Als het aan Ben Brumagne ligt eten we binnenkort eikelburgers, salades met eikelolie, eikelbrood, eikelcouscous, eikeltofu en eikelkoekjes. ‘Een logische bron van voedsel’, klinkt het.
Ben Brumagne leert mensen al enkele jaren koken met wat ze kunnen vinden in bossen en velden. Een van de vaak geoogste producten die hij achteraf verwerkt, zijn eikels. Hij vraagt zich af waarom we die niet vaker eten, want elk jaar blijven er duizenden tonnen eikels liggen op de grond. ‘Het is voor velen zeer vreemd dat iets wat ze iedere herfst vertrappelen tijdens een workshop plots zoveel meer waarde krijgt. Na het eten van een zelfgemaakte eikelburger wandelen ze nooit meer hetzelfde door een bos.’
Eiwitten van bij ons
Als mens kunnen we niet overleven zonder eiwitten. Een groot deel van de benodigde eiwitten halen Belgen momenteel nog steeds uit vlees, ondanks de dalende consumptie. Die dieren worden deels gevoed met soja uit het Amazonewoud, wat allerlei problemen met zich meebrengt.
Het kan echter ook anders, zegt Ben. We moeten meer lokaal gaan produceren en consumeren, volgens hem, en daarmee kunnen we al beginnen met wat we op dit moment al te vaak uit het oog verliezen: eikels. ‘Daarmee is niets nieuws onder de zon’, zegt hij. ‘Ik haal mijn inspiratie uit andere landen: in Algerije heb je traditionele eikelcouscous, in Zuid-Korea eten ze eikeltofu, Iran kent dan weer eikelbrood, Grieken eten eikelkoekjes en in Amerika wordt er eikelkaas gemaakt.
Waarom eten we tijdens boswandelingen soms wel beukennootjes, maar geen eikels? Omdat we allemaal leren dat eikels giftig zijn. ‘En dat klopt ook’, zegt Ben, ‘maar alleen als je ze rauw eet of slecht prepareert.’ Het is belangrijk om de aanwezige tannines uit de eikels te halen, en dat kan alleen door ze op de juiste manier te bereiden. Maar als je daar de manieren voor kent, krijg je wel een prima eetbaar product.
Bomen brengen niks dan voordelen
Behalve dat die eikeltofu, -brood en -koekjes stuk voor stuk erg lekker zijn, komen ze ook het bredere plaatje ten goede, aldus Ben. Landbouwers kunnen immers, zonder in te boeten aan productie, gemakkelijk hun inkomen verhogen door enkele rijen eikenbomen te zetten en die oogst te verkopen. De aanplant van die bomen wordt zelfs gesubsidieerd, dus de kosten voor landbouwers zijn miniem. Als ze er eenmaal staan, is het lijstje met voordelen die ze met zich meebrengen erg lang.
Zo bieden ze ook schaduw in hete zomers, zowel aan dieren als aan akkers. Ze zijn goed voor de bodem. Op het einde van de rit zorgen ze voor het beste hout. Ze bieden een enorme meerwaarde voor de biodiversiteit. Ze zijn een van de beste opslagplaatsen voor CO2.
Plantages en boeken
Ben wil verdergaan met zijn idee. Daarom worden er binnenkort enkele hectaren aangeplant met verschillende soorten eiken en zal er bestudeerd worden welke soort het best gedijt in ons klimaat. Toch is die oogst niet voor morgen: ‘Voor het planten van eiken heb je een langetermijnvisie nodig, wat in deze maatschappij tegenwoordig ontbreekt. Het kan zijn dat eiken pas vruchten dragen na ongeveer twintig jaar, maar ik heb het gevoel dat ze tegen dan meer dan welkom zullen zijn, het is investeren in onze toekomst.’
Zo lang wil Ben echter niet wachten om met Project Acorn de voedingsmarkt te veroveren. Met EIT-food, een consortium van voedselbedrijven dat op zoek is naar innovatieve startups, zal Ben de marktmogelijkheden bekijken. Ook een kookboek staat op het programma, waarvoor hij samenwerkt met chef Pieter-Jan Lint. ‘Zodra we klaar zijn met het voorbereidend werk, willen we massaal eiken aanplanten over heel Europa en de markt bombarderen met tal van gezonde en heerlijke eikelproducten. Wees geen eikel, eet eikels!’
