Waarom het overlijden van Zaha Hadid een groot verlies is voor de architectuurwereld
De Brits-Iraakse architecte Zaha Hadid is op 65-jarige leeftijd overleden. Vraag tien mensen op straat wie Zaha Hadid is en nauwelijks twee op de tien kent het antwoord. Terwijl dat eigenlijk tien op tien zou moeten zijn. Om deze drie redenen:
Neofuturisme
De voorstanders van Zaha Hadid zijn fan van haar golvende lijnen en ronde vormen. Zaha Hadid ontwikkelde een compleet eigen stijl, los van de architectuurstijl van haar collega’s in de 20e en 21e eeuw. Organisch, welgevormd, vloeiend, buitenaards. We schreven het al: golvend als een toefje slagroom. Sommigen noemen het ‘poëzie met stenen’. Ze stak een vorm van vrouwelijkheid in haar ontwerpen waar haar mannelijke collega’s alleen maar jaloers op kunnen zijn.
Haar stijl was zo uniek dat er een woord voor moest worden uitgevonden: neofuturistic. De term kon niet beter gekozen zijn. Haar gebouwen doen inderdaad futuristisch aan, alsof ze van een andere planeet komen. Ze passen zelden in hun omgeving. Maar wie maalt daarom als een gebouw zo indrukwekkend is dat je het minutenlang kan bewonderen? Zo sensueel dat het bijna lijkt te bewegen. Zo surreëel dat het een andere gedaante aanneemt als je het bekijkt vanuit een andere hoek. Zijn onze steden niet al grijs en eenvormig genoeg? Zaha Hadid was anders. En dát is de reden waarom u haar een laatste groet moet brengen. Plant u dit weekend op een Antwerps terras met zicht op haar spectaculaire ufo en drink er eentje in haar nagedachtenis.
Veerle Helsen
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Stempel op de Antwerpse skyline
In Antwerpen wordt momenteel aan een gebouw van Zaha Hadid gewerkt: het Havenhuis, de nieuwe hoofdzetel van het Havenbedrijf. Het ziet eruit als een ruimteschip dat is neergedaald op de oude brandweerkazerne, waarop de constructie gebouwd wordt. Toegegeven, you love it or you hate it. Zaha Hadid heeft evenveel voor- als tegenstanders. Voor die laatsten zijn haar gebouwen ‘show-off architectuur’, blingbling in stenen. Gebouwen die te veel pronken en niet in hun omgeving passen. Of weinig functioneel zijn, zoals de musea van Hadid met schuine wanden waar geen kunstwerken kunnen hangen. Het zijn ‘groot uitgevallen mosselen of eieren’ die als een sculptuur op zich staan. De laatste jaren van haar leven kwam daar steeds meer protest tegen.
In Tokio wilde ze een olympisch stadium bouwen dat als een mastodont van 70 meter hoog boven de laagbouw errond zou uittorenen. Onder druk van de publieke opinie haalde de Japanse premier haar van het project. Ook in Antwerpen is de clash met de omgeving en de oude brandweerkazerne gigantisch. Christian Rapp, sinds enkele maanden de nieuwe Antwerpse stadsbouwmeester, noemde het “een gerealiseerde nachtmerrie”.
Hadid past in een rijtje ‘starchitects‘ uit de jaren tachtig en negentig en die hielden weinig rekening met leefbaarheid en duurzaamheid, twee topics die vandaag wel brandend actueel zijn. En money is never an issue, want wie met Hadid bouwt, kan er zeker van zijn dat de kosten altijd oplopen. Vraag maar na in Antwerpen.
In Londen waren ze zo kwaad over dat oplopende prijskaartje dat ze niet eens een uitnodiging kreeg voor de opening van het Aquatics Centre. Maar één ding is zeker en dat kunnen zelfs haar tegenstanders niet ontkennen: met het ‘Port House’ van Hadid haalde Antwerpen de wereldpers en werd de stad architecturaal op de kaart gezet. Het gebouw is bijna klaar en nu al kan je zeggen dat de overleden architecte eigenhandig de skyline van de stad veranderde.
De befaamde starchitects, onder wie Zaha Hadid, hebben het fenomeen architectuurtoerisme gestimuleerd. Meer interesse voor architectuur kunnen we alleen maar aanmoedigen en de fotogenieke constructies van Hadid hebben daar zeker een rol in gespeeld. Steeds meer mensen gaan op reis louter en alleen om gebouwen te gaan bezichtigen. En te fotograferen. En op Facebook te posten dat ze het gezien hebben. Reken maar dat het Havenhuis een hit wordt op instagram. Hashtag #amazing.
Neofuturisme
De voorstanders van Zaha Hadid zijn fan van haar golvende lijnen en ronde vormen. Zaha Hadid ontwikkelde een compleet eigen stijl, los van de architectuurstijl van haar collega’s in de 20e en 21e eeuw. Organisch, welgevormd, vloeiend, buitenaards. We schreven het al: golvend als een toefje slagroom. Sommigen noemen het ‘poëzie met stenen’. Ze stak een vorm van vrouwelijkheid in haar ontwerpen waar haar mannelijke collega’s alleen maar jaloers op kunnen zijn.
Haar stijl was zo uniek dat er een woord voor moest worden uitgevonden: neofuturistic. De term kon niet beter gekozen zijn. Haar gebouwen doen inderdaad futuristisch aan, alsof ze van een andere planeet komen. Ze passen zelden in hun omgeving. Maar wie maalt daarom als een gebouw zo indrukwekkend is dat je het minutenlang kan bewonderen? Zo sensueel dat het bijna lijkt te bewegen. Zo surreëel dat het een andere gedaante aanneemt als je het bekijkt vanuit een andere hoek. Zijn onze steden niet al grijs en eenvormig genoeg? Zaha Hadid was anders. En dát is de reden waarom u haar een laatste groet moet brengen. Plant u dit weekend op een Antwerps terras met zicht op haar spectaculaire ufo en drink er eentje in haar nagedachtenis.
Veerle Helsen
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Vrouw in a shark’s world
Bekende architecten zijn bijna altijd mannen. Le Corbusier, Alvar Aalto, Rem Koolhaas, Norman Foster, David Chipperfield, Jean Nouvel,… . Naar vrouwelijke namen is het zoeken als een speld in een hooiberg. Architectuur is een mannenbusiness en het is een sector waar vrouwen nog veel stappen moeten zetten om de kilometersbrede kloof te dichten. In 2004 was Hadid de eerste vrouw ooit in de geschiedenis die de beroemde Pritzker Prize – vergelijk het met de Nobelprijs voor Architectuur – won. Tien jaar later, in 2014, won haar Cultureel Centrum Heydar Aliyev in Azerbeidzjan de Design of the Year Award. Die wordt uitgereikt door het Londense Design Museum, en ook daar was ze de eerste vrouw die de prijs wegkaapte. Als je naar het gebouw kijkt, weet je meteen waarom: het ontpopt zich als golven in een toefje slagroom.
Er ís op dit moment geen enkele vrouwelijke architect met evenveel naam en faam als Zaha Hadid. Ze wist als vrouw door te breken in de hermetische mannenwereld. Het bedrijf dat ze zelf uit de grond stampte, telt intussen meer dan 400 personeelsleden en kantoren over de hele wereld. Misschien kende u haar naam niet, maar enkele van haar gebouwen zeker wel. Zoals het Aquatics Center in Londen, waar atleten in 2012 hun weg zwommen naar Olympische medailles.
Stempel op de Antwerpse skyline
In Antwerpen wordt momenteel aan een gebouw van Zaha Hadid gewerkt: het Havenhuis, de nieuwe hoofdzetel van het Havenbedrijf. Het ziet eruit als een ruimteschip dat is neergedaald op de oude brandweerkazerne, waarop de constructie gebouwd wordt. Toegegeven, you love it or you hate it. Zaha Hadid heeft evenveel voor- als tegenstanders. Voor die laatsten zijn haar gebouwen ‘show-off architectuur’, blingbling in stenen. Gebouwen die te veel pronken en niet in hun omgeving passen. Of weinig functioneel zijn, zoals de musea van Hadid met schuine wanden waar geen kunstwerken kunnen hangen. Het zijn ‘groot uitgevallen mosselen of eieren’ die als een sculptuur op zich staan. De laatste jaren van haar leven kwam daar steeds meer protest tegen.
In Tokio wilde ze een olympisch stadium bouwen dat als een mastodont van 70 meter hoog boven de laagbouw errond zou uittorenen. Onder druk van de publieke opinie haalde de Japanse premier haar van het project. Ook in Antwerpen is de clash met de omgeving en de oude brandweerkazerne gigantisch. Christian Rapp, sinds enkele maanden de nieuwe Antwerpse stadsbouwmeester, noemde het “een gerealiseerde nachtmerrie”.
Hadid past in een rijtje ‘starchitects‘ uit de jaren tachtig en negentig en die hielden weinig rekening met leefbaarheid en duurzaamheid, twee topics die vandaag wel brandend actueel zijn. En money is never an issue, want wie met Hadid bouwt, kan er zeker van zijn dat de kosten altijd oplopen. Vraag maar na in Antwerpen.
In Londen waren ze zo kwaad over dat oplopende prijskaartje dat ze niet eens een uitnodiging kreeg voor de opening van het Aquatics Centre. Maar één ding is zeker en dat kunnen zelfs haar tegenstanders niet ontkennen: met het ‘Port House’ van Hadid haalde Antwerpen de wereldpers en werd de stad architecturaal op de kaart gezet. Het gebouw is bijna klaar en nu al kan je zeggen dat de overleden architecte eigenhandig de skyline van de stad veranderde.
De befaamde starchitects, onder wie Zaha Hadid, hebben het fenomeen architectuurtoerisme gestimuleerd. Meer interesse voor architectuur kunnen we alleen maar aanmoedigen en de fotogenieke constructies van Hadid hebben daar zeker een rol in gespeeld. Steeds meer mensen gaan op reis louter en alleen om gebouwen te gaan bezichtigen. En te fotograferen. En op Facebook te posten dat ze het gezien hebben. Reken maar dat het Havenhuis een hit wordt op instagram. Hashtag #amazing.
Neofuturisme
De voorstanders van Zaha Hadid zijn fan van haar golvende lijnen en ronde vormen. Zaha Hadid ontwikkelde een compleet eigen stijl, los van de architectuurstijl van haar collega’s in de 20e en 21e eeuw. Organisch, welgevormd, vloeiend, buitenaards. We schreven het al: golvend als een toefje slagroom. Sommigen noemen het ‘poëzie met stenen’. Ze stak een vorm van vrouwelijkheid in haar ontwerpen waar haar mannelijke collega’s alleen maar jaloers op kunnen zijn.
Haar stijl was zo uniek dat er een woord voor moest worden uitgevonden: neofuturistic. De term kon niet beter gekozen zijn. Haar gebouwen doen inderdaad futuristisch aan, alsof ze van een andere planeet komen. Ze passen zelden in hun omgeving. Maar wie maalt daarom als een gebouw zo indrukwekkend is dat je het minutenlang kan bewonderen? Zo sensueel dat het bijna lijkt te bewegen. Zo surreëel dat het een andere gedaante aanneemt als je het bekijkt vanuit een andere hoek. Zijn onze steden niet al grijs en eenvormig genoeg? Zaha Hadid was anders. En dát is de reden waarom u haar een laatste groet moet brengen. Plant u dit weekend op een Antwerps terras met zicht op haar spectaculaire ufo en drink er eentje in haar nagedachtenis.
Veerle Helsen
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier