Wim Opbrouck kruipt in de huid van componist Johannes Brahms: ‘Op momenten dat het verdriet te groot is, kan een mens soelaas vinden in een requiem’

Wim Opbrouck (55) studeerde toneel aan Studio Herman Teirlinck. Hij tekent, maakt muziek met zijn groep De Dolfijntjes en acteert in het theater, films en tv-series. Hij tourt de komende weken met het Vlaams ­Radiokoor door Vlaanderen met Ein Menschliches Requiem, waarin hij in de huid van componist ­Johannes Brahms kruipt.

Storytelling

‘Ik ben een kind van het vernieuwd secundair gemeenschapsonderwijs. Dat was behoorlijk genderdivers: de jongens leerden er fruitsla maken, breien en haken. Ik heb dat als een rijkdom ervaren. Ik zeg soms half grappend dat het mijn gulzigheid heeft aangewakkerd om mij niet in een hokje te laten steken. Toch heb ik sterk het gevoel dat er een lijn zit in alles wat ik doe. Of ik nu acteer, teken of zing: storytelling is de rode draad.’

Requiem

‘Ik omring mij graag met schoonheid. Ze heeft vele gedaanten: ze zit in zorg dragen voor elkaar, in een perfect gebakken brood, in de ouverture van Wagners opera Tannhäuser, in een gedicht van Peter Verhelst… Maar de grootste trooster van allemaal is toch Bach. Zijn aria Erbarme dich, mein Gott verzacht de zeden. Hoewel ik niet gelovig ben, ben ik toch niet geheel areligieus. Ik ben gevoelig voor rituelen. Op momenten dat het verdriet te groot is, kan een mens soelaas vinden in een requiem.’

Afscheid

‘Iemand zien sterven is moeilijk, maar het kan ook mooi zijn. Ik heb al een paar keer mensen bijgestaan op hun laatste momenten. En hoe droevig dat ook was, je aanvaardt dat de dood een deel van het leven is. In zijn laatste dagen troostte onze betreurde vriend, acteur Marc Van Eeghem, ons in plaats van omgekeerd. Hij leek wel een sjamaan. Tegen iedereen die langskwam, zei hij sussend: ‘Het is oké’. Als mensen bewust afscheid nemen en dat op een waardige manier doen, kun je je daarmee verzoenen.’

Rouw

‘We hebben de kwalijke gewoonte onze doden te willen wegsteken. Als een geliefde van me gestorven is, kan ik het niet over mijn hart krijgen om zijn of haar telefoonnummer uit mijn gsm te verwijderen. Er is gelukkig steeds meer aandacht voor rouwen. Niemand bij de zender Play4 had verwacht dat het programma Boris van Jeroom zoveel zou losmaken. Ik heb net de film Laatste ronde gedraaid, over vier vrienden op leeftijd die weer samenkomen en van wie eentje doodgaat. Ik vind het waardevol om te tonen hoe je daarmee kunt omgaan.’

Trouwbelofte

‘Liefde is een haardvuur. Als je er niet af en toe een blok hout op gooit en het zuurstof geeft, dan dooft het. Ik ben al heel lang samen met mijn vrouw, we zijn high school lovers. Onze kinderen vragen soms: ‘Hoe dóén jullie dat?’ Dat verhaal van het haardvuur vinden ze iets te makkelijk, maar het is waar! Ooit maakte ik samen met Stijn Meuris de reeks Week van liefde voor Canvas, waarin ik met weduwen sprak. Zij hadden hun man liefgehad, maar soms ook vervloekt. In goede en slechte tijden, klinkt het in de trouwbelofte. Het gaat met ups en downs, en je moet ervoor zorgen dat er genoeg ups komen. Dat doe je door aandachtig te blijven.’

Ruimte voor experiment

‘Dat acteurs schaamteloos zouden zijn, is een foute perceptie. Ja, we durven wel wat, maar enkel als het binnen een veilig kader kan gebeuren. Zo’n reeks als In de gloria was slechts mogelijk omdat we op onze bek mochten gaan. Dat falen een optie is, is makkelijker gezegd dan gedaan. Niemand loopt graag tegen een muur. Maar als je voelt dat het mogelijk is om te zoeken, te schrappen en opnieuw te beginnen, is acteren de mooiste job ter wereld. Voorwaarde is dus wel dat je elkaar onvoorwaardelijk vertrouwt. Je moet kunnen debatteren en vechten zonder dat het pijn doet.’

Engagement

‘Ik wil ontsnappen aan het preken voor de eigen kerk. Op een gegeven moment had ik het gehad met het politieke theater. Als je écht politiek wilt zijn, moet je sociaal werk gaan doen. Ik heb een week lang samen met kwetsbare groepen een sculptuur van een walvis zwart geschilderd in de binnentuin van het Museum Dr. Guislain. Door daar vluchtelingen en mensen met een verslavingsprobleem bij te betrekken, als evenwaardige deelnemers, voelen die mensen zich gezien en gehoord. Het is belangrijk dat ze hun verhaal kunnen delen. Zodoende wordt die walvis een grote vanger van leed.’

De waarheid

‘Consequent denken is iets voor mensen zonder verbeelding. Een mooie levensles van Oscar Wilde. Ik zie altijd meteen de andere kant van de medaille. Mensen denken soms te rigide. Ik vrees dat we weinig waarheid in pacht hebben. Vraag maar aan de Britten hoe ze nu over de Brexit denken.’