‘Ingrijpende historische gebeurtenissen hebben altijd een grote impact gehad op onze kledingkeuzes’, schrijft modejournalist Ellen De Wolf, maar ‘het is te vroeg om een nieuw tijdperk in te luiden.’
‘Ik heb echte schoenen aan. Mét hakken.’ Dit bericht stuurde ik begin juli naar mijn vriendinnen. Het was de eerste keer na de lockdown dat we elkaar allemaal terugzagen op restaurant. Het was ook de eerste keer in maanden dat ik iets anders aan mijn voeten had dan mijn geliefde Birkenstocks of sneakers.
Intussen zijn we eind augustus en loop ik nog steeds op Birkenstocks. Thuiswerken blijft de norm en met mijn vriendinnen op restaurant gaan zit er, toch waar wij wonen, voorlopig niet in. De wereld is nog steeds in de greep van de pandemie en niemand die weet hoelang het nog zal duren. Wat we wel weten, is dat het leven is veranderd en – bijgevolg – hoe we ons daarvoor kleden ook. Dat is op zich niks nieuws. Ingrijpende historische gebeurtenissen zoals pandemieën, recessies of oorlogen hebben altijd een grote impact gehad op onze kledingkeuzes.
Zijn mijn schoenen met hakken dan volledig verleden tijd? Er zijn kunsthistorici die beweren van niet. ‘Het is verleidelijk om te denken dat de hedendaagse mode zal verdergaan op zijn huidige elan van casualness, na deze lange periode in comfy kleren’, zei Raissa Bretaña, docent aan het Fashion Institute of Technology in New York onlangs in Teen Vogue. ‘Maar ik denk dat we de andere kant uitgaan, dat de terugkeer naar kleren ‘om buiten te komen’ onze interesse in formelere kleren zal doen opleven.’
Zijn mijn schoenen met hakken dan volledig verleden tijd?
Bretaña baseert haar theorie op de naoorlogse mode, toen Christian Diors New Look de mode-industrie nieuw leven inblies en heruitvond wat vrouwelijkheid betekent in een wereld na Wereldoorlog II. Na jaren van schaarste en soberheid luidde Dior met zijn ‘nieuwe look’ – wespentaille, gevulde heupen en klokkende rok – een nieuw tijdperk in. En dat is lang niet het enige voorbeeld. Na de Eerste Wereldoorlog en de Spaanse griep in 1918 ontstond de flapper-mode, gekenmerkt door rijkelijk versierde en korsetloze kledij, om vrij te bewegen. En recenter, midden jaren zeventig, resulteerde de oliecrisis en de daaropvolgende recessie in het ontstaan van de discolook en Yves Saint Laurents befaamde Ballets Russes-collectie, een explosie van kleur en opulentie.
‘We zullen hier uitkomen, zoals uit een oorlog’, zei trendwatcher Li Edelkoort over de huidige crisis. ‘De gebouwen zijn er nog, maar alles is puin. We zullen twee dingen willen: veiligheid en dansen. We zullen verlangen naar iets nieuws. Naar excentrieke kleren, romantische kleren.’
Het spreekt voor zich dat de gevolgen van de pandemie voor de mode groter zijn dan de keuze tussen hakken en Birkenstocks. De hele mode-industrie deelt zwaar in de klappen. Bijna niemand komt ongehavend uit 2020. Toch zien Edelkoort en veel modeprofessionals dit rampjaar ook als hét moment om het modesysteem heruit te vinden, om ‘veranderingen door te voeren die de zaken vereenvoudigen voor merken’, aldus Dries Van Noten in een open brief. Hij heeft het onder meer over het uitstellen van de koopjes, latere leveringsdata voor nieuwe collecties en het aanpakken van het overaanbod. Maar niet iedereen is hiervoor te vinden.
Het is te vroeg om een nieuw tijdperk in te luiden. Het zal nog maanden, misschien zelfs jaren duren alvorens we de balans kunnen opmaken en spreken van ‘een wereld na’. Alvorens we weten wie deze crisis financieel heeft overleefd. Of het modesysteem echt is veranderd. En of hakken het hebben gehaald van Birkenstocks.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
