‘Nee, KLM, ik heb geen toestemming nodig om borstvoeding te geven’

Luchtvaartmaatschappij KLM geeft vrouwelijke passagiers met baby toestemming om hun kind aan boord de borst te geven, mits ze zich aanpassen aan wat tegenstanders daarvan vinden. Actrice en schrijfster Katrijn Van Bouwel kruipt in haar pen. ‘Het enige compromis dat gepast zou zijn, is de geviseerde vrouw een upgrade geven naar eerste klasse, waar ze zonder veroordelende blikken kan voeden.’

Noem me iemand die zegt te genieten van vliegreizen met kleine kinderen, en ik toon u een masochist, een leugenaar of allebei. De enige manier waarop het leuk is om te vliegen met een baby, is in je armen, door de kamer, terwijl je een sputterend geluid maakt dat met een beetje goede wil lijkt op een vliegtuigmotor uit lang vervlogen tijden.

Blijkbaar vinden sommige vliegtuigmaatschappijen een baby aan boord net zo vervelend. Toch als ze borstvoeding krijgen. Zo vloog KLM zichzelf deze week op spectaculaire wijze te pletter, door borstvoedende moeders aan te sporen zich te bedekken, als iemand aan boord aanstoot neemt aan het voeden van hun kind. Slecht idee, want een tsunami van melkmoordzucht kwam hun kant op. Maak voedende mama’s niet kwaad. Ze hebben iets te veel tijd tijdens het voeden en doorgaans één hand vrij, die ze maar wat graag gebruiken om zich met een smartphone online te verdedigen.

Ook ik was van mijn melk door het borstvoedingsbeleid van de luchtvaartmaatschappij: ‘Borstvoeding is toegelaten op alle KLM-vluchten. Maar om te verzekeren dat passagiers van alle achtergronden zichzelf comfortabel voelen aan boord, kan het dat we een moeder verzoeken zichzelf te bedekken tijdens het borstvoeding geven, wanneer andere passagiers daar aanstoot aan nemen.’

Nee, KLM, ik heb geen toestemming nodig om borstvoeding te geven.

De luchtvaartmaatschappij klopt zichzelf op de borst dat ze borstvoeding aan boord toelaat. Dankjewel genadige goden van het noodlot, dat jullie me toestaan mijn kind van eten en drinken te voorzien, zodat het minder kans maakt te sterven in het niemandsland in de lucht. Wat genereus dat jullie dat toelaten. Een enorme meevaller ook voor de oren van andere passagiers. Moedermelk is namelijk na anderhalf uur verteerd. Meermaals aanleggen is dus nodig tijdens zowat elke vlucht. Borstvoeding is geen kwestie van toelaten of niet, maar van steunen, of niet.

Voor de duidelijkheid: een borstvoedende vrouw huppelt niet door het gangpad met de borsten triomfantelijk in de hand terwijl ze links en rechts stralen melk het luchtruim in spuit en leuzen scandeert als: ‘Ik ben de vleesgeworden Trevifontein, aanbid mijn lacterende glorie, oh armzalige paupers.’ Welke jonge mama heeft daar overigens überhaupt energie voor?

Maar toch blijken er mensen (m/v) die aanstoot nemen aan een borstvoedende vrouw. Die hebben – tenzij ze in dezelfde rij zitten – een welhaast bovenmenselijke lenigheid en eng staarwerk aan de dag moeten leggen om een stuk borst te zien te krijgen. (Tip voor wie daar toch niet in slaagt: in het magazine van de luchtvaartmaatschappij zit vast een advertentie met diepe decolleté om bij te huiveren.) Zij wenden zich vervolgens tot het cabinepersoneel, om te laten weten dat het hen tegen de borst stuit dat een kind eten krijgt. Let op, ik snap dat je aanstoot kan nemen aan eten. Ik vind pakweg vliegtuigkost ronduit stuitend en misselijkmakend en ik word er ook liever niet mee geconfronteerd, maar dat is helaas geen reden om de eetlustigen aan boord af te dekken.

Als ik mijn borsten wil showen, doe ik het wel in meer flatterende omstandigheden

De steward(ess) knikt dan begrijpelijk en doet wat er altijd gebeurt wanneer iemand zich aan iets ergert: ze verwijdert de bron van de ergernis. Een medepassagier die teveel met zijn stoel naar achter zit? Weg ermee! Iemand die stuitend smakt? Eruit! Mensen die voortdurend neuriën? Verdwijn! Mensen die naar alcohol ruiken? Afvoeren! Personen die gewoon storen door de manier waarop ze ademen? Foetsie! Wat moet het heerlijk zijn te leven in een wereld waarin iedereen zich schikt naar jouw visie en waarin je kan uitgommen wat je niet zint. Het goede nieuws is: als het gaat over borstvoeding, wordt er bij KLM wél naar jou geluisterd.

Het zou ook een optie kunnen zijn dat het cabinepersoneel de klager wijst op de schoonheid van het menselijk lichaam. Niet per se op vlak van borstvoeding – al blijft dat iets enorm fascinerends en wonderlijks – maar op de bijzondere functionaliteit van een nek en ogen. Die eerste kan immers naar links én rechts draaien en ogen kunnen helemaal zélf hun kijkrichting bepalen. Als dat niet volstaat, zijn er ook technische hulpmiddelen: pakweg slaapmaskers of dekentjes. Toegegeven, het is veel eenvoudiger het probleem af te wentelen op het slachtoffer van de hele zaak: de moeder die met stresszweet probeert haar kind zo stil en gelukkig mogelijk te houden (en daarvoor omwille van die borstvoeding niet eens een paar kalmeerpillen of glazen wijn mag. Hulde.)

Dus zit je in een krappe stoel discreet borstvoeding te geven – al dan niet met onhandig geklungel (want wie maakt die stoelen eigenlijk zo smal en raar en wat is het met die gedeelde armleuningen?), krijg je er door die vraag nog een impliciete veroordeling en beschimping bij: ‘Kunt u uw obscene praktijken bedekken, want andere mensen nemen aanstoot aan uw exhibitionistische gedrag. En dat is volledig terecht, anders zouden we u er niet mee lastig vallen.’

Borstvoeding is geen kwestie van toelaten of niet, maar van steunen of niet

Nu denkt u misschien: doe niet zo moeilijk lactivist, gooi gewoon een doek over die tiet en over het kind in één moeite door. Los van het feit dat het niet mijn probleem is wat andere mensen vinden van borstvoeding – iets dat haast overal wettelijk beschermd wordt en volledig volgens het cliché de natuurlijkste zaak ter wereld is – is zo’n doek gewoon niet handig. Voor de baby wordt het vaak erg warm, en meestal vinden ze er niets aan dat ze plots niets meer kunnen zien. Wie dacht dat baby’s weerloze wormpjes zijn, zag nog nooit een kleintje met één rake ninjabeweging in 0.4 milliseconden een doek van zich afwerpen. Bovendien kan een voeding erg lang duren en overgaan in ’troostzuigen’. Een echte tepel werkt nu eenmaal beter dan een fop-speen en is ideaal bij oorpijn door luchtzakken. Als etende baby’s echt onder een doek zouden moeten, is er dus grote kans dat de baby tijdens de hele vlucht opgedoekt zit.

Daarnaast is borstvoeding geven zeker de eerste periode niet vanzelfsprekend. Wanneer een kindje slecht aanhapt, zuigt het al gauw een tepelkloof of raakt het gefrustreerd omdat de melk niet komt zoals hij wil. Met een doek ertussen kunnen veel mama’s dat niet goed corrigeren. Bij je kind onder een doek kruipen is weliswaar gezellig, maar alleen als je samen een tent maakt en met een zaklantaarn enge verhalen vertelt en chips eet.

En die borstvoedende moeders, kunnen ze niet gewoon een flesje geven als het kind input behoeft? Kort gezegd: nee. Moeder en kind zijn zodanig op elkaar ingesteld dat het overslaan van een voeding tot pijnlijke stuwing, verstopte melkkanaaltjes en borstontstekingen kan leiden. Zeggen dat borstvoeding toegelaten is, is even idioot als stellen dat het toegelaten is om te ademen. Geef je een kind een flesje, dan zal je moeten kolven, om pijnlijke toestanden te vermijden. En dat is ook niet echt subtiel of handig, met een wriemelend jong op schoot.’

Als ouder heb je geen keuze: je moét je kind eten geven. Je hebt wél de keuze of je ernaar zit te kijken en er aanstoot aan neemt

Het enige compromis dat gepast zou zijn wanneer een passagier komt klagen dat er iemand borstvoeding geeft, is de geviseerde vrouw een upgrade te geven naar eerste klasse, waar ze zonder veroordelende blikken kan voeden. Laat borstvoeding niet toe, maar steun het. Als ouder heb je immers geen keuze: je moét je kind eten geven. Met de borst of de fles. Je hebt wél de keuze of je ernaar zit te kijken en er aanstoot aan neemt. Kinderen zullen altijd eten nodig hebben. Dat verandert niet. Een visie kan dat wel.

Dus nee, KLM, ik heb geen toestemming nodig van jullie om borstvoeding te geven. En ik zal me niet meer bedekken dan ik zelf nodig acht. (Spoiler: als ik mijn borsten wil showen, doe ik het wel in meer flatterende omstandigheden.) Ik draag zorg voor de kleine passagier die ik onder mijn vleugels heb. Ik ga er geen doekjes om winden. We do not need permission to take it off.