Wie aan onze kust woont, schat zijn of haar algemene gezondheidstoestand hoger in dan wie in het binnenland woont, blijkt uit een studie van het Vlaams Instituut voor de Zee en de Universiteit Gent. De onderliggende oorzaak blijft vooralsnog onduidelijk.
Het was al gerapporteerd door het Verenigd Koninkrijk en Ierland, maar nu is het ook bij ons aangetoond: wie minder dan vijf kilometer van de zee woont, geeft zichzelf een gemiddeld hogere score voor ‘algemeen gezondheidsgevoel’ dan wie in het binnenland woont.
De studie, door het Vlaams Instituut voor de Zee, de Universiteit Gent en de Universiteit van Exeter is gepubliceerd in het tijdschrift Environmental Research. De wetenschappers koppelden daarvoor de bevindingen van meer dan 60.000 Vlaamse, Brusselse en Waalse deelnemers aan de Gezondheidsenquête van Sciensano (1997-2013) aan de woonplaats van de betrokkenen.
Ze onderzochten ook verschillende mogelijke verklarende mechanismen, zoals dat de kust afleidt van de alledaagse routine, dat ze wandelen en beweging stimuleert, een positieve sfeer met sociale interactie creëert. Ook de relatieve afwezigheid van industrie en verkeer op zee vergeleken met het land heeft een gunstig effect op de kwaliteit van de lucht. Tot slot onderzochten ze de invloeden als leeftijd, geslacht, chronische ziektes en BMI.
Geen verklaring
Een afdoende verklaring kon echter niet worden gevonden. Geen van de onderzochte mechanismen bleek bepalend voor het waargenomen effect. Wie aan de kust woont rapporteerde dus geen verhoging in fysieke activiteit, geestelijke gezondheid of sociale interacties. De waarden voor fijnstof vertoonden aan zee wel betere resultaten, maar een relatie met het ‘gezondheidsgevoel’ kon niet worden aangetoond.
Wat er aan onze kust dan wel speelt is vooralsnog onduidelijk. Mogelijk zijn de resultaten vertroebeld door de sterk versnipperde en verstedelijkte mozaïek van als positief ervaren landschappen (strand, duin, andere natuur…). De wetenschappers sluiten ook niet uit dat de kust extra mensen aantrekt die zich gewoon beter voelen.
