Ze zijn met 26, de jonge designers die in de kelder van Kortrijk Xpo hun werk tonen op de theyoungdesignersfair op Interieur 06. Een lovenswaardig initiatief, want internationaal doorbreken is niet gemakkelijk voor jong talent. Wij vroegen vier internationale experts om alvast hun gouden tips te geven aan al dat fris designgeweld.

Giulio Cappellini

Giulio Cappellini staat aan het hoofd van Cappellini, een van de grootste designmerken van Italië. Hij wordt beschouwd als de ontdekker van de Britse ontwerper Jasper Morisson en van de Franse Bouroullec-broertjes.

Kunt u de huidige jonge generatie vergelijken met die van pakweg dertig jaar geleden ?

Vroeger ontwierpen designers maar een paar goede producten. Nu proberen jonge ontwerpers producten te bedenken die perfect geïntegreerd zijn in het erfgoed van een merk door zowel de commerciële als de producttechnische kant te bekijken. Nu is het belangrijk om het juiste product voor het juiste bedrijf te maken.

Meer en meer bedrijven, ook kleine, beginnen met geschoolde productontwerpers te werken. Is het makkelijker, om nu werk te vinden als ontwerper dan vroeger ?

Och, de pers geeft nu veel meer visibiliteit aan ontwerpers en aan design in het algemeen, vergeleken met 1966 en 1976. Maar uiteindelijk zijn succesvolle ontwerpers diegenen die in de loop der jaren overblijven.

Wat is een goede ontwerper ?

Een persoon die mooie en bruikbare objecten tekent, sterke objecten. Iemand die wil innoveren en zichzelf ter discussie durft te stellen.

Welk advies wilt u meegeven aan jonge ontwerpers ?

Begin met een paar projecten : laat de kwaliteit primeren op de kwantiteit. Wees klaar om je projecten te verdedigen. Begrijp dat het vele jaren duurt om succesvol te worden in de internationale designwereld.

Alberto Alessi

Alberto is de kleinzoon van Giovanni Alessi, de oprichter van de Italiaanse de-signfabriek. Hij is artistiek directeur en selecteert de mensen die voor het familiebedrijf zullen werken.

U werkt vooral met architecten en minder met industriële ontwerpers. Waarom ?

Omdat er een groot verschil is tussen architecten en designers, op zijn minst op praktisch niveau. De architecten hebben een veel grotere en gevarieerdere cultuur. Dus ze garanderen normaliter een superieure kwaliteit. Vooral in Italië. Daar krijgen designers een opleiding volgens de oude tradities : gericht op functie en technologie. Een architect krijgt een uitgebreide culturele vorming.

Doet u aan scouting onder jongeren ?

Jong betekent 50 jaar in het geval van architecten. Pas dan beginnen ze zich te ontwikkelen. Natuurlijk doen we ook aan scouting in design- en architectuurscholen : we organiseren tien of twaalf ateliers. Dan ontdekken we wel feeling, maar jammer genoeg weinig echt talent. Het probleem is dat er elk jaar duizenden ontwerpers afstuderen. Daarom concentreer ik me liever op de tweehonderd grootste architecten van het moment.

Is het moeilijker of gemakkelijker dan vroeger voor jonge ontwerpers om een carrière op te bouwen ?

Makkelijker omdat er meer fabrikanten op de markt zijn, maar tegelijkertijd zijn er meer concurrerende ontwerpers. Het is niet zoals in de sport, waar je op je dertigste fin de carrière bent. Je concurreert als jonge ontwerper met ontwerpers die soms ouder zijn dan tachtig. Achille Castiglioni en Ettore Sottsass, ze werken nog.

Hebt u adviezen voor jonge ontwerpers ?

Studeer architectuur en geen design. Probeer drie, vier jaar bij een grote maestro te werken, zelfs als je er niet voor betaald wordt.

James Dyson

James Dyson is stofzuigerproducent. Hij was de eerste Britse ondernemer die een European Design Award won. In september 2008 opent hij in Groot-Brittannië The Dyson School of Design Innovation. Die is in de eerste plaats bedoeld voor jongeren tussen 14 en 18 jaar.

U richt een designschool op, is er dan zoveel mis met de bestaande ?

Er is te veel nadruk op mechanisch afdreunen en examens en te weinig op creativiteit en blootstelling aan risico’s – nochtans een vitaal onderdeel van het leven. Het is belangrijk dat studenten fouten leren maken en ervan leren. Ik heb 5126 foute versies gemaakt voor ik de Dyson stofzuiger klaarhad.

Is er wel genoeg werk voor al die jonge ontwerpers ?

Er is zeker vraag naar goede ontwerpers. Er is echt een tekort aan geschoolde ingenieurs in Groot-Brittannië : in het volgende decennium zullen er 300.000 nodig zijn.

Welke kwaliteiten heeft een goed ontwerper volgens u ?

Een goed ontwerper ziet wat iedereen ziet, maar door andere ogen. Hij of zij weigert om verder te leven met frustrerende producten, maar wil dingen beter maken. Ze moeten ook redelijk goed tegen kritiek kunnen en zich kunnen weren tegen tegenstrijdige meningen. Als ingenieur moet je immers controversie uitlokken en het conventionele op zijn kop durven te zetten.

Welke tips hebt u voor jonge designers die een carrière willen opbouwen in de internationale designwereld ?

Geloof in je ideeën. Hou je klaar voor weigering, maar stick to your guns. Zoek jezelf een mentor : Jeremy Fry nam een risico en gaf me direct na de schoolbanken werk. Ik kreeg kansen, advies en aanmoediging. Onbetaalbaar. Stel alles ter discussie : het antwoord zou weleens het tegenovergestelde van de conventionele gezonde verstand kunnen zijn

Keep going : techniek is een fascinerend en voldoeninggevende carrière. Ik kan het iedereen aanraden.

Brigitte Fitoussi

Brigitte Fitoussi is architect van opleiding, journalist, auteur en sinds anderhalf jaar creatief directeur bij het Franse zilvermerk Christofle. Daar introduceerde ze jonge ontwerpers zoals de Franse Ora Ito en de Portugees Toni Grilo.

Dit voorjaar gaf u de Franse ontwerper Pierre Charpin de leiding over Silver Spirit, een project met de studenten van de Ecal (Ecole Cantonale d’ Art de Lausanne). Waarom ?

Christofle is een heel mooi en luxueus merk, maar luxe is niet hetzelfde als design. Ik wil de twee mixen. Zilver is voor die studenten een heel nieuwe wereld. Ik had gevraagd om kleine objecten te maken die meegedragen kunnen worden. Ze creëerden condoomdoosjes, begonnen zilver te combineren met roze plastic, een naaikitje,… Bedoeling is dat we een aantal van deze prototypes ook echt zullen produceren.

Houdt u ervan om met jongeren te werken ?

Erg. Ik hou ervan om mensen te ontdekken en om hen op te volgen. Het enerveert me als ze na een succesvol ontwerp denken dat de wereld aan hun voeten ligt. Je hebt nu eenmaal geen drie miljoen genieën per decennium. Je moet hard werken om ergens te raken.

Hoe moeten ze dat dan concreet aanpakken ?

Denk na : het heeft geen zin om te zeggen “ik zag een vlindertje fladderen en ik heb me daarop geïnspireerd voor een vorm.” Er moet een visie achter schuilgaan, er gaat veel denkwerk aan vooraf.

Wees gepassioneerd, anders hou je het niet vol. Het is keihard werken en heel veel geduld hebben. Het is geen evident beroep. Als ontwerper ben je immers niet zo vrij als een artiest : je moet een dienst verlenen en met heel veel dingen rekening houden : voor welk merk werk ik ? Voor welke industrie ? Voor welke markt ? Tegen welke kostprijs ? Voor welke gebruiker ? Wees nieuwsgierig. Lees veel, reis, observeer en luister naar de mensen die je ontmoet.

Door Leen Creve