Altijd hetzelfde: binnenkijken in het goed geconserveerde huis Durieu

Het lichtspel van het blauwe glaswerk in de woonkamer refereert aan de stijl van Expo 58. © NICOLAS SCHIMP
Jacinthe Gigou Kunsthistorica

Het huis Durieu is een zeldzaam voorbeeld van de Brusselse woningbouw in de jaren vijftig. De uitermate goed bewaarde eengezinswoning is ingericht in de stijl van toen en nog steeds bewoond door de dochter van de bouwheer.

Het huis Durieu, gelegen in Sint-Jans-Molenbeek, ademt een en al levensvreugde en discretie. Het werd in 1954 gebouwd door een van de grootste figuren van de naoorlogse Belgische moderne architectuur, Jacques Dupuis, en zijn partner Simone Hoa, in opdracht van een industrieel ingenieur en zijn vrouw, een lerares. Zodra we de hal binnenkomen, worden we ondergedompeld in de jaren vijftig met alle bijzonderheden uit die tijd: de geometrische arduinen dallen, de schuine lijnen, de felle kleuren – voornamelijk blauw en geel – de tropische planten en de diabolovormige verlichtingsarmaturen. Het zou ons niet verbazen mocht Don Draper uit de serie Mad Men ineens voor onze neus staan.

De inrichting zit vol elegante en subtiele details, zo loopt het tablet van de vensterbank door en sluit het aan op de blauwe steen van de open haard.
De inrichting zit vol elegante en subtiele details, zo loopt het tablet van de vensterbank door en sluit het aan op de blauwe steen van de open haard.© NICOLAS SCHIMP

Het is een huis met kleine afmetingen waar de architect het beste uit heeft weten te halen. De combinatie van materialen – hout, beton, glas en metaal – gecombineerd met een aparte grafische stijl zijn typisch voor de speelse esthetiek van de Expo 58-stijl. Aan de achterkant van het huis bevindt zich een tuin met een kleine waterpartij in de vorm van een boon. ‘In het midden van de tuin stond een esdoorn, die Dupuis aan mijn ouders gaf. Hij bood deze boom vroeger aan zijn klanten aan’, vertelt de eigenares, die in 2007 weer in het huis is gaan wonen. Vandaag is de boom vervangen, maar de zon en de blauweregen zorgen nog steeds voor een prachtig schaduwspel op de achtergevel.

De meubelen en decoratie zijn origineel en werden stuk voor stuk gekozen door de eigenares, met de hulp van Jacques Dupuis.
De meubelen en decoratie zijn origineel en werden stuk voor stuk gekozen door de eigenares, met de hulp van Jacques Dupuis.© NICOLAS SCHIMP

Open hoek

Het modernisme van Jacques Dupuis is minder radicaal dan dat van Le Corbusier en de rationalisten. Hij creëerde portretwoningen met respect voor het karakter en de identiteit van zijn klanten. ‘Ik herinner me hem goed, hij kwam vaak langs. Jacques Dupuis was een vriend van mijn moeder. Ze wilde een modern en kleurrijk huis. Dupuis begreep haar en adviseerde haar ook bij de keuze van het meubilair. ‘Om aan de wensen van zijn klant tegemoet te komen, moest Dupuis afstappen van zijn gewoonte om met zwart-witcontrasten te werken. Hij gebruikte heldere, zure kleuren: het turkoois van de voorgevel, het zachte citroengeel van de woonkamer dat contrasteert met de kracht van het petrol van de ingang. De kleur, zeer aanwezig, maakt deel uit van het architectonische gebeuren en draagt bij tot de dynamische sfeer van het huis.

De schuine lijnen van het verlaagde houten plafond sluiten aan bij die van de lambrisering en de trapleuning, wat in de woonkamer een gevoel van dynamiek creëert.
De schuine lijnen van het verlaagde houten plafond sluiten aan bij die van de lambrisering en de trapleuning, wat in de woonkamer een gevoel van dynamiek creëert.© NICOLAS SCHIMP

Nog een kenmerk: bijna geen rechte hoeken. Zoals in al zijn huizen is Dupuis’ handtekening het gebruik van open hoeken. Daardoor ogen de ruimten groter, het verzacht de volumes van de kamers en nodigt de bewoners uit om zich erin op te krullen. Door het gebruik van kleur en de open hoek krijgt de bezoeker een krachtig gevoel van dynamiek. ‘In dit huis leef ik op. Ik ben altijd blij om thuis te komen, zelfs na een vakantie’, aldus de bewoonster.

De Cubex-keuken, een ontwerp van Louis Herman De Koninck uit 1930, is typisch voor de Belgische modernistische architectuur. Tot het midden van de jaren 60 zag je de keukens vaak.
De Cubex-keuken, een ontwerp van Louis Herman De Koninck uit 1930, is typisch voor de Belgische modernistische architectuur. Tot het midden van de jaren 60 zag je de keukens vaak.© NICOLAS SCHIMP

Voel je jong

Het salon en de eetkamer flitsen ons terug naar de jaren vijftig: alle meubelen en decoratieve voorwerpen zijn bewaard gebleven sinds 1954. Ze hebben alle designkenmerken uit die tijd, met zuivere lijnen in metaal en hout. De metalen stoelen, bank, buffetkast en teakhouten tafel zijn van Cees Braakman voor Pastoe. De ‘diabolo’-wandlampen, de Arco-lamp van Achille Castiglioni, de schilderijen, de radio, de verlichtingsarmaturen en de wandrekken staan er nog steeds alsof de tijd heeft stilgestaan. Ook de keuken is typisch jaren vijftig, met de geprefabriceerde Cubex-elementen, een honderd procent Belgische creatie van een andere Belgische modernistische architect, Louis Herman De Koninck, die de eerste inbouwkeuken in Europa maakte.

De geel geschilderde raamkozijnen zorgen voor een fris accent op de achtergevel. De tafel en stoelen op het zonneterras werden ontworpen door Jacques Dupuis.
De geel geschilderde raamkozijnen zorgen voor een fris accent op de achtergevel. De tafel en stoelen op het zonneterras werden ontworpen door Jacques Dupuis.© NICOLAS SCHIMP

Van vloer tot plafond, alles is nog perfect zoals het was, inclusief de uitschuifbare strijkplank. In de woonkamer is het pronkstuk ongetwijfeld het verlaagde plafond van planken uit Oregon pine. Het strekt zich uit over de hele woonkamer en brengt veel warmte in de kamer, met zijn hoekige en sensuele uitsnijdingen, een echte luchtsculptuur. Een huis dat de stempel draagt van een optimistisch tijdperk dankzij een zorgvuldige restauratie door de eigenaar, die ons toevertrouwt dat het een zeer aangenaam huis is om in te wonen. ‘Volgens mij voel je je in dit huis jonger dan in om het even welk ander huis.’

De voorgevel aan de straatkant is gecomponeerd als een abstract schilderij waarin turkoois en wit overheersen. De ramen op de eerste verdieping lijken gevouwen als een paravent achter de ijzeren balustrade.
De voorgevel aan de straatkant is gecomponeerd als een abstract schilderij waarin turkoois en wit overheersen. De ramen op de eerste verdieping lijken gevouwen als een paravent achter de ijzeren balustrade.© NICOLAS SCHIMP

Jacques Dupuis

Jacques Dupuis (1914-1984) was een humanistisch, getalenteerd en geëngageerd architect.

Hij ontwierp openbare gebouwen, scholen, kerken, sociale centra en een reeks eengezinswoningen in Brussel en Wallonië. Ook de Sint-Alenakerk in Sint-Gillis (1941-51) is van zijn hand, net als de villa Le Parador in Sint-Pieters-Woluwe, die hij ontwierp voor zijn broer (1946).

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content