Vijftien opmerkelijke feiten rond wellness

Van bloedzuigers en ontharing, diepe sauna’s en nutteloze diëten: opmerkelijk feiten rond wellness en gezondheid.

Van bloedzuigers en ontharing, diepe sauna’s en nutteloze diëten: opmerkelijke feiten rond wellness en gezondheid.

1. Ons Ardens oord Spa is de roepnaam of het eponiem geworden van elke plek ter wereld die waterkuren – of bij uitbreiding wellness-behandelingen – aanbiedt . Spa zelf komt volgens een legende van het Russische ‘spasibo’ of ‘dank je’. Dat is wat tsaar Peter de Grote gezegd zou hebben toen hij in 1717 een glas bronwater kreeg van de bevolking van wat nu Spa heet.

2. Esten gebruiken sauna’s voor méér dan enkel een zweetsessie. In sauna’s in Estland wordt al sinds eeuwen de was gedaan, bruiden worden er ritueel gewassen en vrouwen bevielen eertijds in de sauna. En nog altijd zijn er Esten die geloven dat allerhande geesten de sauna’s bevolken.

3. Eén van de nieuwe therapieën die opgeld maken in de wellness-wereld is er eentje waarbij gasten met bloedzuigers worden behandeld. Mooier klinkt dit als een leech therapy. Er gaan daarbij geen gewone bloedzuigers aan het werk, wel de ‘medische variant’ daarop, de hirudo medicinalis. Overigens: ook in geneeskunde wordt -uitzonderlijk – gebruik gemaakt van bloedzuigers.

4. Waar zit de sterkste spier van een mens? In de buik, billen, vingers…. ? Mis. Vreemd genoeg wordt die spier in bijna geen enkel wellness-centrum gemasseerd. Ze zit namelijk gewoon in de mond, want de sterkste spier is de tong.

5. Was dient om te ontharen, maar zit ook in tal van cosmeticaproducten. Egyptenaren smeerden een beetje geurige was gewoon op hun hoofd. Dat smolt door de lichaamswarmte langzaam weg en zo kwam de geur vrij.

6. Een urban legend. Ontharen via scheren zou de haargroei sterk bevorderen. Onzin, zeggen specialisten, je haalt dode materie (de haartjes) weg en er vertrekt geen enkele prikkel waardoor haren sneller of in ander tempo zouden (terug)groeien vanuit het haarfolikel. Waarom geloven zoveel vrouwen (en mannen) het tegendeel? Pure kracht van marketing, beweren dezelfde specialisten. Waxen, laser en andere ontharingstechnieken lijken daardoor alleen veel efficiënter.

7. De diepst gelegen sauna ter wereld moet je zoeken in Pyhäjärvi. In het Finse mijnstadje wordt zink en koper ontgonnen. Dat gebeurt er sinds 1958, eerst via de technieken van open (bovengrondse) ontginning en later via ondergrondse mijnbouw. Helemaal op het diepste punt van de mijn, 1.440 meter onder de zeespiegel, is ook een sauna gebouwd.

8. Tot 2007 waren masseurs in ons land vrije vogels. In september van dat jaar kwam er een regelgeving voor cosmetische masseurs of masseuses. Waar moeten zij zich volgens de wet mee bezighouden? Met het “masseren van het menselijk lichaam met het oog op het in stand houden of mooier maken van het lichaam”.

9. Een minderheid van de Japanse openbare badhuizen of sento, weigert nog altijd bezoekers met een tattoo. De reden daarvoor ligt in het verleden, toen badhuiseigenaars – veelal lokale overheden – heibel in hun etablissementen wilden vermijden van rivaliserende bendes. En die kon je makkelijk aan hun tattoo herkennen.

10. Sommige massagetechnieken zijn niet alleen heilzaam voor de spieren, maar zouden ook onze botten ‘raken’. Nu, waar situeren de meeste beenderen zich in het menselijk lichaam? In de voet. Want van de afgerond 200 beenderen in ons lichaam, vinden we er goed 50 terug in onze voeten.

11. Eén van de meest bizarre diëten die ook in Amerikaanse wellness-instellingen worden gepropageerd is het zogenaamde Haleluja-dieet. Dat is een vinding van ene George Malkmus, die houdt vol dat hij dankzij gezonde voeding kanker overwon. Malkmus interpreteert de bijbel en vooral het boek Genesis strikt. Zijn vegetarische dieet bestaat voor 85 % uit rauwe en 15 % gekookte groenten, verrijkt met levende enzymen. Door die gezonde kost werden Bijbelse figuren 912 jaar oud, beweert de goeroe.

12. Podiatrie – bij ons een paramedisch beroep – houdt zich bezig met de verzorging van voeten, enkels en onderste ledematen. De historisch belangrijkste podoloog is wellicht Isachar Zacharie. Hij werkte voor de Amerikaanse president Abraham Lincoln. Maar niet enkel als verzorger van de pijnlijke presidentiële voeten, want Lincoln stuurde hem ook op diplomatieke missies, onder andere tijdens de Amerikaanse burgeroorlog.

13. Botullinum is een gif dat geproduceerd wordt door een bacterie, de Clostridium Botulinum. En dat gif is wereldberoemd onder de merknaam botox. Nauwelijks geweten is dat de ontdekker van de Clostridium botulinum een Belg was. Émile Pierre-Marie van Ermengem isoleerde in 1895 de bacterie die botulisme veroorzaakt. Hij deed die ontdekking toevallig, toen hij het overlijden bestudeerde van drie mensen die omkwamen na consumptie van besmette hesp.

14. Nagels van tenen groeien trager dan die van vingers. Vingernagels groeien bij gezonde mensen aan een ritme dat twee tot drie keer hoger ligt dan dat van teennagels. Het verschil aan groeiritme is vooral te wijten aan de blootstelling aan licht. Dus: vingernagels groeien in de zomer ook sneller dan in de winter.

15. Eén van de meest nutteloze wellness-kuren zou detoxing zijn. Daarbij zorgt onder andere een speciaal dieet voor het ontgiften van het lichaam. Onzin, beweert bijvoorbeeld de gezaghebbende British Dietetic Association. Die klasseert detox-diëten als een vinding van handige marketeers. Volgens de vereniging hebben die detox-diëten geen uitstaans met fatsoenlijke voedingsleer.