Kunstenaar Ben Sledsens: ‘Mijn schilderijen vertellen wie ik op een bepaald moment was’

Zes jaar na zijn debuut is Ben Sledsens (31) een van ’s lands meest gewilde kunstenaars. Na een solotentoonstelling in Málaga deze zomer vertoeft hij opnieuw in de Tim Van Laere Gallery in Antwerpen met Under The Tree Distant Sea, waarin hij schilderijen en – voor het eerst – vaassculpturen voorstelt.

Kunst maken doe je uit noodzaak. Niet voor de bekendheid of de bijval, maar omdat je niet anders kunt. Zet me aan een tafel met wat spullen erop en ik begin ze meteen te schikken of zo – als ik maar iets kan maken. Ik kijk enorm uit naar expo’s en de reacties van mensen op mijn werk – na een maand aan een schilderij te werken en er nog veel langer mee te leven in mijn atelier is dat heel verfrissend – maar op voorhand wil ik daar niet mee bezig zijn. Dan ga je jezelf onvermijdelijk beperken, terwijl kunst net om vrijheid draait. Voor de kunstenaar om te doen wat in hem opkomt, en voor het publiek om dat helemaal vrij te interpreteren.

Ik heb altijd maar één plan gehad: kunstschilder worden. Mijn grootvader toonde me in mijn kindertijd zijn striptekeningen en dan ben ik ook als een bezetene gaan tekenen, maar in de kunsthumaniora nam de schilderkunst het over. Niet aan herhaling, lijnen en andere beperkingen van strips moeten denken: dat was voor mij bevrijdend, en toen ben ik er helemaal voor gegaan. Voor mij was schilderen in bijberoep geen optie. Wil je in iets het beste uit jezelf halen, dan moet je je erop toeleggen.

Alles draait om eerlijkheid. Mijn werken kunnen enkel eerlijk zijn: je bent het aan jezelf verplicht om dingen te doen die uit jezelf komen. De natuur, geschiedenis, folklore, archetypes en de ontwerpen van mijn vriendin Charlotte (De Geyter, medeoprichter en creatief directeur van het Belgische modelabel Bernadette, red.): alles wat bij mijn leven hoort en een deel van mij is, moet er gewoon uit in mijn werk. Voor mij zijn schilderijen dan ook tijdsdocumenten: ze vertellen wie ik op een bepaald moment was, met alle emoties en bekommernissen die ik toen had.

De grootste druk komt niet van de buitenwereld, maar van mezelf. Ik wil mezelf voortdurend overtreffen. Vandaag kan ik meer dan vijf jaar geleden, maar de lat ligt ook hoger: mijn ambitie groeit elke keer mee. Ik kan nooit lang tevreden zijn over een werk, maar dat is gezond. Honderd procent voldaan zijn, geen uitdaging meer hebben: waarom zou je er dan nog aan beginnen?

Er zijn al genoeg meningen in de wereld. Die vind je op allerlei kanalen en steeds meer, terwijl de natuur rondom ons zienderogen verdwijnt. Ik wandel en kampeer graag, ik kan echt gepakt zijn van een boom, ik hou van planten en landschapsschilderijen – laat me dan maar de kleuren en de organische vormen van de natuur uitdragen. Elders dan op café aan politiek doen, is ook niet mijn sterkte: ik ben een beeldenmens, iemand die zich geen straatnamen maar oriëntatiepunten herinnert en mensen niet wil overtuigen, maar in een wereld van verwondering en schoonheid wil trekken.

Ik wil geen avonturen missen door altijd voor de gemakkelijke weg te kiezen. Met de keramische sculpturen ben ik rond 2016 begonnen: eerst figuratief om het beeldhouwen te ontdekken, en dan met vazen – fascinerende objecten die in zowat alle culturen voorkomen en nog een langere geschiedenis hebben dan de schilderkunst. Fysiek en mentaal is het een heel andere manier van creëren dan schilderen – vroeger zat ik soms voor de tv te knoeien met mijn keramiek – maar de moeilijkheid en onvoorspelbaarheid van de materie hebben me nooit afgeschrikt. Vallen en opstaan, oplossingen moeten zoeken: dat moet ik op doek ook.

Mijn werk is zowat het enige waarin ik geduldig kan zijn. Ik begrijp perfect dat een goed werk tijd kost, maar op andere vlakken moet het vooruitgaan. Dan moet wat ik in mijn hoofd heb ook meteen gebeuren. Daar krampachtig tegenin gaan, lijkt me verloren moeite. Ken jezelf met al je goede en slechte eigenschappen, en probeer van je zwakte maar een sterkte te maken.

Elk schilderij bouwt verder op wat je in het verleden gedaan hebt: je kon het alleen maar maken omdat je ook alle voorafgaande werken maakte. In mijn hoofd is schilderen zoiets als het vullen van een rugzak. Met de ervaringen en ideeën die je door de jaren heen verzamelt en de voorbeelden die je uit de kunstgeschiedenis haalt, maar dus ook met je oude schilderijen en alles wat die je bijbrachten. Ik stel me voor dat elke kunstenaar op die manier iets opbouwt, al is dat zelden een rechte weg. Een goed schilderij, daarachter zitten veel mislukkingen.