Red je vel: wat is onze huidbarrière en is hij in gevaar?

Op TikTok is de hashtag #skinbarrier ondertussen al meer dan vijf miljard keer bekeken. Het herstellen van onze huidbarrière lijkt de schoonheidsobsessie van het moment geworden. Is die barrière dan zo in gevaar? Minder dan je zou denken.

Al maanden droppen dermatologen en schoonheidsgoeroes de term ‘barrièrefunctie’ op sociale media. Als we de algemene teneur van die berichten mogen geloven, is onze dagelijkse schoonheidsroutine te agressief en moeten we die dringend herzien, willen we onze huid gezond maken of houden. Vergeet eerder heilig verklaarde fruitzuren en retinol, vandaag zweren we bij oliën en squalaanmaskers. “Maar dan negeren we het feit dat de ene huid – en dus de ene huidbarrière – de andere niet is”, zegt Hélène Binet, dermatologe bij Skin Renaissance in Brussel.

Waterdichte wand

Als we het over de huidbarrière hebben, preciseert Binet, bedoelen we de buitenste laag van de opperhuid of de hoornlaag. “Die bestaat uit dode cellen met daarop een laagje water en lipiden, dat werkt als een soort cement dat het geheel een zekere plasticiteit moet geven. Als de wand waterdicht is, wordt voorkomen dat het water in de huid verdampt. Maar het zal ook voorkomen dat irriterende stoffen en allergenen reacties veroorzaken.”

In dit beschermende cement vinden we ook het microbioom, dat vandaag in de cosmetica-industrie veel aandacht krijgt. Deze flora, die ons hele lichaam bedekt, bestaat uit miljarden bacteriën, parasieten en virussen, die ons alleen maar goed doen. “Als er een onevenwicht ontstaat en een overvloed aan ‘slechte bacteriën’, kan dat leiden tot huidbeschadiging en huidproblemen zoals acne en acne rosacea”, vervolgt Hélène Binet.

Alarmbellen

De gezondheid van onze huid hangt dus deels af van de gezondheid van onze huidbarrière. “Meestal is er geen reden tot bezorgdheid”, aldus de dermatologe. “Als je niets abnormaals merkt – met andere woorden: als je huid niet jeukt, prikt of als je geen last hebt van roodheid of puistjes – doet je huidbarrière haar werk goed. Het is dan niet nodig om je routine om te gooien, waarbij je dan bijvoorbeeld een olie of vet product – het soort universeel ‘recept’ dat je op TikTok kunt vinden – gaat aanbrengen op een normale of gemengde huid die geen last heeft van uitdroging. Daar kun je puistjes van krijgen.”

Heeft je huid echter wel last van irritaties, dan bestaat de kans dat je huidbarrière inderdaad beschadigd is. “Dat kan genetisch bepaald zijn, zoals bij ziekten als eczeem of ichthyosis, die het gevolg zijn van extreme uitdroging van de huid”, legt onze specialist uit. “In dat geval raadpleeg je best een arts.”

Tijd voor actie

Plotse temperatuurveranderingen, stress, vervuiling, uv-straling, roken, bepaalde voeding en een gebrek aan slaap kunnen onze huid op de proef stellen. “Maar ook een routine die slecht bij jouw huidtype past, kan schade aanrichten”, geeft Hélène Binet toe. “Reinigingsproducten die te agressief zijn, beïnvloeden de pH-waarde van de huid en daarmee de balans. Je huid moet altijd licht zuur blijven.”

De dermatologe waarschuwt ook voor de verleiding om te veel trendy actieve ingrediënten samen te gebruiken die niet altijd compatibel zijn met elkaar of aangepast aan je behoeften. “Een fruitzuurpeeling kan af en toe interessant zijn om de celvernieuwing te stimuleren, maar niet als je een droge en gevoelige huid hebt”, benadrukt ze. En zeker niet in combinatie met retinol.”

Als je huid opspeelt, is het beste advies: zet ze op dieet. Beperk je tot een zachte reiniger, crème of serum met hyaluronzuur en vergeet niet elke ochtend zonnebescherming aan te brengen. Voeg af en toe een iets rijker masker toe als je daar behoefte aan hebt. Geef voorrang aan actieve ingrediënten zoals ceramiden en squalaan die vriendelijk zijn voor je huidbarrière. En ten slotte: geef het tijd en blijf een poosje bij deze nieuwe routine.