Nicolas Di Felice, de frisse wind bij modehuis Courrèges: ‘Ik ben niet bang om op mijn bek te gaan’

In september 2020 werd Nicolas Di Felice benoemd tot artistiek directeur bij Courrèges. In amper vijf maanden is de Belgische ontwerper er met de kleinschalige collectie Rééditions en een eerste defilé in geslaagd het mythische Franse modehuis weer kleur in te blazen.

Parijs, avenue François 40. Van een lockdown valt hier weinig te merken: het hart van Courrèges klopt op het ritme van het échte leven, weliswaar met aandacht voor de social-distancingregels. In de studio op de eerste verdieping gonst het van de bedrijvigheid: hier wordt de laatste hand gelegd aan de nieuwe collectie. Aan de straatkant, in de Courrèges-boetiek, steelt wit de show. De boetiek is fonkelnieuw of, beter gezegd, ze fonkelt opnieuw als weleer: een baken van vreugde, futuristisch avant-gardisme en vaak maagdelijke soberheid. Helemaal zoals in het begin, in de onstuimige sixties, toen André Courrèges en zijn vrouw Coqueline een totaal nieuw universum bedachten. Een universum waarvan de lijnen en de beweging het hoopvolle radicalisme ademden van een tijd die ons, zoveel jaar later, gezegend toeschijnt. De voorbije jaren zat het modehuis wat in het slop. Het lukte Courrèges maar niet van zich te laten horen in het concert waarin de andere spelers uit de hedendaagse modesector wél een stem hadden.

Spelen op de terrils

In 2018 werd het modehuis overgenomen door Artemis, de investeringsholding van de familie Pinault en de grootste aandeelhouder van Kering, het op een na grootste luxeconcern ter wereld. In september 2020 kwam dan Nicolas Di Felice, een man die al een mooi parcours had afgelegd, zij het in de luwte. De roots van Nicolas liggen in Charleroi, maar voor zijn studie trok hij naar Brussel, naar La Cambre, waar hij uitblonk door zijn zorg voor materialen en zijn zin voor techniek. Hij maakte de studie niet af: in zijn laatste jaar kon hij al aan de slag bij Balenciaga, waar Nicolas Ghesquière destijds de artistieke plak zwaaide. Na zijn periode bij Balenciaga schaafde hij verder aan zijn talent bij Dior en bij Louis Vuitton.

Toen hij moest uitleggen op welk project hij broedde voor Courrèges – hij was al sinds het prille begin van zijn carrière dol op dat modehuis – koos hij ervoor de eigenaars een brief te schrijven. Daarin vertelde hij over zijn leven, over zijn kindertijd, toen hij speelde op de terrils, bedekt met het zwarte gruis dat in de Borinage alomtegenwoordig is. Verder in de brief had hij het over zijn passie voor muziek, over zijn eerste kennismaking met notenleer, over zijn klarinet en over de bands waar hij als tiener mee dweepte.

Nu Nicolas Di Felice de allerlaatste hand legt aan zijn eerste defilé voor Courrèges, staat dit alles hem nog levendig voor de geest. Hij belooft een knipoog naar de roots waar hij trots op is. Maar alvorens een collectie voor te stellen, wilde hij alles aan een grondig onderzoek onderwerpen. Zich omringen met een team dat dezelfde koers wil varen. Het zo gevierde Courrèges-erfgoed de eer betuigen die het verdient en een eigen invulling geven aan de rijke archieven van het in 1961 opgerichte modehuis.

Natuurlijk droomde hij van een ‘mooie’ show, een show mét publiek, tijdens de Fashion Week, maar daar besliste corona anders over. Om toch iets te behouden van de energie en de haast onmisbare adrenaline die bij een defilé horen, zal de ontwerper dus ‘doen alsof’, zonder publiek. Vanuit de coulissen zal hij het startschot geven.

U bent sinds september 2020 artistiek directeur bij Courrèges. Hoe bevalt dat?

‘Ik voel me goed, omdat ik voel dat ik hier op mijn plaats zit. Wanneer je de teugels in handen krijgt van een modehuis met een rijk erfgoed, bestaat de uitdaging erin dat eer aan te doen en tegelijk eigen accenten te leggen. Dat is wat ik ben overeengekomen met de familie Pinault, die mij in dienst heeft genomen. De familie heeft mij de sleutels van het modehuis toevertrouwd. Ik doe alles over, ik pruts aan alles, over de volle 360 graden: aan de architectuur, aan de parfums, aan de damesmode – ook een beetje aan de herenmode trouwens – aan de accessoires, waaronder juwelen in samenwerking met Stéphanie D’heygere, aan het imago. Ik vertrouw daarbij op mijn eigen smaak en natuurlijk op Courrèges, op de vormen, de kleuren, de geometrie en het veelomvattende universum van het merk. Want André Courrèges ontwierp in de eerste plaats ruimtes. Zijn naam is trouwens onlosmakelijk verbonden met de space age fashion, destijds een echte trend. Nochtans is dat niet mijn uitgangspunt, maar wel de obsessie en het radicalisme van een gepassioneerde ontwerper. Dat aspect spreekt me heel erg aan, omdat ik denk dat ik even obsessief en radicaal ben. Toen ik hier aan de slag ging, hebben we foto’s genomen van een honderdtal archiefstukken en die op kleur gesorteerd. Ik vond het belangrijk om te focussen op de opbouw: die was geniaal in termen van materiaalkeuze, vormgeving, de wijze waarop de kledingstukken in elkaar waren gezet, de ietwat bumpy, ronde naden… Ik wil twee tijdperken, het verleden en de toekomst, met elkaar in dialoog laten gaan. Mijn futurisme is niet zozeer gebaseerd op een fantasiebeeld van vooruitgang, wel op maatschappelijke en menselijke waarden. Want de vragen die er momenteel écht toe doen, hebben te maken met mens en maatschappij.

En met het milieu?

‘Dat ook. Het tricot is bijna allemaal ecologisch verantwoord, het katoen biologisch en de garens gerecycleerd. Ook het vinyl is zo goed als perfect: het bevat nog 30% polyurethaanlaminaat. Ik heb een hekel aan greenwashing. Aan pinkwashing ook (schijnbare homovriendelijkheid als marketingtool inzetten, red.). Aan alle washings. We laten onze jasjes niet maken in China of aan het andere eind van de wereld, wel in de buurlanden. En ik wilde af van Japans denim, omdat die stoffen volgens mij een te lang traject afleggen. Voortaan betrek ik denim in Europa. Wat mij eveneens bevalt aan ecologische verantwoordelijkheid is het concept ’tijdloosheid’, zeg maar kleding die niet uit de mode raakt.’

Leggen de krachtige schaduwen van André en Coqueline Courrèges geen al te zware last op uw schouders?

‘De eerste collectie zal heel erg ‘Courrèges’ zijn. Met emblematische vormen en natuurlijk een trapeziumvormig manteltje. Dat gebeurde spontaan, omdat ik dat mooi vind en omdat het voor mij een eer is om op de fundamenten van dit erfgoed te mogen voortbouwen. Toch heb ik niks gekopieerd. Behalve dan dat manteltje, dat ik een beetje heb gemoderniseerd, omdat de halslijn niet erg actueel meer was. Er zijn opengewerkte materialen, vinyl, veel ribtricot…’

Voelde u iets bijzonders toen u de archieven bekeek?

‘Ik kende de creaties van Courrèges – het korte jasje, het trapeziumvormige manteltje, de laarzen. Die stukken wisten altijd al mijn blik te vangen, omdat ze mooi zijn, omdat het allemaal steek houdt. De vormelijke eenvoud bevalt me. En dat gladde aspect dat onvolkomenheden uitgomt en de architectuur van de stukken in de verf zet: dat proberen we opnieuw te creëren. Alleen waren die stukken in dubbele of driedubbele crêpe extreem zwaar. Ik probeer de stukken aangenamer en draagbaarder te maken.’

Waar haalt u uw inspiratie?

‘Bij anderen. Ik had het geluk kunstenaars te ontdekken die bezig zijn met wat mij inspireert: menselijke relaties, de liefde in goede en kwade dagen, muziek, het podium, mensen die uiting geven aan een zekere vrijheid… Ik ben dol op het werk van Corinne Day, de Britse fotografe die gestolen momenten tussen vrienden vastlegde. Zij zoomde ook met veel tederheid in op de intensiteit van relaties, met heel veel gevoel voor kleur. Ook ik werk met tegengestelden, ik ben even teder als intens. Ook Erwin Wurm is een bron van inspiratie, net als Tracey Emin. En Robert Mapplethorpe! Vooral dan zijn erg duistere werk: trash, maar heel elegant gebracht. Ik denk dat dit allemaal zal doorschemeren in mijn werk. Toen ik bij Balenciaga arriveerde, in de rue du Cherche-Midi, was dat een cultuurschok. Van Brussel belandde ik in Saint-Germain, een van de chicste wijken van Parijs. Dat contrast geeft goed weer wie ik ben: een mix van dat alles.’

Wat onthoudt u van de jaren onder Nicolas Ghesquière, in het modehuis waar u uw talent hebt mogen ontplooien?

‘Nauwgezetheid, verbetenheid, de plicht – én de drang – om de snit perfect te hebben. Weet je wat geweldig is? Dat ik dik tien jaar met hem heb gewerkt en toch altijd zoekende bleef en alles in vraag bleef stellen. Bij het uitwerken van een nieuw seizoen vertrokken we telkens van diverse kunstenaars en documenten. Het was heel verrijkend en prikkelend om aan nieuwe dingen te werken. En toch is het niet wat ik wil doen bij Courrèges. Want het verhaal van Courrèges is er eentje dat beetje bij beetje geschreven werd op de lange termijn. Er was bij André Courrèges sprake van een codex en een vocabularium die hij al in een heel vroeg stadium had samengesteld en waarmee hij is blijven werken.’

André Courrèges is destijds ook begonnen bij Cristobal Balenciaga… eenzelfde lotsbestemming?

‘Eén ding is zeker: hij had een accent en ik ook! Ik heb hem niet gekend, maar ik heb al zijn televisie-interviews bekeken. Voor ik hier begon, had ik heel veel stress. Ik dook in zekere zin het hol van de leeuw in en ik trad uit de luwte… Ging ik dit wel kunnen? Maar toen ik hem hoorde praten, was ik gerustgesteld. Hij drukte zich heel eenvoudig uit. Hij legde bijvoorbeeld uit dat hij kleuren gebruikte omdat het buiten te grijs was en hij dat maar somber vond. Zo eenvoudig dat het wellicht een beetje simplistisch lijkt. Maar ik vind dat mooi. De passie die in zijn woorden doorklonk, sterkte me in datgene wat ik op het punt stond te doen. Een van zijn uitspraken luidde: ‘Ik ben een aardbewoner die dromen waar probeert te maken.’ Ook ik wil me toeleggen op het waarmaken van mijn dromen. Zelfs al ga ik op mijn bek, ik zal nergens spijt van hebben.’

Welke dromen zijn dat?

‘Een fatsoenlijke kerel zijn. Een verhaal trachten te vertellen dat mij bevalt en het een leven gunnen in onze eigen tijd. Ook een droom van mij: ‘ Courage’ schrijven in de stad, alleen een witte muur met een mooi woord erop. Mezelf omringen met mensen die in mijn project geloven en mij helpen om mijn visie waar te maken. En hoe afgezaagd het ook mag klinken: minder ongelijkheid en wat meer vrijheid voor elk van ons.’

U krijgt de teugels in handen van een modehuis waarvan ook de vintage het goed doet, dat rijmt perfect met de verlangens die vandaag in de maatschappij leven.

‘In een tijd waarin de meeste mensen de verspilling een halt willen toeroepen, is het fantastisch dat vintage en websites zoals Vinted boomen. Het is de beste manier om overproductie tegen te gaan. Omdat ik nieuwe kleren maak, zou ik eigenlijk ongerust moeten zijn. Maar ik hoop gewoon dat ze niet uit de mode zullen raken. Ik droom ervan dat mijn ontwerpen op een dag vintage zullen zijn. En om die droom waar te maken, ben ik bij Courrèges aan het juiste adres.’