Kalligraaf

Ve rhuizen is goed voor de spirit. Toen ik acht was, verhuisden we voor een jaar van Texas naar Duitsland. Ik leerde snel en met veel plezier Duits en ik beschouw dat jaar nog altijd als een keerpunt in mijn leven. Toen we weer in Texas woonden, was ik een buitenbeentje dat de eigen cultuur een beetje van buitenaf bekeek.

Mijn interesse voor kalligrafie stamt misschien uit die periode. Naast de gesproken taal was ook het handschrift anders. Mijn schriftjes van destijds zijn die van een Duitse jongen, maar in Texas schreef ik weer als een Amerikaan.

Het leven kan als een willekeurige ontwikkeling ervaren worden. Vele keuzes worden niet door ons gemaakt. Het volstaat die willekeur wat bij te sturen om eigen energieën los te maken en creatieve inzichten te ontdekken.

Beslissingen op zich zijn niet belangrijk omdat je de gevolgen ervan toch niet kunt inschatten. Belangrijk is wat je ermee doet. Valt de keuze tegen, dan kies ik opnieuw, omdat ik altijd vertrouwen in het leven heb. Dat is typisch Texaans en ik heb dat meegekregen van een uiterst avontuurlijke moeder en een ondernemende vader die bankier én cowboy was.

De mens heeft een zeer diepe interesse voor wat hij haat of sterk afkeurt. Voor kunstenaars die me nu het meest boeien, had ik vroeger geen begrip, zoals Jackson Pollock en Cy Twombly. Eindelijk heb ik ingezien dat ze meer vragen stellen dan ze antwoorden geven, en dat hun vragen veelzijdig zijn. Zij hebben mijn geest geopend. Twombly bewonder ik om zijn terughoudendheid en omdat hij het verst gevorderd is in het oplossen van de spanning tussen tekst en beeld. Hij schrijft en tekent met dezelfde lijn.

De samenwerking met Peter Greeneway duurt al veertien jaar en heeft mogelijkheden geopend voor een moderne kalligrafie. Peter heeft vragen gesteld die in mij aanwezig waren, maar nog geen gestalte hadden gekregen. Hij leerde me de expressieve kracht van het schrift en van inkt op papier zien.

Hoe meer een werk mislukt, hoe beter. Nieuwe inzichten komen vanuit een crisis in het eigen zelfvertrouwen.

De geboorte van Clara heeft me doen inzien dat je op jonge leeftijd niet veel in handen hebt. Jeugdcultuur is voor mij een zeer verdachte, gecommercialiseerde machtsstructuur. Maar leg dat maar eens uit aan een kind van zes, dat haar genen en de televisiecultuur volgt.

Ik begreep het woord ‘relativeren’ niet toen ik hier aankwam. Er bestaat geen Engelse vertaling voor, wat niet betekent dat we het niet doen. Alleen wordt het woord hier zo vaak gebruikt. De relatie tussen burger en staat is hier anders dan bij ons, ook die tussen goed en kwaad. Misschien relativeren Amerikanen te weinig en Belgen te veel.

Als tiener ontdekte ik hier de Vlaamse Primitieven, maar ook de Tarte Brésilienne en de elegant verpakte druiven uit Hoeilaart met een gouden blaadje. Maar wie had kunnen vermoeden dat ik twintig jaar in België zou wonen ?

Ik heb vele boeiende kansen gekregen. Ik kan tegelijk met handen en gedachten bezig zijn, mijn eigen gedachten als teksten gebruiken, waardoor elk werk een uniek voorbeeld is van een tekst die nergens anders bestaat. Dat ik mij kan engageren in mijn werk, is een voorrecht.

Het leven is een aaneenschakeling van wonderen. Ik weet niet meer wie het zo formuleerde.

Tekst Pierre Darge I Foto Guy Kokken