Europese wasmachines lozen dagelijks twee vuilniswagens vol microvezels in zee

In Europa komt jaarlijks bijna 13.000 ton microvezels, equivalent aan twee vuilniswagens per dag, in de zee terecht, schatten Britse onderzoekers. Als we massaal kouder en korter gaan wassen, kan die hoeveelheid met een derde dalen.

Bij elke wasbeurt komen duizenden microvezels vrij die via afvalwater in rivieren belanden, om uiteindelijk in de oceanen te eindigen. Binnen de wetenschap groeit de overtuiging dat die vezels nog schadelijker kunnen zijn dan microbeads, de microscopisch kleine stukjes plastic die ook in steeds grotere hoeveelheden in de zee terechtkomen.

Onderzoekers van de Northumbria University werkten samen met wasmiddelenfabrikant Procter & Gamble aan een studie naar de milieu-impact van microvezels. Uit hun analyse bleek dat tijdens een standaard wascyclus gemiddeld 114 mg vezels vrijkwam per kilogram stof. Aangezien er in Europa jaarlijks zo’n 35,6 miljard wasbeurten worden gedaan, moet er dus naar schatting 12.709 ton microvezels vrijkomen uit wasmachines, stellen de onderzoekers. Dat komt overeen met twee vuilniswagens per dag.

Besparing

De onderzoekers ontdekten ook dat die hoeveelheid sterk verminderd kan worden als gekozen wordt voor een kortere en koudere cyclus. Een wascyclus van 30 minuten bij 15 graden Celsius levert 30 procent minder vezels op dan een standaard cyclus van 40 minuten bij 40 graden. Als gezinnen kiezen voor koelere, snellere wasbeurten, zouden ze jaarlijks tot 3.813 ton aan microvezels weghouden uit de Europese waterlopen.

‘Deze studie heeft bewezen dat consumentenkeuzes een aanzienlijke en onmiddellijke impact kunnen hebben op de vervuiling door microvezels’

Uit het onderzoek bleek verder dat de zuinige typen wasmachines ook aanzienlijk minder microvezels doen vrijkomen. Nieuwe kleding laat meer microvezels los dan oudere kledij, en wasverzachters blijken geen directe invloed te hebben.

Forensisch expert

Opvallend is dat de wetenschappers hulp kregen van een forensisch expert, die zich doorgaans vooral met moordzaken bezighoudt. De expert hielp het team onder meer om kruisbesmetting van vezels uit andere bronnen te vermijden, en introduceerde testmethoden uit de forensische wetenschap, zoals spectroscopische technieken om de structuur en samenstelling van de vrijgekomen microvezels te onderzoeken.

De onderzoekers ontdekten zo dat 96 procent van de vrijgekomen vezels natuurlijk waren, afkomstig van materialen als katoen, wol en viscose, terwijl synthetische vezels, zoals nylon, polyester en acryl, slechts 4 procent voor hun rekening namen. Natuurlijke vezels breken veel sneller af: uit eerder onderzoek bleek dat katoenvezels na acht maanden voor driekwart zijn afgebroken. Polyestervezels daarentegen zijn na diezelfde periode voor maar 4 procent afgebroken.

Meer onderzoek

‘Deze studie heeft bewezen dat consumentenkeuzes bij de manier waarop ze hun was doen een aanzienlijke en onmiddellijke impact kunnen hebben op de vervuiling door microvezels’, zegt Neil Lant, onderzoeker bij Procter & Gamble. ‘Die zullen het probleem niet oplossen, maar kunnen op korte termijn een zinvolle reductie opleveren, terwijl andere oplossingen zoals wasmachinefilters en minder vervuilende kleding worden ontwikkeld en gecommercialiseerd.’

Ook hoofdonderzoeker John Dean, hoogleraar Analytische Milieuwetenschappen aan de Universiteit van Northumbria, pleit voor meer onderzoek naar schonere technologie. ‘Het vinden van een ultieme oplossing voor de vervuiling door microvezels die vrijkomen tijdens het wassen, zal waarschijnlijk ingrijpende maatregelen vereisen in zowel de textielproductieprocessen als het ontwerp van wasmachines’, zegt hij.

De wetenschappers denken vooral aan filters in de wasmachines en bijkomende ingrepen om de machines zo zuinig mogelijk te laten omgaan met water. Er wordt ook gedacht aan voorwassen door de textielfabrikanten om de meeste loszittende vezels al te verwijderen.