Kinderen en groenten, het is niet altijd de beste combinatie. Laat jouw kind de broccoli en spruitjes ook altijd links liggen? ‘Het laatste wat je moet doen, is ze proberen te overtuigen’, zegt kinderdiëtist en auteur Rolinde Demeyer.
Dat kinderen niet genoeg groenten eten, is wel geweten. Zo blijkt uit een Gezondheidsenquête dat amper 29% van de Vlaamse kinderen tussen 6 en 14 jaar dagelijks de aanbevolen hoeveelheid binnenkrijgt. Maar hoe kun je als ouder ervoor zorgen dat je kind meer groenten eet? ‘De lat ligt enorm hoog voor ouders en hun kinderen’, zegt kinderdiëtist en wetenschapper Rolinde Demeyer. Via haar platform Op De Groei informeert ze ouders over kinderen en hun (op)voeding. ‘Groenten zijn niet de heilige graal van ouderschap.’
1. Begin bij jezelf
‘Kom, proef gewoon. Het is heel goed voor je!’ Probeer je je kind ook telkens overtuigen als hij aan tafel moeilijk doet? ‘Dat werkt averechts’, zegt Demeyer. ‘Kleuters en peuters hebben de grote drang om autonoom te zijn: ze zijn nieuwsgierig en willen zelf dingen uitproberen. Door hen te willen overtuigen, pak je hun autonomie af en zeg je eigenlijk: ik ga je zeggen wat je moet doen. En dat werkt niet.’
Hetzelfde geldt voor belonen en straffen: ‘Op het moment dat je gaat belonen, verdring je de nieuwsgierigheid en intrinsieke motivatie van een kind’, zegt de kinderdiëtist. ‘Bovendien voelt een kind heus wel wanneer hij moet stoppen met eten. Door het eetpatroon van je kind te willen bijsturen (“eet je bord leeg, want anders krijg je straf!’) volgt je kind zijn buikgevoel niet meer.’
Kinderen houden van knapperig eten: als je je groenten bij elke maaltijd helemaal platkookt, dan blijft er niet meer veel over van de oorspronkelijke kleur en textuur
2. Let op je taal
Broccoli is gezond en komkommers zijn goed voor je, maar van pannenkoeken word je dik en snoep is slecht voor je tanden. Als ouder hebben we de neiging om voeding te labelen als gezond of ongezond om ons kind te (de)motiveren. Maar dat doet meer kwaad dan goed, volgens Rolinde Demeyer. ‘Voeding kan niet gezond of ongezond zijn, een voedingspatroon wel. Dat is een nuance die veel ouders niet maken’, zegt ze. ‘Een kind is mentaal niet rijp genoeg om die nuances te vatten en denkt zwart-wit.’
En dat is niet zo onschuldig als het lijkt, volgens de kinderdiëtiste. ‘De kans bestaat dat je kind op den duur negatieve gevoelens zoals schuld of schaamte krijgt bij bepaalde voeding. Op lange termijn kan dat tot ongezonde eetgewoonten of restricties leiden, met alle gevolgen van dien.’
3. Wees eerlijk
Op het internet krioelt van filmpjes waar groenten in zijn verstopt. Denk aan pannenkoeken met spinazie, cupcakes met wortels of pizza met een bloemkoolbodem. Stiekem groenten verwerken in je recepten, zonder dat je kind dat doorheeft: kan dat kwaad? ‘Als je kind vraagt hoe die pannenkoek is gemaakt, doe dan niet geheimzinnig. Als je kind erachter komt, kun je zijn vertrouwen verliezen. Een betere optie is om eens samen zo’n recept te maken. Laat je kind eens spinazie in de mixer doen of groenten in je saus mengen’, zegt de kinderdiëtiste. ‘Eigenlijk draait het altijd om je intenties: als je je kind – zelfs met de beste bedoelingen – probeert te manipuleren, dan doe je meer kwaad dan goed.’
Soms zie ik op het internet tips als: maak een moestuin met je kind of kook iedere dag vers. Maar veel mensen hebben die privileges niet.
4. Laat je kind eens kiezen
Hoe kun je de drempel dan wel verlagen om meer groenten te eten? Een tip die Rolinde zelf bij haar kinderen bijna dagelijks toepast is de kommetjes-maaltijd. ‘Zet verschillende kommetjes klaar en zet er groenten in zoals kerstomaatjes, worteltjes, komkommers. Leg ook wat wraps klaar en laat je kind zelf bepalen wat die erop wilt doen. Op die manier haal je de druk weg bij het kind en verlaag je de drempel.’ Wil je een tussendoortje maken? Dan kun je bijvoorbeeld crackers, groenten en fruit op tafel leggen en je kind zelf te laten bepalen wat op de cracker moet.
Wat als je een warme maaltijd wil koken? ‘Veel kinderen houden van knapperig eten: als je je groenten bij elke maaltijd helemaal platkookt, dan blijft er niet meer veel over van de oorspronkelijke kleur en textuur’, zegt Demeyer. Net daarom stelt ze voor om de groenten – als het kan – rauw voor te schotelen, in de oven te roosteren of te wokken. ‘Dat maakt het voor hen een stuk aangenamer.’
5. Laat je niet gek maken
Heb je alles geprobeerd, en lukt het je kind nog steeds niet om meer groenten te eten? ‘Geen paniek’, zegt de kinderdiëtiste. ‘Ouders worden voortdurend om de oren geslagen met voedingsrichtlijnen, maar die bepalen niet hoe gezond je kind is. Probeer naar het grotere plaatje te kijken: groeit je kind voldoende? Heeft je kind genoeg energie? Er zijn genoeg onderzoeken die aantonen dat kinderen die selectief eten meestal geen acute tekorten hebben. Het is niet zorgwekkend als je kind “maar” vier groenten lust.’
Op sociale media zijn er talloze filmpjes van ouders die zich kunnen veroorloven om elke dag exotische fruitsalades, uitgebreide warme maaltijden en suikervrije snacks te maken. ‘Onlangs vroeg iemand: “ik gaf dino-koekjes mee aan mijn kind, is dat erg?” Niet wetende dat het “gezonde” eten – dat de momfluencers dat op het internet voorstellen – niet nodig is voor kinderen en niet bepaald realistisch is voor veel ouders’, zegt Rolinde Demeyer. ‘Soms zie ik op het internet tips als: maak een moestuin met je kind of kook elke dag vers. Maar veel mensen hebben die privileges niet.’
Volgens de kinderdiëtiste zien ouders door de bomen het bos niet meer. ‘Er is een biologische reden dat je kind geen groenten lust: voor hen smaken groentjes bitter, ze associëren het met gif. Toch denken ouders dat hun kind buiten de norm valt. Daardoor leggen ze de lat hoog voor hun kinderen, maar ook voor zichzelf. En dat is onnodig: groenten zijn niet de heilige graal van ouderschap.’
Twijfel je of je kind wel ‘gezond’ eet? En weet je niet precies hoe gezond eten eruit moet zien? Rolinde Demeyer organiseert op 23 maart om 20 uur de webinar ‘Help, mijn kind eet niet gevarieerd’ om helderheid te scheppen. Meer info via opdegroei.be
BOEKENTIP: ‘Framboos van Höngry’
Höngry is een Belgisch merk dat via prentenboeken en speelgoed groenten en fruit herkenbaarder en speelser maakt in de wondere fantasiewereld van kinderen. Naast een headbangende Freddie Broccoli, zorgen grappenmaker Lola Banaan en wilde blauwe bessen ervoor dat het eten van groenten en fruit een waar spektakel wordt.
HÖNGRY is online te verkrijgen alsook bij een van de 120 winkels in Vlaanderen en Nederland.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier