?Mijn familie zou nooit dulden dat ik hoog van de toren blaas.? Matthew McConaughey is nochtans dé nieuwe ster aan de filmhemel. Knap, sexy, én hij kan acteren. Zoals hij ten overvloede bewijst in ?A Time to Kill?.

Roald Rynning/foto’s : Alan Pappe (Outline)

AL MAANDENLANG HEERST er in Hollywood een drukte van jewelste rond de 26-jarige nieuwe ster. Hij zou eenzelfde soort sex-appeal hebben als Paul Newman. De nieuwe Marlon Brando, zeg maar. Beweerd wordt dat Cruise, Pitt en Reeves de grond onder hun voeten voelen wegzakken.

Zijn schitterende prestatie in A Time to Kill betekende zijn doorbraak. Toen de film in de States uitkwam, haalde Matthew McConaughey de cover van gerenommeerde Amerikaanse bladen als Vanity Fair, Interview en Entertainment Weekly. Sinds Howard Hughes ene Jane Russell in een hooiberg liet stoeien in de film The Outlaw, heeft men nooit meer zo’n promotiecampagne meegemaakt rond een volslagen onbekend acteur.

Voor Hollywood komt McConaughey als een geschenk uit de hemel. Er zijn namelijk al meer dan voldoende slordig uitziende acteurs en te weinig deftig geklede, nette jongens. Het zal dus niemand verwonderen dat al de studio’s een graantje willen meepikken uit de McConaughey-ruif.

Maar ze vissen (voorlopig) achter het net. Warner Brothers namelijk, heeft met de charismatische nieuwkomer een contract voor minstens drie films en weigerde hem uit te lenen aan Fox voor Speed 2, en aan Universal voor de remake van The Day of the Jackal met Richard Gere als tegenspeler.

In de plaats daarvan laat Warner hem optreden in het gezelschap van Jodie Foster in de Carl Sagan science-fiction-film Contact, Robert Zemecki’s eerste prent na Forrest Gump waarmee hij zowat alle Oscars in de wacht sleepte.

Wat is er nu zo speciaal aan Matthew McConaughey ? Ondeugend sexy ? Ongetwijfeld ! Knap ? Zeker en vast ! Maar hij is beslist geen leeghoofd. Matthew kan aardig acteren en is in staat het publiek in zijn ban te houden.

Om het met de woorden van Don Phillips die de jongste sensatie van Hollywood ontdekte te zeggen : ?Matthew beschikt over de drie dingen die van iemand een ster maken : hij is knap, hij heeft talent en alle meisjes willen met hem naar bed.?

Joel Schumacher, regisseur van A Time to Kill, is het daar roerend mee eens : ?Op het eerste gezicht is hij de mooie buurjongen die iedere moeder zich als man voor haar dochter zou wensen. Bij nader toekijken, ontdek je een gevaarlijke knaap die je maar beter ver uit de buurt houdt. Matthew heeft de ruwe elegantie van een jonge Marlon Brando, maar hij is volgens mij wel zeer origineel. Hij is iemand die het sowieso zal maken in het leven, acteur of niet.?

Ik heb afspraak met dat nieuwe sekssymbool uit Hollywood in het Regency Hotel in New York. Hij is ongeveer 1m 80 lang, draagt een baardje (?Dan hoef ik me niet meer te scheren?) en een sportief grijs pak, en drinkt water zo uit de fles. Hij is vriendelijk, heeft een zeer expressief gelaat en straalt meteen vertrouwen uit.

Is hij klaar voor de roem ?

?Ik denk het wel?, antwoordt hij zonder een zweem van aarzeling. ?Het doet wel vreemd aan met een lijfwacht naar een filmpremière te gaan en onder een andere naam in een hotel te boeken. Maar ik beleef schitterende tijden. Ik ben nog een groentje en moet nog groeien, maar ik krijg enorme kansen. Een droom die in vervulling gaat.?

Zijn helderblauwe ogen schitteren. ?Wat ik daarbij wel zal missen, is anonimiteit. Zelf kunnen waarnemen zonder waargenomen te worden. Er komen zowel moeilijke als makkelijke dagen, maar ik leer wel hoe ik dat moet verwerken.?

McConaughey is in heel korte tijd een ster geworden. Zijn sprookje klinkt ongeveer als volgt. Een paar dagen voor Matthew in 1992 afstudeerde aan de filmschool van de University of Texas stond hij een glas te drinken in de bar van het Hyatt Regency in Austin. De barman vertelde hem dat de man aan het andere uiteinde van de tapkast de producer was van Richard Linklater’s film Dazed and Confused.

?Ik stapte op de man af en stelde mezelf voor, in de hoop dat er een job voor mij was weggelegd als assistent.? Na een flink aantal wodka’s waren Matthew en producer en casting-director Don Phillips goede maatjes geworden. ?Zodanig zelfs dat we een paar uur later eruit gegooid werden omdat we het te gortig maakten.?

Phillips gaf de onervaren acteur een rolletje als Wooderson, een adolescent marihuanaroker en fuifnummer. Uit dat rolletje van enkele regels groeiden totaal nieuwe, geïmproviseerde scènes.

?Dat was de eerste van een aantal geweldige gebeurtenissen.? In Return of the Texas Chainsaw Massacre speelde hij de rol van een psychopaat met een elektronisch gestuurd kunstbeen ; in Boys on the Side was hij een uit de kluiten gewassen politieman die Drew Barrymore versierde, en in Lone Star, de fel toegejuichte prent van John Sayles, een Texaanse sheriff.

?Ik heb al veel geluk gehad. Geluk en een goede samenloop van omstandigheden : voor sommige mensen heet dat goddelijke voorzienigheid. Toen ik in Hollywood arriveerde, in augustus 1993, duurde het amper vijf dagen of ik had een contract op zak. Dat noem ik een mirakel. Ik ben heel gelovig opgevoed en geloof nog altijd in God. Er zijn de jongste drie jaar zoveel positieve toevalligheden in mijn leven geweest en zoveel fantastische dingen gebeurd, dat ik de laatste ben om aan God te twijfelen.?

Een van die fantastische dingen was de hem toegewezen hoofdrol in A Time to Kill, de verfilming van John Grisham’s roman uit 1989. Het is het verhaal van Jake Brigance, een eerzuchtige advocaat uit het zuiden van de VS. Hij verdedigt een zwarte vader, die beschuldigd wordt van de moord op de verkrachters van zijn dochter. Aanvankelijk zou Matthew de schurkachtige broer van een van de verkrachters spelen, maar die rol wordt nu vertolkt door Kiefer Sutherland.

?Ik ben er altijd van overtuigd geweest dat de rol van Jake hem op het lijf geschreven was?, vindt Joel Schumacher (regisseur van Batman). Matthew heeft zowel iets elegants als iets uitdagends over zich, en dat straalt gewoon van het scherm af. Maar de studio wilde een naam-met-faam voor die productie van pakweg 40 miljoen dollar.?

En ook auteur John Grisham had iets in de casting-pap te brokken. Hij wilde evenmin een anonieme acteur voor de jonge advocaat in de verfilming van wat hij zijn liefste en meest persoonlijke boek noemt.

De bijzonder lastige zoektocht naar een geschikte acteur voor de rol van Jake sleepte maandenlang aan. Grisham had intussen ook Woody Harrelson, Brad Pitt, Keanu Reeves, Ralph Fiennes en Val Kilmer afgewezen. Regisseur Joel Schumacher wilde het opgeven. En toen kwam het lot een handje toesteken. Schumacher wilde in een goddelijk moment van inspiratie nog een allerlaatste poging wagen. Hij liet Matthew overvliegen uit Texas waar hij bezig was met Lone Star voor een geheime screentest. ?Ik liet John de tape zien en Matthew’s verschijning beviel hem meteen. Bij Warner waren ze zo tevreden dat we het eindelijk eens waren, dat het hen niet meer kon schelen dat Matthew nog geen gevestigde waarde was.?

Om die onbekende hoofdrolspeler enigszins te compenseren, stelde Schumacher een cast samen met (toch) een paar zwaargewichten als Sandra Bullock, Samuel L. Jackson, Kevin Spacey, Donald en Kiefer Sutherland.

?Zo’n positieve ervaring had ik nog nooit meegemaakt?, glundert Matthew. Hij had er zelf eerst twee jaar rechten opzitten alvorens over te stappen op filmstudies. ?Ik had nog nooit acteerlessen gevolgd en heb dus heel wat geleerd van die doorgewinterde vakmensen. Ik heb geleerd hoe ik me moet voorbereiden en hoe ik, eenmaal op de set, alles mag vergeten. Het lijkt wel op golfspelen. Je moet het leren en oefenen, maar eenmaal op de green, denk je niet meer aan je swing.?

A Time to Kill gaat over raciale spanningen in de zuidelijke Verenigde Staten. In een van de meest cruciale scènes breekt er een rel uit tussen zwarte demonstranten en leden van de Ku Klux Clan.

?Toen we die rel draaiden in Canton, waren we eventjes bang dat er tussen de 600 zwarte en blanke figuranten een echte rel zou uitbreken. Maar uiteindelijk is het een dag van verzoening geworden. Blanken en zwarten, die kinderen hadden op dezelfde school, praatten voor het eerst met elkaar. De film over het slaan van bruggen tussen blanken en Afro-Amerikanen had dus een effect in dezelfde zin op de burgers van Canton. Dat was een van de mooie dingen aan het filmen.?

McConaughey werd geboren in Uvalde (Texas) en groeide op in Longview, in het oosten van Dallas, in een omgeving waar raciale spanningen soms te snijden zijn.

?Ik ben me daar pas achteraf bewust van geworden. Ik heb nooit beseft hoe groot die rassenscheiding in Amerika wel is, tot ik voor een jaar naar Australië ben gegaan en een andere kijk op mijn eigen land heb gekregen. Soms moet je afstand nemen om iets goed te begrijpen.?

Het hoogtepunt in A Time to Kill is de memorabele scène in de rechtszaal, waar Matthew een lang, sterk en bewogen pleidooi afsteekt. Een scène waarvoor hij doodsangsten uitstond.

?Twee weken lang had ik de scène gelezen, elke morgen, en elke avond voor het slapengaan. De dag dat we moesten draaien, brak het angstzweet me uit, ik had buikloop en een bloedneus. Het leek alsof ik leegliep. Ik weet dat het raar klinkt, maar zo was het echt. Ik deed de scène als in een trance. De hele dag lang besefte ik gewoon niet wat ik zei. Wat ik me wel herinner, is dat ik in het pleidooi op een punt kwam dat ik begon te beven en dat er tranen over mijn wangen biggelden. Die dag leerde ik meer over acteren dan alle andere dagen bijeen.?

Als kind droomde Matthew nooit van acteren, Hollywood of roem. Niemand in zijn familie gaf blijk van enige artistieke interesse. Zijn moeder Kay was lerares, zijn overleden vader Jim verkocht oliepijpen en dat doen ook Matthews twee oudere broers, Pat en Rooster.

?We mochten maar een uur per dag televisie kijken, en dan keken we naar Incredible Hulk, weet ik nog.? Zijn eerste film, Orca, zag Matthew pas toen hij tien was. ?Mijn hele jeugd heb ik hoofdzakelijk buiten doorgebracht, met zwemmen en met het bouwen van boomhutten, niks kunst of zo.?

Hij speelt met het waterflesje.

?Ik denk dat mijn modale, een tikkeltje conservatieve opvoeding me zal helpen gemakkelijker om te springen met de roem die me zo plots overvalt. Mijn familie zou nooit dulden dat ik hoog van de toren blaas.?

Hij kijkt naar zijn vaders zegelring die hij om zijn linkermiddenvinger heeft. De ring werd gemaakt van de schoolringen van zijn ouders en van goud uit moeders tanden.

?Vader overleed toen ik Dazed and Confused aan het filmen was?, klinkt het plots heel zacht. ?Hij had net nog met moeder gevrijd toen hij een hartaanval kreeg. Een mooie manier om te sterven.?

Hij is er vast van overtuigd dat zijn vader nog altijd over hem waakt. ?Paps weet wat er gaande is, hij ziet dit allemaal gebeuren. Ook al is hij er niet meer, die band die blijft bestaan.?

Met de 250.000 dollar die hij met A Time to Kill verdiende (dat bedrag is intussen opgelopen tot 4 miljoen !), kocht Matthew zich de wagen van zijn dromen, een zwarte G.M.C. Yukon terreinwagen. Voor de rest leeft hij tamelijk eenvoudig. Hij deelt in Los Angeles een schaars gemeubelde tweekamerflat met zijn zakenpartner Todd Gustawes, een schoolkameraad die door iedereen Gus wordt genoemd.

?Het is leuk veel geld te hebben om alles te kopen wat je maar wenst, en het is zalig je familie en je vrienden op een etentje te kunnen tracteren. Vroeger heb ik dat nooit kunnen doen?, lacht de acteur, die vóór Hollywood lonkte, ook nog even bankbediende, timmerman en metselaar was.

?Maar toch, ik jaag die vedettenstatus niet na. Ik wil gewoon goed werk leveren. Maar als geld een nevenverschijnsel is van goed werk, dan zeg ik graag dankjewel !?

In zijn vrije tijd speelt Matthew golf en gaat hij vaak wandelen met zijn hond Ms. Hud, een kruising tussen een labrador en een chow-chow. Bovendien houdt hij een dagboek bij.

?En elke morgen lees ik in The Greatest Salesman in the World van Og Mandino, een motiverend boek dat ik zes jaar geleden heb leren kennen. Het is het eerste boek dat ik heb gelezen van de eerste letter tot de laatste en het heeft me wakkergeschud. Het zegt : doe niet wat van je verwacht wordt, maar wat je zelf zou willen doen. En toen besefte ik dat rechten studeren niet echt my cup of tea was. Ik wilde verhalen vertellen, dus stapte ik de rechtsfaculteit buiten en de filmschool binnen.?

De ambitieuze McConaughey heeft intussen al zijn eigen productiemaatschappij, die hij J.K. Livin’ noemde (wat staat voor Just Keep Living, de laatste woorden die hij improviseerde in de laatste scène van Dazed and Confused) en hij wil ook zijn eigen films regisseren.

?Vorig jaar heb ik een kortfilm geregisseerd, Rebel, en over een jaar of twee zou ik graag opnieuw regisseren?, verklapt hij. Intussen is hij de tegenspeler van Bill Murrey in een road picture, Larger than Life, die later dit jaar in omloop komt. ?Momenteel concentreer ik me helemaal op acteren. Dit is de kans van mijn leven en elke keer steek ik daarbij nog heel wat op over regisseren.?

Dat is allemaal goed en wel, maar hoe zit dat met zijn liefdesleven ? De roddelpers berichtte al in het lang en in het breed over de ontluikende liefde tussen hem en mede-actrice Ashley Judd, maar er wordt ook verteld dat hij een passionele relatie heeft met een andere medespeelster uit A Time to Kill, Sandra Bullock.

?Toen ik in Mississippi aan het filmen was, heb ik geen enkel van die geruchten gehoord,? klinkt het onschuldig, ?en terug in Los Angeles heb ik met niemand gepraat, ik had het te druk met filmen.?

Goed geprobeerd. Maar wij hebben foto’s gezien, waarop hij en Sandra over het strand dartelen.

?Dat was veel later?, antwoordt hij daarop. Hij wil blijkbaar geen persoonlijke onderwerpen aansnijden. ?We maakten toen een kortfilm, Making Sandwiches. Zij was mijn tegenspeelster en de roddelpers maakte plaatjes van de filmopnamen op het strand. Wie ze niet toonden op de foto, was de cameraman die filmde. Dat is de waarheid en niets anders.?

Het wordt duidelijk dat een vertrouwelijk gesprek met hem voeren geen makkie is. Over neutrale onderwerpen praat McConaughey heel vlot, maar vraag je iets persoonlijks, dan sta je voor een muur. Hij is altijd beleefd en lijkt al verdraaid goed op een doorgewinterde vakman die eindeloos is gebriefd over wat hij mag zeggen en wat niet, door agenten, managers en dat geeft hij zelf toe door Sandra Bullock, die zelf van de ene dag op de andere een ster werd met haar rol in Speed.

?Sandra en ik houden nog altijd contact met elkaar?, zegt hij. ?Zij is een goede vriendin geworden en heeft me enorm door deze laatste maanden heen geholpen.? Schalkse glimlach. ?Humor houdt me in deze gezond?, voegt hij er nog aan toe, verwijzend naar de inbreuken op zijn privé-leven. ?Ik probeer het allemaal niet te ernstig te nemen.?

Hij wil ook niets kwijt over zijn relatie met Patricia Arquette, die dateert van voor haar huwelijk met Nicolas Cage, of over enige andere relatie.

?Iedereen houdt van een beetje mysterie?, is zijn uitleg. ?Het is net zoals een vrouw nalopen : daar moet toch iets van jagen inzitten, een beetje geheimzinnigheid ook. Dat maakt het zo bijzonder.?

Maar dit wil hij nog wel kwijt : ?Ik heb geen vriendin en ik ben ook niet op zoek. De enige vrouw in mijn leven is momenteel Ms. Hud, mijn hond.?

?A Time to Kill? loopt vanaf 11 september bij ons in de bioscoop.

Matthew McConaughey met zijn hond Ms. Hud : Momenteel de enige vrouw in mijn leven.