Onlangs haalde een 36-jarige Canadese vrouw de internationale pers omdat ze artefacten die ze 15 jaar eerder had gestolen in Pompeii terugstuurde. Ze is niet de eerste: zo’n 200 toeristen gingen haar voor.
Vijftien jaar geleden bezocht de toen 20-jarige Canadese Nicole Pompeii in het zuiden van Italië. In een opwelling besloot ze een paar stukjes mozaïek , een deeltje van een amfora (soort kruik) en wat stukjes keramiek mee naar huis te nemen. Ze wilde een ‘stukje geschiedenis hebben dat niemand anders heeft’.
Nu weet ze niet hoe snel ze verlost wordt van de spulletjes. Ze stuurde ze terug naar Pompeii met een begeleidende brief met uitleg. Volgens The Guardian schrijft ze dat de artefacten ‘vervloekt’ zijn. Ze hebben haar alleen maar ellende gebracht. Zo heeft ze al tweemaal borstkanker gehad waardoor ze twee borstamputaties moest ondergaan en kwam haar gezin in de financiële problemen. ‘Neem ze alstublieft weer terug, ze brengen ongeluk. Ze zijn vervloekt.’
Nicole is niet de eerste die spijt krijgt van haar diefstal. Luana Toniolo van het Archeologische Park Pompeii vertelt aan Lonely Planet dat ze al meer dan 200 retourpakketjes hebben ontvangen. Zoveel dat er een tentoonstelling aan gewijd is. Meestal hebben mensen er gewoon spijt van dat ze de spullen hebben meegenomen, anderen hebben de artefacten geërfd en weten zich er geen raad mee. Maar een groot aantal spijtoptanten schrijft dat ze de gestolen souvenirs niet langer in hun bezit willen hebben omdat ze vervloekt zouden zijn en alleen maar ellende hebben gebracht.
Alhoewel het fijn is dat mensen de gestolen spullen terugsturen, is de aangebrachte schade daarmee zeker niet weg, zegt Toniolo. Het is immers niet meer duidelijk waar de artefacten vandaan komen en daardoor ontbreekt de context. Hun belang als historisch object is jammer genoeg grotendeels verloren gegaan.
Lange traditie van diefstal
Diefstal is geen nieuw fenomeen in Pompeii. Rond het jaar 1700 liet de toenmalige koning van Napels zijn paleis vullen met schatten uit Pompeii. Onbedoeld is het daarmee goed gekomen omdat zijn verzameling tegenwoordig een belangrijk deel is van de uitgebreide collectie artefacten die nu tentoongesteld wordt in Napels.
Minder goed is het afgelopen met een groot deel van de 44.000 kunstobjecten die tussen de Tweede Wereldoorlog en 1977, toen de Washington Post erover berichtte, gestolen werden uit Italiaanse kerken, kastelen, musea en archeologische sites.
Tot op de dag van vandaag gaan de diefstallen door. Zo werd een Nederlandse 16-jarige jongen in 2014 betrapt toen hij een tegel mee wilde nemen. Hij was van plan de tegel op Ebay te verkopen. Met de opbrengst wilde hij een iPhone aanschaffen. Een jaar later werden twee Amerikaanse toeristen op het vliegveld gepakt met een dertig kilo wegende gedecoreerde steen van een villa in Pompeii en in 2017 werd een bronzen beeldje van een paard achter een plastic paneel weggehaald.
Het probleem is nog altijd zo groot dat het Archeologische Park Pompeii en het Openbaar Minister in 2019 een overeenkomst sloten om diefstal en vernielingen in de toekomst beter en efficiënter aan te pakken. Maar het is nog belangrijker dat mensen zich realiseren dat het wegpakken van een scherf, steen, tegel of andere kleine archeologische vondst betekent dat waardevolle informatie over het verleden verloren gaat.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier