina: finesse en stevigheid
Villa Cerna: fijn met iets diepte
Dievole: ruim diep en stevig
Collazzi: stevig diep en evenwichtig
Vernaccia di San Gimignano 2016
In 2015 schreven we: “Vernaccia di San Gimignano is een zeer speciale witte droge wijn die je niet meteen zou verwachten in de moderne fruitgedreven wijnwereld niet. Hij is, in zijn ideale versie, tegelijk puntig levendig zuur en vol met gedegen iets mals karakter. Hij wordt terecht met witte Bourgogne vergeleken omdat hij een universele tafelfunctie waarmaakt: hij past prima bij oesters én bij het type gepocheerde of zelfs geroosterde tarbot. Typologisch ligt hij tussen Chablis en Meursault, maar dan wel met de kwaliteit en de eigenschappen van beide. Nu witte Bourgogne zo zuur en duur wordt vormt hij een meer dan waardig alternatief.”
Door het nu wat minder ideale jaar 2016 hebben de wijnen puntigheid ingeboet waardoor ze wat zacht en rond smaken vooral in de afdronk. Dit is niet ideaal voor witte wijnen die het samen met karakter toch ook van frisheid moeten hebben. Ook is er een tendens om riservawijnen te maken, in vele gevallen met overdreven houtlagering.
Enkele perfecte flessen Vernaccia di San Gimignano
Cappella San’Andrea 2015
Castello di Montauto 2016
Fattoria di Fugnano 2016
Casa alle Vacche 2016
Vino Nobile di Montepulciano 2014
Nu komt Vino Nobile uit 2014 op de markt, en helaas was dat geen ideaal jaar. De winter was erg mild, de zomer bijzonder nat en kouder dan normaal. Het water deed vooral veel scheuten en vegetatie groeien en de druiven werden tot 25% dikker dan gemiddeld. Gelukkig kan veel van de te zwakke wijn afgevoerd worden in de Rosso en bijmengmogelijkheden tot 30% kunnen ook veel goed maken.
Enkele goede flessen Vino Nobile di Montepulciano 2014
La Ciarlina
La Braccesca
Fattoria del Cerro
Icario, Le Berne
Il Conventino
Brunello di Montalcino 2012
Brunello moet bij wet eerst vier jaar (waarvan minstens twee op hout) verouderen voor hij op de markt komt, dus flessen die nu in de winkel komen, zijn geproduceerd met druiven uit oogstjaar 2012. De wijn wordt gemakkelijk verkocht vooral bij de Italiaans kolonie in de Verenigde Staten en in Duitsland, waar men de gebeurlijke schraalheid voor finesse houdt. Brunello moet bij wet gemaakt worden van 100% sangiovese druiven: er zijn dus geen corrigerende mengmogelijkheden. Bovendien vernietigt de lange opgelegde houtlageringsduur het fruit en maakt dat de wijn die eindelijk op de markt komt dikwijls al helemaal versleten is. Toch konden we ook enkele prima wijnen proeven.
Enkele perfecte flessen Brunello di Montalcino 2012
Il Poggione
Tenuta Comunali Bartoli Giusto
Piancornello
Poggio Antico
San Polo
Ucelliera
Verbena
Altesino
Caparzo
Baricci
Fanti
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier