Simon de Pury: ‘Kunsthandelaar is een van de weinige beroepen waar geen leeftijdsgrens op staat’

Simon de Pury (68), de ‘Mick Jagger van de veilingwereld’, is ’s werelds bekendste auctionaris. De Zwitserse voormalige topman van Sotheby’s en Phillips de Pury en muziekfanaat zetelt in de jury van de Accessible Art Fair in Brussel en verzorgt er op 12 oktober een dj-set.

Mijn eerste droom was om kunstenaar te worden. Met dank aan mijn moeder, die me tot mijn verveling rondleidde in zowat elk museum in Basel, maar zo wel mijn interesse in kunst wekte. Na mijn studie aan de academie voor schone kunsten in Tokio was echter geen enkele galerist geïnteresseerd. Een harde klap, maar ook een goede voorbereiding op mijn parcours daarna. Als je professioneel met kunst bezig bent, helpt het als je zelf van het kunstenaarsleven geproefd hebt.

Ik heb een hekel aan routine. Ik werkte vijf jaar in Sotheby’s-filialen toen ik curator werd van de collectie Thyssen-Bornemisza in Lugano, ik stapte na zeven jaar over naar Sotheby’s Europe en sloeg ook als ondernemer geregeld nieuwe wegen in. Ik heb als verzamelaar en kunstadviseur geproefd van de spanning onder bieders en ik zat in tv-programma’s: mijn activiteiten zijn altijd blijven evolueren. Elke job biedt ongemakken, maar de dag dat die je plezier overschaduwen, moet je ingrijpen.

In het leven kun je niemand imiteren. Als veilingmeester heb ik dat ook nooit gewild: ik hoefde mijn voorgangers maar te bestuderen om in te zien dat elk zijn eigen stijl van afhameren heeft. In het begin kreeg ik kritiek omdat mijn aanpak zogezegd te theatraal en flamboyant was, maar een goede veiling is ook entertainment, een happening waar mensen plezier aan beleven in plaats van verveeld het lot van hun keuze af te wachten. Een automatische piloot is taboe: net zoals een dj reageert op wat hij ziet op de dansvloer, moet ook een veilingmeester aanvoelen en improviseren.

Het is een privilege om te mogen waken over kunstwerken en ze mee te bewaren voor de volgende generatie, hoe kortstondig dat ook mag zijn

Kunst verzamelen is een ongeneeslijke ziekte. In het begin was ik al blij wanneer ik even in de buurt was van prachtige werken. Tot ik op mijn vierendertigste overstag ging en flink wat geld neertelde voor een schilderij van Erik Bulatov. Nadien volstond het niet meer om dingen te bewonderen, maar wilde ik ze in eigen handen hebben. Het verhaal van elke verzamelaar: je belangrijkste aankoop is altijd het werk dat je nog wilt veroveren.

Bijblijven gaat niet vanzelf. Daarvoor moet je een open geest bewaren en moeite doen om nieuwigheden op te pikken. Sommige kunstliefhebbers raken nooit voorbij hun tijdgenoten, net zoals sommige van mijn leeftijdgenoten nooit voorbij The Beatles, The Rolling Stones, Bob Dylan en Jimi Hendrix geraakt zijn. Mij prikkelt de constante vernieuwing binnen de kunst- en muziekwereld alleen maar. Hedendaagse installatiekunst, housemuziek, Jay Z en Kanye West: ik zou het allemaal niet willen missen.

Vader worden op je zestigste is dubbel zo bijzonder. Ik had vier kinderen tegen mijn dertigste, maar als vader van een achtjarige dochter ben ik nu overweldigd door geluk. Haar ophalen van school bijvoorbeeld: nu ik besef hoe snel alles gaat, geniet ik daar nog meer van. Eén kind is ook makkelijker dan vier, die van elke uitstap een logististieke krachttoer maken. (lacht)

Niemand bezit kunst voor de eeuwigheid. Als een verzamelaar geen afstand moet doen van een werk uit geldnood of wegens een echtscheiding, dan wel omdat hij doodgaat. Hoe dan ook is het een privilege om te mogen waken over kunstwerken en ze mee te bewaren voor de volgende generatie, hoe kortstondig dat ook mag zijn.

De beste levensverzekering van een kunstwerk is zijn prijs. Sommige collega’s horen dat niet graag, maar op zich is een werk slechts een canvas. Het is enkel de buitenwereld die het kwaliteit en relevantie en dus een zekere prijs toedicht, en uiteindelijk motiveert niets mensen meer om objecten te beschermen dan de financiële waarde ervan. Je daar druk over maken vind ik niet boeiend. Waar we het over moeten hebben, zijn de kunstenaars en historische meubelen die nu minder in de gratie zijn en níét vanzelf bewaard blijven. Zij zijn onze zorg, niet de speculatie op de kunstmarkt.

Met pensioen gaan zou een vergiftigd geschenk zijn. A kiss of death, terwijl kunsthandelaar een van de weinige beroepen is waar géén leeftijdsgrens op staat. Integendeel, bij ons is een jaartje meer eerder een voordeel dan een nadeel.