In het vervlaamste Vlaanderen is het niet meer de bon ton maar volgens mij wel nog getuigend van un bon goût het werk te aanbidden van de Franstalige Vlaamse schrijver Emile Verhaeren (1855-1916). Aanbidden is misschien niet het juiste woord, maar als Vlamingen hoeven wij absoluut geen wrevel te vertonen bij het aanhoren/lezen van de wondermooie gedichten van deze laatromantische lyricus uit het Scheldeland, zoals sommige toevallige aanwezigen dat wèl deden tijdens de voordracht door Charles Kleinberg in ’t Ebdiep in Sint-Amands… Zeer kleingeestig was dat.

De kracht en de pracht van de gedichtenbundel ?Les Heures Claires? was ook organist, componist en docent Jan Van Landeghem niet ontgaan : ?Poëzie is beter dan drugs. Kunst is trouwens de enige goede verslaving.?

Samen met Luc Vanackere, intendant van het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen, en Paul Servaes van het Verhaerenmuseum, verkoos Jan Van Landeghem (niet toevallig ook uit Sint-Amands) de bundel ?Les Heures Claires? (1896), boven ?Les Heures de l’Après-midi? (1905) en ?Les Heures du Soir? (1911) : ?Omdat die geschreven werd tijdens de mooiste jaren van de dichter, hij was toen 41. Toeval bestaat blijkbaar niet, want ik ben nu ook 41…? Zoals Emile Verhaeren op die leeftijd, is Jan Van Landeghem inderdaad in de ‘fleur’ van zijn carrière.

Van het karaktervolle centrale gedicht willen we u de laatste strofe niet onthouden : ?L’amour, oh ! qu’il nous soit la clairvoyance unique et l’unique raison du coeur, à nous, dont le plus fol bonheur est d’être fous de confiance.?

Vol vertrouwen heeft Jan Van Landeghem de opdracht van het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen aanvaard en schreef op zijn beurt ?Les Heures Claires?, een liedcyclus voor orkest en bariton.

Een blik op de gereduceerde partituur (piano en zang) toont hoe Van Landeghem als het ware goochelt met tonale en modale kernen en bepaalde systemen doorbreekt. Hij schrijft polyritmisch en polymetrisch, en hoewel het idioom resoluut modern is, aarzelt hij niet symmetrische structuren te gebruiken zoals J.S. Bach dat deed in talrijke motetten. Het naturalistisch mysticisme van de dichter is daarbij steeds voelbaar aanwezig. De globale indruk komt dus goed overeen met de retoriek van de barok. Dat is evenmin toeval : ?Het is een soort nieuwe tonaliteit, want van atonaliteit word ik ziek.?

De Roemeense bariton George-Emil Crasnaru heeft een lyrisch dramatische stem voor zijn liederen opteert Van Landeghem voor een mannenstem die perfect aansluit bij het karakter van het werk van Verhaeren. ?Hij is de ideale vertolker,? vindt de componist zelf, ?want de uitvoering van mijn werk vergt zeer veel van de zanger.?

De liedcyclus duurt een klein half uur en wordt drie keer uitgevoerd. De creatie vindt plaats in het Cultureel Centrum Ter Dilft in Bornem, donderdag 12 september. Vrijdag 13 september kan u terecht in de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen en zaterdag 14 september in de Sint-Jacobskerk in Antwerpen (zie ook Weekend nr. 34).

Het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen staat onder leiding van zijn vaste dirigent Grant Llewellyn, al lang geen onbekende meer in onze contreien.

Info en tickets : Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen, Britselei 80, 2000 Antwerpen. Tel. (03) 231.37.37.

MILO DERDEYN

Het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen o.l.v. Grant Llewellyn (rechts) brengt Les Heures Claires, een liedcyclus van Jan Van Landeghem (onder) gebaseerd op de bekende dichtbundel van Emile Verhaeren.